Sint-Gillis
Sint-Gillis Saint-Gilles
Gemeente in België
Sint-Gillis gezien vanop de Hallepoort
Geografie
Gewest
België
Arrondissement
Brussel-Hoofdstad
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere
2,53 km² (2022) 0,9% 45,59% 53,51%
Coördinaten
50° 49' NB, 4° 21' OL
Bevolking (bron: Statbel )
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid
49.293 (01/01/2024) 49,95% 50,05% 19454,21 inw./km²
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder
(01/01/2024) 16,71% 73,33% 9,96%
Buitenlanders
49,77% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester
Jean Spinette (PS )
Bestuur
LB, Ecolo -Groen
Zetels LBEcolo -Groen PTB*PVDA MR
35 17 11 4 3
Economie
Gemiddeld inkomen
15.490 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad
18,3% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode 1060
Deelgemeente Sint-Gillis
Zonenummer
02
NIS-code
21013
Politiezone
Zuid
Hulpverleningszone
DBDMH
Website
stgilles .brussels
Detailkaart
ligging in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Foto's
Het stadhuis uit 1896
Sint-Gillis (Frans : Saint-Gilles ) is een plaats en gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest . Eertijds sprak men van Sint-Gillis-Obbrussel (Frans : Saint-Gilles-lez-Bruxelles ). De gemeente telt ruim 49.000 inwoners.
Sint-Gillis ligt, met de klok mee, ingesloten tussen Anderlecht , Brussel-stad , Elsene en Vorst . In de noordoosthoek heeft de gemeente nog een kleine enclave van een aantal percelen aan de overzijde van de zuidelijke uitbreiding van Brussel met de Louizalaan . Het uiterste westen wordt ingenomen door NMBS -terreinen, waaronder het Station Brussel-Zuid met HST -terminal.
Geschiedenis
Sint-Gillis ontstond als het gehucht Obbrussel ("Op-Brussel", dat wil zeggen "Hoog-Brussel"), nabij de stadsmuur van Brussel . In 1216 kreeg de plaats vrijheidsrechten , om ze in 1296 weer te verliezen door aanhechting bij de Kuip van Brussel . Wel waren de brouwers en kroeghouders van het dorp het jaar voordien vrijgesteld van de biertaks die in het Brusselse ommeland werd geheven.
Vooral in de 16e eeuw ontwikkelde zich in Obbrussel de tuinbouw . De groentenkwekers of boerkozen bereikten rond 1650 een intensivering door massaal spruitjes te planten. De dorpsbewoners hielden er de naam Kuulkappers (kolenkappers) aan over.
De topografie wordt onder meer gekenmerkt door sterke hoogteverschillen. Op het hoogste punt werd in 1672 het Fort van Monterey aangelegd. Dat moest beschietingen helpen afweren, maar het stond machteloos tegen het bombardement van 1695 .
Onder de Fransen werd het dorp in 1795 weer een zelfstandige gemeente met de huidige naam.[ 1]
Hij verwijst naar de Heilige Egidius de Eremiet . Vanaf 1850-1860 kende het landelijke dorp een snelle verstedelijking.
Sint-Gillis kreeg in 1896 een imposant stadhuis , ontworpen door de architecten Albert Dumont en Auguste Hebbelynck . Het is centraal en hoog gelegen aan het Maurice van Meenenplein, genoemd naar de burgemeester die van 1893 tot 1896 en van 1900 tot 1909 in functie was.
Bezienswaardigheden
Natuur en landschap
Sint-Gillis is een sterk verstedelijkte plaats waarin zich onder meer het Station Brussel-Zuid bevindt. In het westen loopt de Zenne die hier echter is overkluisd . De hoogte bedraagt 15-75 meter.
