Josèp Ièr de Portugal lo Reformador ( Lisbona 1714 - íd. 1777 ), prince de Brasil (1714-1750) e rei de Portugal (1750-1777).
Originas familialas
Tresen filh de Joan V de Portugal e de son esposa, Maria-Anna d'Àustria. Per linha mairala foguèt lo felen de Leopold Ièr d'Àustria e foguèt lo grand fraire del futur rei Peire III de Portugal.
Accession al tròn
En 1714, a la seuna naissença, foguèt nomenat prince de Brasil, e doncas eretièr al reialme, per la mòrt de son grand fraire e primogenit de son paire Peire de Bragança.
Arribèt al tròn portugués a 35 ans e gaireben immediatament daissèt lo poder en mans de Sebastian de Melo, Marqués de Pombal. L'istòria del reinatge de Josep Ièr es en realitat l'istòria del pròpri Marqués de Pombal.
Lo poderós marqués va supervisar tots los aspèctes de la politica economica, sociala e coloniala, amb l'intencion de far que Portugal se convertiguèsse en un rival de las autras poténcias europèas. Una conspiracion de nòblas temptèt d'assassinar lo rei e lo marqués, lo que permetèt al marqués d'expulsar los jesuitas de Portugal en 1759, en ganhant lo contraròtle sus l'educacion publica e las tèrras de la glèisa.
Lo reinatge de Josèp Ièr foguèt marcat pel tèrratrem que va destruire la vila de Lisbona lo 1èr de novembre de 1755. Mai de 100 000 personas perdèron la vida. Lo tèrratrem faguèt que lo rei desvolopèt una fòrta claustrofòbia. Per aquò, transportèt la cort reiala a Ajuda. La capitala se rebastiguèt mas a un còst fòrça elevat.
Matrimòni e descendencia
Lo 19 de genièr de 1729 Josèp Ièr se maridèt a Elvas amb l'infanta espanhola, Maria Anna Victoria de Borbon, filha del rei Felip V d'Espanha e d'Isabel de Farnesi, e grand fraire de la futura esposa del rei Ferran VI d'Espanha, Bàrbara. Lo matrimoni tendra quatre filhas:
Amb la mòrt de Josèp Ièr lo 24 de febrièr de 1777, lo tron passèt a la seuna filha, Maria Ièra de Portugal e lo govèrn de fèrre del marqués de Pombal s'acabèt.
.svg)
.png){kind=small}