Ścieszyce

Ścieszyce
Сцешыцы
Ilustracja
Kościół Przemienienia Pańskiego w Ścieszycach
Państwo

 Białoruś

Obwód

 miński

Rejon

wilejski

Sielsowiet

Ludwinowo

Populacja (2009)
• liczba ludności


428[1]

Kod pocztowy

222422

Położenie na mapie obwodu mińskiego
Mapa konturowa obwodu mińskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Ścieszyce”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Ścieszyce”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Ścieszyce”
Ziemia54°34′24″N 27°23′51″E/54,573333 27,397500

Ścieszyce (biał. Сцешыцы) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie wilejskim, w sielsowiecie Ludwinowo.

Historia

W czasach zaborów wieś w okręgu wiejskim Rogozin, w gminie Krajsk, w powiecie wilejskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1866 roku liczyła 161 mieszkańców (73 dusze rewizyjne) w 16 domach. Należała do dóbr Rogozin, własność Kamieńskich[2].

W latach 1921–1945 wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie wilejskim, w gminie Dołhinów.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwały tu 280 osób, 278 było wyznania rzymskokatolickiego a 2 prawosławnego. Jednocześnie wszyscy mieszkańcy zadeklarowali polską przynależność narodową. Było tu 58 budynków mieszkalnych[3]. W 1931 w 61 domach zamieszkiwały 304 osoby[4].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Dołhinowie. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Krzywiczach i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Dołhinowie[5].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR[6][7]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do Białoruskiej SRR[8].

Od 1991 w składzie niepodległej Białorusi.

Do 2013 w sielsowiecie Ścieszyce[9].

Parafia rzymskokatolicka

W 1786 r. w miejscowości Spas leżącej obok Ścieszyc wybudowano kościół pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego. Była to filia parafii w Dołhinowie. Świątynia funkcjonowała do 1866 r., kiedy to po stłumieniu powstania styczniowego została zamknięta i przebudowana na prawosławną cerkiew. W 1919 r. budynek zwrócono katolikom. Od tego momentu istniała parafia, która przed II wojną światową liczyła około 2500 wiernych. Podczas II wojny światowej wieś Spas została zniszczona, a jej teren został włączony do Ścieszyc. Budynek kościoła istniał do 1957 roku. Nowy murowany kościół został zbudowany w latach 1993-1996[10][11]. Parafia wchodzi w skład dekanatu wilejskiego w archidiecezji mińsko-mohylewskiej.

Uwagi

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Przypisy

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Ścieszyce, wieś, powiat wilejski, gmina Krajsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 4076.
  3. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 76.
  4. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 58.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 1515.
  6. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/70/plik/m-631.pdf.
  7. okupacja sowiecka ziem polskich, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-03].
  8. Piotr Eberhardt, Formowanie się polskiej granicy wschodniej po II wojnie światowej, „Dzieje Najnowsze”, Rocznik L – 2018 (2), 2018, s. 95–100.
  9. «Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области». Решение Минского областного Совета депутатов от 28 мая 2013 г. № 234
  10. Сцешыцы (Спас) — парафія Перамянення Пана [online], catholic.by [dostęp 2023-01-04] (biał.).
  11. Сцешыцкаму касцёлу споўнілася 20 год [online], 10 sierpnia 2016 [dostęp 2023-01-04] (ros.).

Linki zewnętrzne