Matse

Een vierkante matse
Een ronde matse

Een matse (Hebreeuws: מצה) is een ongedesemd brood, dat lijkt op een grote cracker. Er zijn ronde en vierkante matses in de handel.

Matses worden belegd met bijvoorbeeld kaas of suiker. Van matses of matsemeel kunnen ook matseballetjes (Jiddisch: kneidelach) gemaakt worden, vermengd met bijvoorbeeld water en melk. Deze dienen dan als vulling voor soep. Een ander gerecht op basis van matsemeel is krimsel of gremsjelies: een typisch Nederlands-Joods pesachgebak. Er is speciaal matsemeel te koop, maar matses fijnwrijven tot meel kan ook.

Polygoonjournaal uit 1937. De machinale productie van matses, joods paasbrood, in een fabriek en het bakproces zoals dat in de 17e eeuw gevolgd werd. Zonder geluid.
Joods paasfeest en fabricage van matses in 1966

Pesach

Met Pesach viert men in het jodendom de bevrijding uit de slavernij in Egypte. Volgens de Thora moesten de joden vlak voor hun vertrek in opdracht van God snel brood bakken zonder daar zuurdesem aan toe te voegen (Exodus 12:8). Voordat Pesach begint wordt het gehele huis gereinigd, zodat er geen resten van gerezen brood (chametz of chometz) meer aanwezig zijn. Ook beschuitresten, toast en dergelijke worden verwijderd. In Israël is tijdens Pesach in Joodse winkels geen gerezen brood te koop, alle producten waar gist in voorkomt (zoals toast) zijn dan afgedekt. In Arabische winkels kan men nog wel brood kopen. Tijdens de Pesachweek eten religieuze en traditionele joden alleen maar matses en geen gerezen brood, de bedoeling van het eten van matses is om de herinnering aan de slavernij en de bevrijding door God te gedenken.

Matses voor Pesach

De matses die gedurende het gehele jaar verkocht worden, zijn niet automatisch koosjer voor Pesach. Wat betreft de Joodse spijswet, kasjroet is Pesach een van de lastigste tijden van het jaar: alle voedingswaren moeten een speciale aanduiding Kosher Le-Pesach (Koosjer voor Pesach) hebben. Voor matses houdt dit o.a. in dat het gehele bakproces binnen achttien minuten moet zijn afgerond. Bij voorkeur worden de matses met de hand gemaakt en niet machinaal. Matses voor Pesach zijn dan ook een stuk duurder dan in de rest van het jaar: voor een kilo matses kan de prijs boven de 25 euro liggen.

Pasen

Ook in veel Nederlandse christelijke gezinnen is het traditie om met Pasen matses te eten. De uittocht van Mozes, die ook deel uitmaakt van de Bijbel, en het Pesachfeest zijn hierbij vermengd met het christelijke paasfeest, de wederopstanding van Jezus Christus. Traditioneel worden de matses besmeerd met boter en bestrooid met suiker.

Hollandia Matzes

In Nederland is in Enschede sinds 1933 Hollandia gevestigd. Deze bakkerij, die "Matze crackers" produceert, staat onder rabbinaal toezicht van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap, wat betekent dat de daar gemaakte matses ook koosjer zijn.

Spelling en uitspraak

Er bestaat een veelvoud aan spellingen voor het woord matse en het meervoud ervan (officieel: matses). Deze spellingen zijn vaak met het Angelsaksische 'tz'. De officiële Nederlandse spelling, matse (met de klemtoon op de eerste lettergreep), komt van het Jiddisch en Hebreeuws.

Het Hebreeuwse woord is matzo (of matza) (beide met de klemtoon op de laatste lettergreep), het meervoud daarvan is matzos (of matzot) (idem).

Zie de categorie Matzah van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Read other articles:

National Monument to the Forefathers

This article is about the 1889 monument in Plymouth, Massachusetts, previously called the Pilgrim Monument. For the 1910 Pilgrim Monument in Provincetown, Massachusetts, see Pilgrim Monument. United States historic placeNational Monument to the ForefathersU.S. National Register of Historic Places National Monument to the Forefathers, 2005LocationAllerton St.Plymouth, MassachusettsBuiltAugust 1, 1889NRHP reference No.74002033Added to NRHPAugust 30, 1974 The National Monument to the F...

 

Cekungan Sungai Nil

Cekungan Sungai Nil Cekungan Sungai Nil adalah bagian dari Afrika yang mengarah menuju Sungai Nil dan anak-anak sungainya. Selain menjadi cekungan hidrografi terbesar kedua di Afrika, Cekungan Sungai Nil juga merupakan cekungan drainase paling terkenal di benua itu. Cekungan ini mencakup area sekitar 2.870.000 km 2,[1] atau sekitar 10% wilayah Afrika, melintasi daerah gersang dan dengan kepadatan penduduk yang tinggi. Inisiatif Lembah Sungai Nil telah ada sejak tahun 1999, dengan...

