Noorse parlementsverkiezingen 2013

Noorse parlementsverkiezingen 2013
Noorse parlementsverkiezingen 2013
Datum 9 september 2013
Land Vlag van Noorwegen Noorwegen
Te verdelen zetels Alle 169 zetels van het Storting
Opkomst 78,2%
Resultaat
Grootste partij Arbeiderpartiet
Nieuwe premier Erna Solberg
Vorige premier Jens Stoltenberg
Opvolging verkiezingen
← 2009     2017 →
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Noorwegen

Op 9 september 2013 werden er in Noorwegen verkiezingen voor het Storting gehouden.[1] Verkiezingen in Noorwegen vallen steeds op een maandag in september (meestal op de tweede of derde maandag). Elke gemeente in Noorwegen kon tevens bepalen of zij verkiezingen zou houden op dezelfde dag als de landelijke verkiezingen.

Premier Jens Stoltenberg trad voor de vierde keer aan als leider van de Arbeiderspartij. Stoltenberg haalde het niet bij de verkiezingen in 2001, maar werd na de stembusgang van 2005 toch nog regeringsleider. Na twee ambstermijnen probeerde de rood-groene regeringscoalitie opnieuw een meerderheid te halen. Hoewel de oppositie bij de vorige verkiezingen meer stemmen kreeg, won de coalitie toch meer zetels in het parlement.

Partijen die meedoen aan de verkiezingen

Sinds de verkiezingen van 2009 waren zeven politieke partijen vertegenwoordigd in het Storting:

Deze zeven namen allen deel aan de verkiezingen van 2013. Daarnaast steden 13 partijen mee die voor de verkiezingen niet in het parlement waren vertegenwoordigd. Hiervan maakte volgens de peilingen alleen de Groene partij (Miljøpartiet De Grønne) een goede kans op het winnen van één of meer zetels. Formeel gaan de verkiezingen over de verdeling van de zetels in het parlement. Daarnaast is er in de praktijk een strijd tussen de leiders van de drie grootste partijen over wie de minister-president wordt.

Peilingen

Periode[2] Rood-Groene coalitie Oppositie Overigen Ap+Sp+SV H+FrP+KrF+V Leiding
Ap Sp SV H FrP KrF V
December 2012 28,6% 4,7% 4,3% 32,0% 16,2% 5,3% 5,2% 3,5% 37,6% 58,7% +21,1
November 2012 29,6% 4,5% 4,4% 31,4% 17,0% 5,0% 4,9% 3,0% 38,5% 58,3% +19,8
Oktober 2012 28,4% 4,9% 4,7% 34,6% 16,3% 5,1% 3,6% 2,4% 38,0% 59,6% +21,6
September 2012 29,2% 4,3% 3,9% 33,5% 16,6% 5,2% 3,9% 3,4% 37,4% 59,2% +21,8
Augustus 2012 30,2% 4,4% 4,0% 31,6% 17,3% 4,6% 4,7% 3,3% 38,6% 58,2% +19,6
Juli 2012 29,8% 4,8% 3,9% 30,5% 18,4% 5,0% 4,4% 2,9% 38,5% 58,3% +19,8
Juni 2012 29,9% 4,7% 4,3% 32,0% 16,2% 4,7% 4,8% 3,4% 38,9% 57,7% +18,8
Mei 2012 30,8% 4,6% 4,2% 30,9% 16,0% 5,1% 4,7% 3,6% 39,6% 56,7% +17,1
April 2012 30,5% 5,1% 4,5% 29,4% 17,3% 5,1% 5,2% 3,0% 40,1% 57,2% +17,1
Maart 2012 32,9% 5,3% 4,5% 27,9% 16,3% 5,4% 4,6% 3,1% 42,7% 54,2% +11,5
Februari 2012 34,4% 5,1% 4,8% 27,9% 14,4% 5,1% 5,3% 2,9% 44,3% 52,5% +8,2
Januari 2012 34,7% 5,0% 4,1% 29,3% 13,7% 5,3% 4,9% 3,0% 43,8% 53,2% +9,4
Vorige verkiezingen
14 september 2009 		35,4% 6,2% 6,2% 17,2% 22,9% 5,5% 3,9% 2,5% 47,8% 49,5% +1,7

