Johan Henrik Rye (1. november 1787–14. juli 1868) var ein norsk jurist og politikar.
Rye var fødd i Bø i Telemark. Folketeljinga 1801 viser at han og ein eldre bror då losjerte hos ein lærar på katedralskulen i Kristiania.[1] Tre år seinare gjekk han ut frå katedralskulen som student. År 1808 vart han fenrik ved marineregimentet i København. Han tok eksamen ved krigsskulen i 1809 og juridisk embetseksamen 1812. Frå 1809 til 1814 var han premierløytnant ved Københavns infanteriregiment; han vart då innvilga avskjed som dansk offiser.
Same året, 1814, vart han auditør ved Fredriksvern verft. Frå 1816 var han ekspedisjonssekretær i marinedepartementet, frå 1822 i finansdepartementet.
Rye vart byfut og sorenskrivar i Larvik i 1828. Deretter amtmann i Jarlsberg og Larvik amt frå 1831 til 1833. Etter dette var han høgsterettsassessor. I 1844 var han med å stifte Den norske livrenteforening, laga sjølv planen.
Rye var medlem av fleire kongelege kommisjonar. Den fyrste var ein om formannskapslova, 1833-34. Lengst sat han i lovkommisjonen, 1835-43, i den tida var han permittert frå høgsterett. Elles var han med og såg på den militære straffelova (1858), embetsverket for Kristiania (1858), og ei pensjonslov (1852). I den siste kommisjonen var han formann.
Rye vart vald til Stortinget frå Christiania i 1836, gjenvald både i 1839, 1842 og 1845. 1836 var han president i Lagtinget, 1836-37 var han stortingspresident saman med Søren Anton Wilhelm Sørenssen. På alle fem stortinga var han formann i budsjettkomiteen og medlem av Lagtinget. I 1845 var han medlem av riksretten. Mangeårig, 1837-66, medlem av bystyret for Kristiania.
Perioden 1844 til 1866 var Rye byskrivar i Kristiania.
I 1847 vart Rye utnemnd til riddar av St. Olavs Orden, i 1864 kommandør av same. Han vart også tildelt den danske Dannebrogordenen og den svenske Nordstjerneordenen.
Han døydde i Kristiania i 1868. Mathias Rye var sonen hans, Olaf Rye var bror hans.
Kjelder
Fotnotar
