Motortram

Een motortram (spoorauto) van de Tram van Han. Dit type reed op veel niet-geëlektrificeerde buurtspoorlijnen.

Een motortram, in Nederlandstalig België een spoorauto genoemd, is een tram die wordt voortbewogen door een verbrandingsmotor. In de beginperiode van de motortram, eind negentiende eeuw werden gasmotoren toegepast. Later in de jaren twintig, was dit meestal een benzinemotor, maar vanaf de jaren dertig reden motortrams meestal met een dieselmotor. Ook waren er dieselelektrische motortrams, waarbij de dieselmotor de stroom leverde voor de elektromotoren. Veelal werden bestaande stoomtramrijtuigen als aanhangrijtuigen getrokken. Vergelijkbare voertuigen voor de spoorwegen worden railbus of motorrijtuig genoemd.

Varianten

Een NMVB motortram/spoorauto als monument te Koekelare

Bij motortrams zijn twee varianten mogelijk. De eerste mogelijkheid was dat een auto met benzine- of dieselmotor een aanhanger op rails voorttrok: de zogenaamde tractortram. Deze aanhangers waren meestal eerder in gebruik als paardentram. Deze variant heeft enkele jaren onder andere in Alkmaar, in Amsterdam en tussen Groningen - Eelde gereden.

De andere mogelijkheid was een tram met ingebouwde motor op gas, diesel of benzine.[1] Van 1894 tot 1901 heeft in Dessau een trambedrijf (de Gasmotorbahn) gehad met motorwagens op gas. Van de benzinevariant heeft zelfs een gelede variant van bestaan: tram 501/502 van de RETM. Deze heeft slechts kort gereden: van 1924 tot 1928.[2]

Geschiedenis

In de 19e eeuw

In 1888 en 1889 reed in Stuttgart een tram met benzinemotor van Daimler, dit omdat paarden van de paardentram moeite hadden met de heuvelachtige omgeving. Nadien werden de Daimler trams ook op terreinen van handelsbeurzen gebruikt, onder meer in Wenen, Palermo en Chicago.[3]

In de 20e eeuw

De motortram werd verder ontwikkeld om de dure stoomtram te vervangen door een goedkopere exploitatievorm. Vanaf de jaren twintig kreeg de stoomtram steeds meer concurrentie van de autobus, in de jaren dertig kwam daar nog de economische crisis bij. In Nederland en in andere landen waren diverse stoomtrambedrijven die motortrams inzetten en daarmee de vervanging door autobussen konden uitstellen. Vooral de Gooise Tram en de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij (RTM) gebruikten vanaf de jaren dertig op grotere schaal motortrams. Ook bij de Nederlandsche Tramweg Maatschappij (NTM) in Friesland, de Gelderse Tram, de Maas-Buurtspoorweg (MBS) en de Zeeuws-Vlaamse Tramweg Maatschappij (ZVTM) werden motortrams ingevoerd.

Motortram Sperwer, die vroeger bij de RTM reed.

RTM

Na 1950 waren alleen bij de RTM nog motortrams in gebruik, die daar uiteindelijk alle stoomtrams vervingen. Het na de Tweede Wereldoorlog van de MBS en ZVTM overgenomen materieel verrichtte bij de RTM nog een aantal jaren nuttige diensten. In de jaren zestig werden uiteindelijk ook de motortrams van de RTM door autobussen vervangen. Het langst in dienst geweest is het uit drie wagens bestaande Sperwerstel, dat na jarenlange dienst in Oostenrijk uiteindelijk plek vond bij het Rijdend Tram Museum (RTM) te Ouddorp.

België

Ook de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen in België heeft op vele lijnen waar elektrificatie niet lonend was, spoorauto's in dienst gehad.

Hybride tram in Nordhausen: tussen de deuren zit het rooster van de dieselmotor.

In de 21e eeuw

Sinds eind 2006 rijden bij de RegioTram in Kassel trams van het type duo Alstom RegioCitadis. Hierbij wordt deels met pantograaf op een geëlektrificeerd baanvak gereden en deels met een diesel-elektrische motor op een niet geëlektrificeerd baanvak. Ook in Nordhausen rijdt er tram op een niet-geëlektrificeerd metersporig traject (zie tram Nordhausen). Omdat deze tramrijtuigen zowel op diesel als ook op elektriciteit kunnen rijden, zijn het zogenoemde hybride voertuigen.

Read other articles:

Ministry of EducationМинистарство просветеMinistarstvo prosveteMinistry overviewFormed11 February 1991; 33 years ago (1991-02-11)JurisdictionGovernment of SerbiaHeadquartersNemanjina Street 22–26, Belgrade, Serbia44°48′15.1″N 20°27′43.6″E / 44.804194°N 20.462111°E / 44.804194; 20.462111Employees430 (2017)[1]Annual budget€1.928 billion (2020, planned)[2]Minister responsibleSlavica Đukić Dejanov...

