Rutiel
Mineraal
Chemische formule	TiO2
Kleur	rood-achtig bruin, maar zwart, violet, geel of groen komt ook voor
Hardheid	6 - 6,5
Gemiddelde dichtheid	4230 tot 4250 kg/m3
Glans	glasglans
Splijting	goed volgens [110], matig volgens [100]
Kristaloptiek
Kristalstelsel	tetragonaal
Ruimtegroep	P42/mnm
Overige eigenschappen
Vergelijkbare mineralen	anataas, brookiet
Lijst van mineralen
Portaal    Aardwetenschappen

Het mineraal rutiel is de meest algemene vorm van titanium(IV)oxide. Het heeft de molecuulformule TiO₂. Er komen nog twee andere mineralen met dezelfde molecuulformule voor: anataas en brookiet.

• Het heeft een tetragonaal kristalstelsel met ribben a = 45,93 nm, c = 29,59 nm.
• Tweelingen komen algemeen voor.
• Rutiel kan sporen van ijzer, niobium of tantaal bevatten, maar gewoonlijk is de samenstelling in essentie TiO₂.

Rutiel komt in een grote verscheidenheid van metamorfe en stollingsgesteenten voor, doorgaans in kleine hoeveelheden. Rutiel is een belangrijk ertsmineraal voor titanium. Het komt in winbare hoeveelheden voor in sommige zware-mineraal zanden, maar het komt ook vaak voor als insluitsels, naalden en pluimpjes, in kwarts, rookkwarts en rutielkwarts.

Rutiel wordt in laselektrodes gebruikt voor lassen met beklede elektrode. De bekleding van de elektrode kan rutiel bevatten.

Zie de categorie Rutile van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.