 

Ed O'Bannon

American basketball player (born 1972) Ed O'BannonO'Bannon in 2008Personal informationBorn (1972-08-14) August 14, 1972 (age 51)Los Angeles, California, U.S.Listed height6 ft 8 in (2.03 m)Listed weight222 lb (101 kg)Career informationHigh schoolArtesia (Lakewood, California)CollegeUCLA (1991–1995)NBA draft1995: 1st round, 9th overall pickSelected by the New Jersey NetsPlaying career1995–2004PositionPower forwardNumber31Career history1995–1997New Jersey Nets...

Sylvester Stadler

Waffen-SS Commander (1910–1995) This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (February 2009) (Learn how and when to remove this template message) Sylvester StadlerBorn(1910-12-30)30 December 1910Fohnsdorf, Austria-HungaryDied23 August 1995(1995-08-23) (aged 84)Augsburg, GermanyAllegianceNazi GermanyService/branchWaffen-SSYears of service1935–4...

 

Matt Haarms

Dutch basketball player Matt HaarmsHaarms in 2023No. 3 – Skyliners FrankfurtPositionCenterLeagueBasketball BundesligaPersonal informationBorn (1997-04-22) 22 April 1997 (age 26)Amsterdam, NetherlandsListed height7 ft 3 in (2.21 m)Listed weight250 lb (113 kg)Career informationHigh schoolSunrise Christian Academy(Bel Aire, Kansas)College Purdue (2017–2020) BYU (2020–2021) NBA draft2021: undraftedPlaying career2021–presentCareer history2021–present...

 

Adnan Al-Talyani

Questa voce sull'argomento calciatori emiratini è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Adnan Al-Talyani Nazionalità  Emirati Arabi Uniti Altezza 176 cm Calcio Ruolo Attaccante Termine carriera 1999 - giocatore Carriera Squadre di club1 1980-1999 Al-Shaab232 (129) Nazionale 1983-1997 Emirati Arabi Uniti164 (53) Palmarès  Coppa d'Asia Argento UAE 1996 1 I due numeri indicano le ...

Шаблон:Мифология

МифологияРитуально-мифологическийкомплекс Система ценностей Сакральное Миф Мономиф Теория основного мифа Ритуал Обряд Праздник Жречество Мифологическое сознание Магическое мышление Низшая мифология Модель мира Цикличность Сотворение мира Мировое яйцо Мифическое �...

 

Жэньминь жибао

«Жэньминь жибао» Оригинальноеназвание 人民日报 Тип ежедневная газета Формат широкоформатная[d] Владелец КПК Издатель «Жэньминь жибаошэ» Страна  Китай[1] Главный редактор Ли Баошань Основана 15 июня 1948 Политическая принадлежность орган ЦК КПК Язык китайский Главный...

 

أتراك

هذه المقالة عن المجموعة العرقية الأتراك وليس عن من يحملون جنسية الجمهورية التركية أتراكTürkler (بالتركية) التعداد الكليالتعداد 70~83 مليون نسمةمناطق الوجود المميزةالبلد  القائمة ... تركياألمانياسورياالعراقبلغارياالولايات المتحدةفرنساالمملكة المتحدةهولنداالنمساأسترالي�...

بطولة إفريقيا للكرة الطائرة للسيدات 1985

بطولة أفريقيا للكرة الطائرة للسيدات 1985 معلومات عامة الرياضة كرة طائرة الاتحاد المشرف الاتحاد الأفريقي للكرة الطائرة الدورة 2 المستضيف  تونس التاريخ 1985 الدول المشاركة 3 (في النهائيات) عدد الرياضيين 3   مكان التنظيم تونس[1]  الأرقام القياسية الفائز:  تونس 1987 1976 ت...

 

Mirny, Sakha

Alun-alun pusat di Mirny Mirny' (Rusia: Ми́рный) merupakan sebuah kota di Republik Sakha, Rusia. Letaknya 820 kilometer barat Yakutsk di Sungai Irelyakh. Kota ini didirikan pada tahun 1955. Pada tahun 2007, wali kotanya ialah Sergey Alexandrov. Pada tahun 2002, kota ini memiliki jumlah penduduk sebesar 39.981 jiwa. Pranala luar Официальный сайт администрации района МО «Мирнинский район» РС (Якутия) Diarsipkan 2009-01-22 di Wa...