Politiek
Burgemeesters
1802-1813: Jacques Pierret
1813-1813: François Van Schaftingen
1813-1814: Joseph Wirix de Tercam
1814-1815: graaf Cornet de Ways Ruart
1815-1825: graaf Louis Cornet du Chenoy
1825-1830: Egide Vanderschrick
1840-1860: Jean Vanderschrick
1861-1870: Jean-Toussaint Fonsny
1870-1872: Frédéric Chômé-Steinbach
1872-1881: Jean-Toussaint Fonsny
1881-1893: Paul Dejaer
1893-1896: Maurice Van Meenen
1896-1899: Ferdinand Vanderschrick
1900-1909: Maurice Van Meenen
1909-1929: Antoine Bréart
1929-1929: Fernand Bernier
1929-1944: Arthur Diderich
1944-1947: Jules Hanse
1947-1952: Louis Coenen
1952-1957: Paul-Henri Spaak
1957-1973: Jacques Franck
1973-1980: Jacques Vranckx
1980-1985: Corneille Barca
1985-2022: Charles Picqué
2022-heden: Jean Spinette
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
Partij of kartel
10-10-1976 [ 2]
10-10-1982
9-10-1988
9-10-1994
8-10-2000
8-10-2006 [ 3]
14-10-2012 [ 4]
14-10-2018
13-10-2024
Stemmen / Zetels
%
37
%
35
%
35
%
35
%
35
%
35
%
35
%
35
%
35
PTB-PVA1 / PTB-PVDA2 / PTB+PVDA+3 / PTB*PVDA+4 / PTB*PVDA5
0,791
0
0,491
0
0,441
0
1,031
0
1,272
0
1,173
0
3,834
0
13,025
4
24,422
9
PS 1 / LB2
39,351
18
31,551
13
60,452
26
47,522
20
46,632
19
44,832
18
43,502
19
39,652
17
33,762
13
ECOLO1 / Ecolo -Groen 2
-
8,941
3
6,451
1
11,031
3
22,821
9
19,031
7
21,032
8
28,142
11
23,192
8
PSC1 / PSC-CD2 / cdH3 / cdH +CD&V 4 / Open MR - Les Engagés A
8,551
3
8,971
3
6,521
1
6,721
2
6,842
2
13,223
4
7,993
2
3,674
0
16,07A
5
PL-LP1 / PRL 2 / MR 3 / Open MR - Les EngagésA
10,281
3
17,282
7
13,532
5
13,42
5
14,312
5
16,763
6
14,953
6
9,033
3
FDF1 / DéFI2 / DéFI -Volt 3
30,481
13
19,451
8
6,981
2
7,991
2
3,041
0
3,871
0
3,322
0
2,563
0
FN
-
-
-
9,42
3
2,87
0
-
-
-
-
UDRT-RAD
-
5,41
1
-
-
-
-
-
-
-
Anderen(*)
10,55
0
7,91
0
5,63
0
2,88
0
2,22
0
4,99
0
4,83
0
3,18
0
-
Totaal stemmen
23.534
17.855
16.207
14.571
16.352
19.067
18.633
19.764
18.643
Opkomst %
83,07
81,77
82,62
87,17
81,62
83,49
79,12
Blanco en ongeldig %
5,24
7,83
6
4,45
5,71
6,26
6,08
5,96
5,46
(*) 1976 : KARTEL (3,93%), UAS-ESA (3,65%), IC-GEM (2,97%) / 1982 : KARTEL (3,72%), UAS-ESA (1,91%), DCA (0,41%), MSN (0,75%), PRS-UNF (0,81%), UDB (0,31%) / 1988 : VLAAMS (3,18%), EVA (0,72%), ICS (0,28%), MONDIN (0,14%), PFN (1,31%) / 1994 : PCN-NCP (0,31%), PH-HP (0,58%), Vlaams Blok (1,99%) / 2000 : Vlaams Blok (2,22%) / 2006 : MAS-LSP (0,98%), Vlaams Belang (4,01%) / 2012 : Égalité (1,18%), Gauches Communes (3,65%) / 2018 : Gauches Communes (2,28%), BUB (0,44%), QQVF (0,46%). De grootste partij is in kleur.
Obbrussel in de 18e eeuw (tekening van Daniël Snellinks )
Bareel van Sint Gillis in 1980
Poortgebouwen van de gevangenis in Tudorstijl
Sint-Gillis heeft verschillende panden in art nouveau . Het Huis Hankar (1893) was zelfs het wereldwijde begin van deze architectuurstroming.
Modernistisch huis (Pierre Verbruggen , 1924)
Het Station Brussel-Zuid aan de kant van Sint-Gillis (Fonsnylaan)
Representativiteit
Voor Sint-Gillis, net zoals voor de andere gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, geldt dat het aantal kiezers in verhouding tot het aantal inwoners erg laag ligt, zowel absoluut als in vergelijking met de rest van het land. Dit is het gevolg van het hoge aandeel niet-Belgische inwoners (ook al kunnen deze onder bepaalde voorwaarden over gemeentelijk stemrecht beschikken). Daarnaast ligt ook het aantal kiezers dat niet komt opdagen, ondanks de stemplicht, erg hoog zodat het totaal aantal uitgebrachte stemmen, inclusief ongeldige en blanco, in de negentien gemeenten van het gewest slechts 44,66% van het aantal inwoners bedraagt. Sint-Gillis scoort het slechtst met een verhouding van 37,65% uitgebrachte stemmen/inwoners.
Verhouding kiezers/inwoners en absenteïsme bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012
Sint-Gillis: 46,12% (kiezers/inw.) - 18,38% (absenteïsme)
Totaal Brussels Gewest : 53,89% (kiezers/inw.) - 17,14% (absenteïsme)
Ter vergelijking:
Vlaamse provinciehoofdsteden: 69,30% (kiezers/inw.) - 12,12% (absenteïsme)
Waalse provinciehoofdsteden: 69,04% (kiezers/inw.) - 17,31% (absenteïsme)
Onderwijs
In de gemeente is de Faculteit architectuur (LOCI) van de UCLouvain (université catholique de Louvain) gevestigd.
