Brigasc (parlar)

Infotaula de lengaBrigasc (parlar)
Classificacion lingüistica
Brigasc (parlar)
Còdis lingüistics
Linguasphere51-AAA-og Modifica el valor a Wikidata

Lo Brigasc es una varietat del dialècte roiasc. Se parla en Tèrra Brigasca, entre Itàlia (Ligúria) e França (Occitània).

Airal d'usatge

Lo dialècte brigasc es parlat a La Briga (Occitània) e Briga Alta (Itàlia) e qualques vilatges de las comunas d'Ormea e Triora. Es plan prèp del roiasc.

Istòria

Durant la Renaissença lo ligur èra parlat dins tots los territoris de la Republica de Gènoa: a l'oest d'aquela republica un de sos gropes (parlat subretot dins l'airal entre lo Principat de Mónegue e Sant Rémol) s'apelava Intemelio.

La lenga parlada dins las montanhas entorn de Briga èra dicha brigasc e recebèt d'influéncias de l'occitan.[1][2][3]

Tenda es un dels airals alpins ont se parla encara brigasc

Qualques mots en brigasc

Occitan aupenc[4] Brigasc Ligur Italian
labrena labrena / cansëneštr salamandra salamandra
lhauç jlaus o žlaus lampu lampo
besson, gemel binèe binélu gemello
grolla causée/cuusée scarpa scarpa
faudilh, faudal fudìi scussà grembiule
ren ren ninte - nièn niente
quauquarren cücren cuarcosa - carcosa qualcosa
luenh lögn luntàn lontano
a raitz arè du tüttu completamente
Deineal, Chalendas Dëneàa natale - neà Natale
bealera beàa/bearera béu canaletto
agulha agüglia/agüya aguggia ago
mai ciü - mai ciü più
c(l)han, pl(h)an cian cian piano
fl(h)or sciu(u) sciùa fiore
cl(h)au ciau ciave chiave
uelh ögl/öy öggiu occhio
pont pont punte ponte
pòrc porc porcu maiale
muralha, mur muragn meàia muro
escoba dëvìa spasùia scopa
sentièr dëraira senté sentiero
fea, feia fea pégua pecora
abelha abeglia/abeya ava ape
aret aré mutòn/muntun montone
volp, rainard vurp / rinard gurpe volpe
singlar sëngriée cinghiale cinghiale
ruaa ruà burgà borgata
femna, molher femna muié/dona moglie
òme om maìu marito
marrit, chaitiu marì gramu cattivo

Vejatz tanben

Referéncias

  1. ↑ Werner Forner, "À propos du Ligurien Intémélien.
  2. ↑ Jean-Philippe Dalbera, Les parlers des Alpes-Maritimes. Étude comparative.
  3. ↑ Giulia Petracco Sicardi, E. Azaretti, "Studi linguistici sull’anfizona Liguria-Provenza", in Dizionario Etimologico Storico Ligure, Alessandria 1989, a pp. 11-62, di Giulia Petracco Sicardi, "Contributo alla definizione dell’anfizona Liguria-Provenza".
  4. ↑ Lorenzo Artusio, Piermarco Audisio, Gianni Giraudo, Eliano Macario, Disiounari Ousitan Roubilant - Roucavioun

Bibliografia

  • Fiorenzo Toso, Il brigasco e l'olivettese tra classificazione scientifica e manipolazioni politico-amministrative, in Intemelion. Cultura e territorio – Quaderno annuale di studi storici dell'Accademia di cultura intemelia, n. 14, anno 2008; sit (en italian)

Ligams extèrnes