 

 

Polish lawyer and politician Marek BiernackiMinister of JusticeIn office6 May 2013 – 22 September 2014PresidentBronisław KomorowskiPrime MinisterDonald TuskPreceded byJarosław GowinSucceeded byCezary GrabarczykMinister of Interior and AdministrationIn office7 October 1999 – 19 October 2001PresidentAleksander KwaśniewskiPrime MinisterJerzy BuzekMember of the SejmIncumbentAssumed office 25 September 2005 Personal detailsBorn (1959-04-28) 28 April 1959 (age 64)S...

 

 

  لا سولانا (بالإسبانية: Solana, La)‏[1]   - بلدية -    لا سولانا (سيوداد ريال) لا سولانا (سيوداد ريال) تقسيم إداري البلد إسبانيا  [2][3] المقاطعة مقاطعة ثيوداد ريال خصائص جغرافية إحداثيات 38°56′29″N 3°14′22″W / 38.941388888889°N 3.2394444444444°W / 38.941388888889; -3...

Kekaisaran Kushan30–375Wilayah Kushan pada puncak kejayaannyaIbu kotaBegramTaxilaMathuraBahasa yang umum digunakanBaktria (resmi) Yunani (resmi)Pali Sanskerta, Prakerta Kemungkinan AramaikAgama Hinduisme (resmi)ZoroastrianismeBuddhaAgama Yunani KunoPemerintahanMonarkiKaisar • 60-80 Kujula Kadphises• 350-375 Kipunada Sejarah • Kujula Kadphises menyatukan suku-suku Yuezhi menjadi konfederasi 30• Ditaklukan oleh Kekaisaran Gupta 375 Didahului oleh Dig...

 

 

British former broadcasting executive Helen BoadenBoaden in 2015Born (1956-03-01) 1 March 1956 (age 68)Colchester, Essex, EnglandEducationNorthgate Grammar School, SuffolkCedars Grammar School, BedfordshireAlma materUniversity of SussexWharton School of the University of PennsylvaniaLondon College of PrintingKnown forDirector of BBC Radio (2013–2016)Director of BBC News (2004–2013)Controller of BBC7 (2002–2004)Controller of BBC Radio 4 (2000–2004) Helen Boaden (born 1 M...

 

 

The examples and perspective in this article are to narrow. This article needs to discuss Slavic fantasy outside Russia, in other Slavic countries. As long as it is unduly focused on Russia, it may not represent a worldwide view of the subject. You may improve this article are to narrow. This article needs to discuss Slavic fantasy outside Russia, in other Slavic countries. As long as it is unduly focused on Russia, it, discuss the issue on the talk page, or create a new article are to narro...

National sports team DenmarkShirt badge/Association crestNickname(s)Danish DynamiteDe Rød-Hvide (The Red and White)Olsen-Banden (The Olsen Gang)Olsens Elleve (Olsen's Eleven)The Red and White Football AcesAssociationDanish Football AssociationConfederationUEFA (Europe)FIFA codeDENFIFA ranking66 [1] Home colours Away colours First international Denmark 2–4 Netherlands  (Rotterdam, Netherlands; January 5, 1989)Biggest win Denmark 9–1 Gibraltar (Janauary 15, 2015)Bigg...

 

 

Russian footballer This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: Andrei Malykh – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2020) (Learn how and when to remove this message) In thi...

 

 

البابا بونيفاس الأول   معلومات شخصية الميلاد سنة 370   روما  الوفاة 5 سبتمبر 422 (51–52 سنة)  روما  مناصب بابا الفاتيكان (42 )   في المنصب29 ديسمبر 418  – 4 سبتمبر 422  زوسيموس  سلستين الأول  الحياة العملية المهنة كاهن كاثوليكي،  وكاتب  اللغات اللاتيني�...

A breathing gas mixed from helium and oxygen This article is about the breathing gas. For the cryogenic system, see Heliox (cryogenic equipment). HelioxIdentifiersCAS Number58933-55-4PubChem CID123812Chemical and physical dataFormulaHe.O2Molar mass36.001 Heliox is a breathing gas mixture of helium (He) and oxygen (O2). It is used as a medical treatment for patients with difficulty breathing because this mixture generates less resistance than atmospheric air when passing through the airways o...

 

 

Chemical compound DianiclineClinical dataATC codenoneIdentifiers IUPAC name (5aS,8S,10aR)-5a,6,9,10-Tetrahydro,7H,11H-8,10a-methanopyrido[2',3':5,6]pyrano[2,3-d]azepine CAS Number292634-27-6 YPubChem CID9816447ChemSpider8352269 NUNIIY0SNM34C6OChEMBLChEMBL187927 NCompTox Dashboard (EPA)DTXSID30870314 Chemical and physical dataFormulaC13H16N2OMolar mass216.284 g·mol−13D model (JSmol)Interactive image SMILES C1CN2CC[C@@]3(C2)[C@H]1OC4=C(C3)N=CC=C4 InChI InChI=1S/C13H16N2O/...