Sport
Union Sint-Gillis is een oude voetbalclub (stamnummer 10) met elf landstitels, het hoogste aantal na Anderlecht en Club Brugge . De ploeg speelt in het beschermde Joseph Marienstadion , dat op grondgebied Vorst ligt.
Demografie
Bron: NIS ; Opm.: 1806 tot en met 1981 = volkstellingen, 1990 en later = inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar
Aantal[ 5]
Evolutie: 1992=index 100
1992
42.379
100,0
1993
42.598
100,5
1994
42.427
100,1
1995
42.663
100,7
1996
42.862
101,1
1997
42.867
101,2
1998
42.891
101,2
1999
42.291
99,8
2000
42.458
100,2
2001
42.254
99,7
2002
42.682
100,7
2003
43.395
102,4
2004
43.897
103,6
2005
43.733
103,2
2006
44.265
104,5
2007
44.767
105,6
2008
45.118
106,5
2009
45.712
107,9
2010
46.981
110,9
2011
48.439
114,3
2012
49.492
116,8
2013
50.377
118,9
2014
50.460
119,1
2015
50.472
119,1
2016
50.659
119,5
2017
50.471
119,1
2018
50.002
118,0
2019
50.267
118,6
2020
49.678
117,2
2021
49.196
116,1
2022
48.837
115,2
2023
49.323
116,4
2024
49.293
116,3
Bekende inwoners
Geboren
Émile Sacré (1844–1882), kunstschilder
André Cluysenaar (1872-1939), kunstschilder
Walter Sauer (1889-1927), kunstschilder, tekenaar en graveur
Armand Massonet (1892-1979), kunstschilder
Georges Kaeckenbeeck (1892-1973), jurist en politicus
Frans-H. van den Dungen (1898-1965), ingenieur en wiskundige
Clara Clairbert (1899-1970), sopraan
Lucien Cooremans (1899-1985), politicus
Fernand Jacquemotte (1902-1960), politicus
Irène Hamoir (1906-1994), schrijfster
Arthur Bosmans (1908-1991), dirigent en componist
Wilchar (1910-2005), proletarisch kunstenaar
Jules Wabbes (1919-1974), meubelontwerper en interieurarchitect
Marcel Broodthaers (1924-1976), kunstenaar
Magda De Galan (1946-2024), politica
Nordin Benallal (1979), misdadiger
Inwoners
Théodore Juste (1818-1888), historicus
Julien Dillens (1842-1904), beeldhouwer
Jef Lambeaux (1852-1908), beeldhouwer
Berthe Art (1857-1934), kunstschilderes
Victor Horta (1861-1947), architect
Marie Janson (1873-1960), politica
Pierre Paulus (1881-1959), schilder
Paul Delvaux (1897-1994), schilder
Paul-Henri Spaak , (1899-1972), staatsman
Enver Hadri (1941-1990), Kosovaars mensenrechtenactivist
Barbara de Radiguès de Chennevière (1974), gemeenteraadslid en Brussels parlementslid
Partnersteden
Nabijgelegen kernen
Brussel , Anderlecht , Vorst , Elsene
Externe links
Literatuur
Jean-Pierre De Staercke en Pierre Dejemeppe (eds.), Sint-Gillis. Acht eeuwen geschiedenis[sen], 1216-2016 , 2016
Stéphane Demeter e.a., Architectuur in Sint-Gillis , 1999
Claude Vandewattyne (red.), Sint-Gillis. Van de Hallepoort tot de gevangenis , 1997 (= Brussel, stad van kunst en geschiedenis , nr. 21)
Vie économique à Saint-Gilles ... des origines à demain , Syndicat d'initiative de Saint-Gilles, 1992
Gilbert De Keyser, Les dossiers de l'urbanisme de Saint-Gilles , 1991
Albert Eylenbosch en Gilbert Lebrun, Dictionnaire raisonné des rues de Saint-Gilles , 1989
Jacques Dubreucq, Sint-Gillis in oude prentkaarten , 1981 (= In oude prentkaarten , nr. 89)
Joseph Kempeneers, La paroisse Saint-Gilles à Saint-Gilles-lez-Bruxelles , 1964
Joseph Kempeneers, Histoire d'Obbrussel Saint-Gilles , 1962
Aimé Bernaerts, Histoire de la paroisse de Saint-Gilles-lez-Bruxelles , 1954
Aimé Bernaerts, Saint-Gilles dans le passé , 1954
Fernand Bernier, Monographie de Saint-Gilles-lez-Bruxelles. Histoire et description illustrées , 1904
Bronnen, noten en/of referenties