Zetelverdeling

Periode[3] Rood-Groene coalitie Oppositie Ap+Sp+SV H+FrP+KrF+V Leiding
Ap Sp SV H FrP KrF V
Oktober 2012 50 9 8 61 30 9 2 67 102 +35
September 2012 54 8 1 62 30 10 3 63 105 +42
Augustus 2012 54 8 1 57 31 8 9 63 105 +42
Juli 2012 54 9 1 55 33 9 8 67 105 +38
Juni 2012 54 7 7 56 30 7 7 68 100 +32
Mei 2012 53 7 7 56 30 8 7 67 101 +34
April 2012 51 9 7 52 31 9 9 67 101 +34
Maart 2012 56 9 8 48 30 9 9 73 96 +23
Februari 2012 62 8 8 46 26 9 9 78 90 +12
Januari 2012 62 9 8 51 23 9 8 79 91 +12
Vorige verkiezingen
14 september 2009 		64 11 11 30 41 10 2 86 83 +3

Kiesdistricten

Voor de verkiezingen vormt iedere fylke een kiesdistrict. Het aantal zetels per fylke varieert van 4 (Aust-Agder, Sogn og Fjordane) tot 19 (Oslo). Voor de verkiezingen van 2013 is het aantal zetels per district opnieuw vastgesteld. Van de 169 zetels worden er 150 gekozen in de districten. Daarnaast wordt in ieder district één zetel extra verdeeld op basis van de landelijke uitslag. Om voor die extra zetels in aanmerking te komen moet een partij de landelijke kiesdrempel van 4% halen. In 2009 werden de verkiezingen uiteindelijk gewonnen door de rood-groene coalitie omdat de oppositiepartij Venstre de kiesdrempel niet haalde.

Uitslag

Partij aantal stemmen zetels
# % +/- # +/-
Arbeiderpartiet 873.687 30,8 -4,5 55 -9
  Høyre 759.324 26,8 +9,6 48 +18
  Fremskrittspartiet 462.986 16,3 -6,6 29 -12
  Kristelig Folkeparti 158.302 5,6 0,0 10 0
  Senterpartiet 155.264 5,5 -0,7 10 -1
  Venstre 148.090 5,2 +1,4 9 +7
  Sosialistisk Venstreparti 115.767 4,1 -2,1 7 -4
  Miljøpartiet De Grønne 79.027 2,8 +2,4 1 +1
  Rødt 30.665 1,1 -0,3
  De Kristne 17.713 0,6 +0,6
  Pensjonistpartiet 11.841 0,4 0,0
  Piratpartiet 9.837 0,3 +0,3
  Kystpartiet 3.294 0,1 -0,1
  Demokratene i Norge 2.206 0,1 +0,1
  Kristent Samlingsparti 1.718 0,1 -0,1
  Det Liberale Folkepartiet 910 0,0 0,0
  Norges Kommunistiske Parti 612 0,0 0,0
  Sykehus til Alta 472 0,0 0,0
  Samfunnspartiet 296 0,0 0,0
  Folkelisten mot oljeboring i Lofoten, Vesterålen og Senja 268 0,0 0,0
  Folkemakten 175 0,0 0,0
Totaal 2.830.678 100,0 169 –
Blanco 12.686
Uitgebracht 2.845.140
Stemgerechtigd 3.641.753

Regeringsvorming

Na de verkiezingen begon Erna Solberg, de politiek leider van Høyre, aan formatiegesprekken met de Fremskrittpartiet, de Kristelig Folkeparti en Venstre. Op 30 september 2013 werd aangekondigd dat Høyre en de Fremskrittpartiet een minderheidskabinet zullen vormen.[4] Venstre en de Kristelig Folkeparti hebben afspraken met de regering gemaakt om gedoogsteun te verlenen.

Referenties