Nador (Berbers: ⵏⴰⴷⵓⵔ) is een stad gelegen in het Rifgebergte, in het noordoosten van Marokko. De stad ligt aan de Middellandse Zee aan de Mar Chica-lagune. De stad ligt in de gelijknamige provincie Nador en de regio Oriental. Nador telde in 2020 ruim 178.540 inwoners.
Nador is de afgelopen tien jaar sterk gegroeid, zowel qua inwoners als economisch. Nadors economische groei is te danken aan zowel de traditionele industrieën, zoals metallurgie (de metaalverwerkende industrie maakt gebruik van ijzererts uit de Rif en antraciet uit Jereda), als de nieuwere, namelijk textiel, chemie en elektriciteit.
Een andere inkomstenbron van Nador is de handel in Spaanse en Chinese goederen – veel huishoudelijke apparatuur en elektronica – vanuit de Spaanse enclave Melilla richting de Marokkaanse markten. Nador staat in verbinding met het ongeveer 10 kilometer verderop gelegen Melilla door middel van een semi-snelweg.
Verkeer en vervoer
Nador is in termen van transportinfrastructuur de afgelopen jaren flink voorruit gegaan. Het beschikt sinds 1999 over een eigen internationaal vliegveld: de Internationale Luchthaven Nador.
Nador is sinds 2009 ook verbonden met het nationale spoornetwerk. Nador heeft twee treinstations genaamd Nador Ville en Nador Sud of in de volksmond Nador Haven.
Nador kent vooralsnog alleen N-wegen. Anno 2024 zijn de werkzaamheden bezig voor het aanleggen van een snelweg, Guercif - Nador West Med, die zal aansluiten op de A2 Rabat-Oujda.[1]
Naast vliegtuig en spoor zijn de veerdiensten van groot belang, met name die vanaf Spanje naar Melilla en Nador Haven. De dagelijkse veerpont op zowel Melilla als Nador komt uit Almeria. Elke dag zijn er tot 4 afvaarten op elke route van veermaatschappij Acciona Trasmediterránea en ook Comarit-Comanav heeft enkele afvaarten per week op deze route.[2][3]
Daarnaast is er een verbinding Nador-Sete uitgevoerd door de maatschappij Comarit-Comanav.
Demografie
In Nador wonen zowel Arabische als Berberse Marokkanen.
In de zomer wordt Nador aangedaan door veel Marokkanen die in Europa wonen, maar oorspronkelijk uit de provincie Nador komen. Ook bezoeken Marokkanen uit andere streken van het land de Riffijnse kustplaats.
Het Mar Chica Lagoon, wat onder meer over een luxueus resort, golfbaan, haven en sportcentrum beschikt, is erg in trek bij de binnenkomende toeristen.[6]
Verzet tegen het centrale gezag
In 1956 trad het leger hard op in Nador, nadat studenten in opstand kwamen tegen de regering in Rabat. Koning Hassan II die de toenmalige opperbevelhebber was van het leger gaf opdracht om hard op te treden tegen de studenten. Bij diverse opstanden zijn er honderden slachtoffers gemaakt door het leger.
De meeste slachtoffers zijn volgens sommigen in onbekende (collectieve) graven gedumpt door de toenmalige Marokkaanse legereenheden en veiligheidsdiensten DST en CAP-1.[bron?]
Ook in latere jaren was het regelmatig onrustig in Nador. In 1984 vielen er 16 doden tijdens betogingen.[7] Ook in 2016 en 2017 braken er protesten uit.[8]
In 2006 was Nador de startplaats van de derde etappe van de rally Parijs-Dakar, nadat de coureurs de oversteek hadden gemaakt vanuit Málaga. Vanuit Nador trokken de deelnemers naar Angad in de regio Oujda.