Ślężanie

Lokalizacja plemion śląskich w IX i X wieku

Ślężanieplemię Słowian zachodnich z grupy lechickiej zamieszkujące w średniowieczu wschodnią część Dolnego Śląska, od Niemczy, przez obszar wokół góry Ślęży i rzeki Ślęzy aż po okolice Wrocławia[1].

Nazwa

Ich nazwa została najprawdopodobniej zaczerpnięta od rzeki Ślęzy, nad którą posiadali swoje siedziby[a][2]. Od ich nazwy wywodzi się nazwa całego regionu, Śląsk[3].

Historia

Wymienieni ok. 845 roku w formie Sleenzane[4] w Geografie Bawarskim jako plemię posiadające 15 grodów[1]. W czasie hegemonii Wielkiej Morawy po 885 znaleźli się pod jej wpływem[1]. Po upadku Morawy pozostawali w kręgu wpływów czeskich wg przekazów Al-Masudiego (943) i Ibrahima ibn Jakuba (963)[5]. Ok. 985–990 roku wedle przekazu kroniki Thietmara z Merseburga pod nazwą Silensi[6] i Mnicha Sazawskiego[7] w granicach państwa Mieszka I[5]. W datowanym na 1086 tzw. dokumencie praskim widnieją pod nazwą Zlasane[8].

Z dawnego rodu książąt śląskich wywodzi się najprawdopodobniej Piotr Włostowic, na co wskazuje umiejscowienie jego włości rodzinnych w tak ważnych dla Śląska miejscach, jak wrocławski Ołbin, wyspa Piasek, ziemie wokół góry Ślęży oraz należący do Bogusława, brata Piotra teren lewobrzeżnego przedlokacyjnego Wrocławia[9].

Zobacz też

Uwagi

  1. Wacław Korta podnosi, że niezwykle rzadko spotyka się ludu biorące swą nazwę od gór, podczas gdy nazewnictwo zaczerpnięte od wód jest nagminne[2][3].

Przypisy

  1. a b c Żerelik 2002 ↓, s. 36–37.
  2. a b Korta 2003 ↓, s. 11–14.
  3. a b Wacław Korta. Spór o nazwę Śląska. „Sobótka”, s. 165–186, 1986. 
  4. Zakrzewski 1917 ↓, s. 4.
  5. a b Żerelik 2002 ↓, s. 37–39.
  6. Thietmari meseburgensis episcopi chronicon. post editionem Ioh. M. Lappenbergii recognovit Fridericus Kurze. Hanower: impensis Bibliopolii Hahniani, 1889, s. 94, seria: Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarum ex monumentis Germaniae historicis separatim editi. OCLC 1085655093.
  7. Mnich sazawski: Monachi Sazaviensis Continuatio Cosmae. [dostęp 2022-08-27]. Cytat: 990. […] Item eodem anno Nemci perdita est. – Niemcza została stracona. (łac.).
  8. Cosmas, Scriptorum rerum bohemicarum, tomus I, Praga 1783, s. 167–170 (łac.).
  9. Stanisław Bieniek: Piotr Włostowic, postać z dziejów średniowiecznego Śląska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 34–35.

Bibliografia