Lo parc de la Ciutadèla (en catalan : Parc de la Ciutadella), es un parc public dau quartier de la Ciutat Vièlha, a Barcelona. Se tròba dins lo triangle comprés entre la Gara de França, l'Arc de Trionf e la Vila Olimpica, entre la passejada de Pujades, la passejada de Picasso e la carrièra de Wellington. Amb dètz accès, s'espandís sus 17,42 ectaras, sensa comptar leis terrenhs tenguts per lo Zòo de Barcelona.

Ocupa lei terrenhs d'una ciutadèla que Felip V n'ordenèt la construccion per dominar Barcelona e Catalonha après la Guèrra de Succession d'Espanha.

L'11 de setembre 1714, après un siètge de mai de 13 meses, Barcelona capitulèt davant l'armada francoespanhòla dau rei Felip V. Per mantenir lo contraròtle sus la vila e sus Catalonha, en 1716 faguèt bastir la ciutadèla, o fortalessa, la mai granda d'Euròpa, en fòrma d'estèla : lo parc e lo barri de la Ciutadèla a l'entorn ne'n prenon son nom actuau. Per la bastir e per liberar de terrenhs militars a l'entorn, fàcia a la ciutat, foguèt decidit de deroïr una part dau quartier de la Ribera. Leis abitants de l'endrech foguèron desplaçats au quartier nòu de la Barceloneta tres decennias après, en aguent de portar peira a la construccion dau nòu quartier.

Simbòle aborrit d'opression (en causa de l'ocupacion militar de Catalonha e de sa capitala, de la supression de son anciana libertat, e de l'absolutisme de l'Ancian Regime), lo Conseu de Vigilància de Barcelona ne'n comença lo deroïment en 1841. Amb la Revolucion de Septembre 1868, lo nou lo general catalan Joan Prim venguèt cap dau govern espanhòu : coneissent lo sovèt dei barcelonés, decretèt que la fortalessa foguèsse laissada a la ciutat, que n'ordenèt sus lo còp lo deroïment (aqueste durèt fins a 1878).

De la fortalessa restèron pas mai que lei principaus bastiments intèrnes (en defòra de la torre de la preson) : la capèla, lo Palais dau Governaire (a l'ora d'ara un institut d'ensenhament segondari) e l'Arsenal, qu'en 1888 foguèt trasformat en Palais Reiau, puei, en 1931 e tornarmai en 1979 (d'un biais doblament simbolic), en sèti dau Parlament de Catalonha.

Per l'Exposicion universala de 1888, lo cònsol Francesc Rius i Taulet fisèt la construccion dau parc a Josep Fontserè i Mestre, sus lei terrenhs qu'aviá liberat lo deroïment de la ciutadèla, e lo luòc serviguèt ansin a durbir Barcelona au l'internacionau.

Antoni Gaudí ajudèt Fontserè per la construccion de la fònt de la cascada, acabada amb l'escultura de fèrre obrat La quadriga de l'Aurora, de Rossend Nobas.

L'arquitècte del Castèu dei Tres Dragons, inaugurat per aquela exposicion ont serviguèt de restaurant, foguèt Lluís Domènech i Montaner. Lo castèu venguèt puei lo Musèu de Zoologia de Barcelona, fins qu'en 2010, quand foguèt desplaçat au bastiment Fòrum. Despuèi 2010 lo bastiment a plus ges de foncion particulara.

D'autreis bastiments construchs dins lo parc foguèron lo Musèu Martorell de Geologia, d'Antoni Rovira i Trias, l'Umbracle, imaginat per Fontserè e acabat per Josep Amargós i Samaranch, e una part de la "Galariá dei Maquinas", ara ocupada per lei servicis dau zòo.

• Investigació sobre lo parc, de l'Universitat de Barcelona
• Parc de la Ciutadella - Visita, Comuna de Barcelona
• Jardí del Parc de la Ciutadella - Parcs e Jardins de Barcelona