In 2008 werd het dorp verkozen tot mooiste dorp van Vlaams-Brabant vanwege het Bruegeliaanse landschap en de frappante dorpskathedraal, tevens was het ooit een belangrijk bedevaardsoord.[1][2]
Geschiedenis
De dorpskom ligt verscholen in een vallei waar een drietal beken samenvloeien. Het lijkt wel een moeillie, een bakkuipvormig dal tussen heuvelkammen en waterlopen. Deze bijzondere ligging was de Romeinen in het begin van onze tijdrekening niet ontgaan. Sporen van bewoning werden ontdekt op het gehucht “De Hunsel”. Tijdens de middeleeuwen werd de versterking “Rokkenborch” opgetrokken. In de buurt hiervan ontwikkelde zich het dorpscentrum. Dankzij de talrijke bedevaarders, aangetrokken door de vele mirakuleuze genezingen hier plaatsgevonden kon de prachtige Onze-Lieve-Vrouwekerk, in vroeggotische stijl gebouwd worden.
Bij De Hunsel zijn sporen gevonden van Romeinse bewoning.[3]
Ook zijn er veel legendes die hun oorsprong hebben in het dorp.[bron?]
Geografie
Het dorp ligt in het zuid-oosten van de gemeente Roosdaal, en is het oosten begrensd door de gemeente Lennik, in het zuiden door de gemeente Gooik en in het noorden door het Lennikse gehucht Eizeringen. Het centrum ligt aan de voet van de Tuitenberg, dat eveneens een gehucht is van de buurgemeente Lennik. Aan de grens met Gooik, in Oplombeek, ontspringt de Lombeek, die in Sint-Katherina-Lombeek uitmondt in de Alfen, een zijriviertje van de Dender.
Bezienswaardigheden
De Hertboommolen is een bekende windmolen waarvan de naam reeds vermeld wordt in een cijnsboek uit 1391. De windmolen werd in de jaren zestig gebruikt in de populaire televisieserie Kapitein Zeppos. Daaraan dankt hij zijn bijnaam "de Zepposmolen". Een andere bijnaam is "de Tragische Molen" omdat er zich in de geschiedenis twee drama's hebben afgespeeld. In 1745 werd op nieuwjaarsdag in de molen binnengebroken door leden van de beruchte bende van Jan de Lichte, die de molenaar Pieter van Lierde vermoordden. Het tweede drama vond plaats op zondag 22 april 1917 toen rond 7 uur 's avonds vier gemaskerde mannen het huis binnendrongen van de afwezige molenaar. De molenaarsvrouw werd vermoord.
Onze-Lieve-Vrouw-Lombeek ligt in het Pajottenland op een hoogte van 42-88 meter. De Bellebeek stroomt door Onze-Lieve-Vrouw-Lombeek. De streek wordt gekenmerkt door boomgaarden.
Demografische ontwikkeling
Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
Cultuur
Media
In 2008 Organiseerde het VRT programma Vlaanderen Vakantieland een wedstrijd om het mooiste dorp van Vlaanderen te ontdekken. Onze-Lieve-Vrouw-Lombeek werd verkozen tot mooiste dorp van Vlaams-Brabant. Het verloor in de finale echter van het Limburgse Oud-Rekem.
Voor de VTM-serie Amateurs uit 2014 werden een groot aantal buitenopnames en enkele binnenopnames gedaan in het dorpscentrum. Dit programma had onder meer als doel Het Pajottenland te promoten.
Folklore
De eerste zaterdag van september leeft de jarenoude traditie van een processie ter ere van Moeder Maria nog steeds verder. De processie wordt onder meer opgeluisterd door een van de oudste fanfares in het land. De Koninklijke fanfare "De Eendracht" werd in 1832 opgericht.