 

 

American-British entrepreneur and philanthropist (1795–1869) For other uses, see George Peabody (disambiguation). George PeabodyPeabody in c. 1850Born(1795-02-18)February 18, 1795Danvers, Massachusetts, U.S.DiedNovember 4, 1869(1869-11-04) (aged 74)No. 80 Eaton Square, London, EnglandResting place Westminster Abbey, London (1869–1870) Harmony Grove Cemetery, Salem, Massachusetts (since 1870) Occupations Financier banker entrepreneur Parent(s)Thomas Peabody and Judith DodgeSigna...

Concept in Buddhism, Hinduism and Jainism For the Egyptian food, see Duqqa. Translations ofDuḥkhaEnglishsuffering, unhappiness, pain, unsatisfactoriness, unease, stressSanskritदुःख (IAST: Duḥkha)PaliDukkhaBengaliদুঃখ (duḥkhô)Burmeseဒုက္ခ (MLCTS: doʊʔkʰa̰)Chinese苦 (Pinyin: kǔ)Japanese苦 (Rōmaji: ku)Khmerទុក្ខ (UNGEGN: tŭkkh)Korean고苦 (RR: ko)Sinhalaදුක්ඛ සත්‌යය [si] (dukkha satyaya)Tibetanསྡུ�...

 

 

Bagian dari seri tentangLGBT       lesbian ∙ gay ∙ biseksual ∙ transgender Orientasi seksual Homoseksualitas Gay Lesbian Biseksualitas Panseksualitas Poliseksualitas Aseksualitas Aseksualitas abu-abu Queer Identitas seksual Demografi New York Indonesia Biologi Lingkungan Sejarah Garis waktu Gerakan sosial Interseks dan LGBT Kerusuhan Stonewall Komunitas LGBT Afrika-Amerika Budaya Acara terbesar Desa gay Homososialisasi Hubungan sesama jenis Kebanggaan Pawai...

 

 

Heart, Mind and SoulHeart, Mind and Soul CD coverAlbum studio karya TVXQDirilisMarch 22, 2006GenreJ-Pop, K-pop, R&B, hip hopLabelAvex Trax, Rhythm ZoneKronologi TVXQ Rising Sun(2005)String Module Error: Match not found2005 Heart, Mind and Soul(2006) O-正.反.合.(2006) Singel dalam album Heart, Mind and Soul Stay with me TonightDirilis: 27 April 2005 Somebody to LoveDirilis: 13 Juli 2005 My DestinyDirilis: 2 November 2005 Asu wa Kuru KaraDirilis: 8 Maret 2006 Rising Sun/Heart, Mind a...

Pour les articles homonymes, voir Piétrus. Mickaël Pietrus Fiche d’identité Nationalité France Naissance 7 février 1982 (42 ans)Les Abymes, Guadeloupe Taille 1,98 m (6′ 6″) Poids 97.5 kg (215 lb) Surnom MP2, Air France, Peaches Situation en club Poste Arrière / Ailier Carrière universitaire ou amateur 1997-1999 Élan Béarnais Pau-Orthez Draft de la NBA Année 2003 Position 11e Franchise Warriors de Golden State Carrière professionnelle * SaisonClubMoy....

 

 

U.S. State of New Mexico political office State Treasurer of New MexicoSeal of New MexicoIncumbentLaura Montoyasince January 1, 2023Term lengthFour yearsFormation1912First holderOwen N. MarronWebsiteState Treasurer of New Mexico Politics of New Mexico Constitution United States Constitution New Mexico Constitution Executive Governor Michelle Lujan Grisham (D) (list) Lieutenant Governor Howie Morales (D) Secretary of State Maggie Toulouse Oliver (D) Attorney General Raúl Torrez (D) State...

 

 

Sporting event delegationRomania at the1964 Winter OlympicsIOC codeROUNOCRomanian Olympic and Sports CommitteeWebsitewww.cosr.ro (in Romanian, English, and French)in InnsbruckCompetitors27 (men) in 4 sportsFlag bearerIon PanțuruMedals Gold 0 Silver 0 Bronze 0 Total 0 Winter Olympics appearances (overview)19281932193619481952195619601964196819721976198019841988199219941998200220062010201420182022 Romania competed at the 1964 Winter Olympics in Innsbruck, Austria. The nation returned...

City in Oregon, United StatesPhoenix, OregonCityPhoenix City Hall (2013)Motto: The Other PhoenixLocation within County and StateCoordinates: 42°16′28″N 122°49′7″W / 42.27444°N 122.81861°W / 42.27444; -122.81861CountryUnited StatesStateOregonCountyJacksonIncorporated1910Government • MayorTerry Baker[1]Area[2] • Total1.43 sq mi (3.69 km2) • Land1.43 sq mi (3.69 km2) �...

 

 

この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。 出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。(このテンプレートの使い方)出典検索?: 機甲艦隊ダイラガーXV – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii · J-STAGE · NDL · dlib.jp · ジャパンサーチ · TWL (2014年7月) 機甲艦隊ダイラガーXV ジャンル ロボ...