 

Ephesians 1

Chapter of the New Testament Ephesians 1← Galatians 6chapter 2 →A fragment showing Ephesians 1:11-13 on Papyrus 92 from ca. AD 300.BookEpistle to the EphesiansCategoryPauline epistlesChristian Bible partNew TestamentOrder in the Christian part10 EphesusRomeclass=notpageimage| Rome and Ephesus in the Mediterranean Ephesians 1 is the first chapter of the Epistle to the Ephesians in the New Testament of the Christian Bible. Traditionally, it is believed to have been written by Apos...

Kingston upon Thames

Town in South West London Not to be confused with Kingston upon Hull. Human settlement in EnglandKingston upon Thames Clockwise from top: Kingston Market Square; Church Street; Kingston Bridge at night; Shrubsole Memorial water fountainKingston upon ThamesLocation within Greater LondonPopulation54,925 (Post town)168,063 (Borough)[1]OS grid referenceTQ182693• Charing Cross10.0 mi (16.1 km) NELondon boroughKingstonCeremonial countyGreater London...

 

Bear Lake State Park (Idaho)

State park in Bear Lake County, Idaho, United States For the nearby Utah state park of the same name, see Bear Lake State Park (Utah). Bear Lake State ParkBear Lake seen from the parkLocation in IdahoShow map of IdahoLocation in the United StatesShow map of the United StatesLocationBear Lake County, Idaho, United StatesNearest citySt. Charles, IdahoCoordinates42°02′N 111°16′W / 42.03°N 111.26°W / 42.03; -111.26[1][2]Area966 acres (391 ...

 

Monaco aux Jeux olympiques d'hiver de 2006

Monaco aux Jeux olympiques d'hiver de 2006 Code CIO MON Comité Comité olympique monégasque Lieu Turin Participation 7e aux Jeux d'hiver Athlètes 4 (3 hommes et 1 femme) dans 2 sports Porte-drapeau Patrice Servelle MédaillesRang : Or0 Arg.0 Bron.0 Total0 Monaco aux Jeux olympiques d'hiver Monaco aux Jeux olympiques d'hiver de 2002 Monaco aux Jeux olympiques d'hiver de 2010 modifier  Cet article contient des informations sur la participation et les résultats de Monaco aux Jeux ...

Ayça Aykaç

Ayça AykaçNazionalità Turchia Altezza176 cm Peso54 kg Pallavolo RuoloLibero Squadra VakıfBank CarrieraGiovanili 2006-2009 Bursa BB2009-2011 VakıfBank GS2011-2015 VakıfBank Squadre di club 2014-2015 İstanbul BB2015-2019 VakıfBank2019-2020 Yeşilyurt2020- VakıfBank Nazionale 2013 Turchia U-182014 Turchia U-192017 Turchia U-232020- Turchia Palmarès  Campionato europeo BronzoSerbia, Croazia, Romania e Bulgaria 2021 OroBelgio, Italia, Est...

 

Junker

German noble honorific This article is about the noble honorific. For the informal term for the noble class in modern Prussian history, see Junker (Prussia). For other uses, see Junker (disambiguation). The renaissance humanist Nikolaus Meyer zum Pfeil, of the Swiss Meyer zum Pfeil family, held the honorific Junker Junker (Danish: Junker, German: Junker, Dutch: Jonkheer, English: Yunker, Norwegian: Junker, Swedish: Junker, Georgian: იუნკერი, Iunkeri) is a noble honorific, de...

 

There Will Never Be Another You (album)

1978 live album by Sonny RollinsThere Will Never Be Another YouLive album by Sonny RollinsReleased1978RecordedJune 17, 1965VenueMuseum of Modern Art, New York CityGenreJazzLength34:17LabelImpulse!ProducerBob Thiele, Michael CuscunaSonny Rollins chronology The Standard Sonny Rollins(1964) There Will Never Be Another You(1978) Sonny Rollins on Impulse!(1965) There Will Never Be Another You is a live album by jazz saxophonist Sonny Rollins, recorded at the Museum of Modern Art in New Yor...

2009 Antiguan general election

You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Spanish. (March 2024) Click [show] for important translation instructions. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wikipedia. Do not translate text that appears unreliable or low...

 

Resolusi 421 Dewan Keamanan Perserikatan Bangsa-Bangsa

Resolusi 421Dewan Keamanan PBBTanda era apartheid di pantai Afrika SelatanTanggal9 Desember 1977Sidang no.2.052KodeS/RES/421 (Dokumen)TopikAfrika SelatanRingkasan hasil15 mendukungTidak ada menentangTidak ada abstainHasilDiadopsiKomposisi Dewan KeamananAnggota tetap Tiongkok Prancis Britania Raya Amerika Serikat Uni SovietAnggota tidak tetap Benin Kanada Jerman Barat India Libya Mauritania Pakistan Panama Rumania&...