Maria was het vijfde kind van haar ouders. Na haar volgden nog vijf kinderen. Bij haar geboorte regeerde haar grootmoeder tsarina Catharina II de Grote van Rusland. Maria werd als klein meisje niet bepaald als beeldschoon bevonden. Ze werd echter wel door haar grootmoeder Catharina bewonderd om haar piano-talenten. Haar leraar was de ItaliaanGiuseppe Sarti en haar gouvernante was de Zwitserse Jeanne Huc-Mazelet. Na het overlijden van Catharina II in 1796 werd haar vader gekroond tot tsaar Paul I van Rusland.
Huwelijk
Op 3 augustus1804 trad Maria Pavlovna, 18 jaar oud, in het huwelijk met prins Karel Frederik, de latere groothertog van Saksen-Weimar-Eisenach. Het paar bleef negen maanden in Sint-Petersburg voor het naar Weimar ging. Toen het in Weimar aankwam, werd Maria begroet met grote warmte en vele festiviteiten[1]. Maria en Karel Frederik kregen vier kinderen:
Paul Alexander Karel Constantijn Frederik August (25 september 1805 - 10 april 1806)
Na de dood van haar man in juli 1853 trok Maria zich terug uit het publieke leven. Ze maakte in 1855 voor het laatst een grote reis. Ze reisde naar Rusland waar haar neef Alexander Nikolajevitsj tot tsaar Alexander II werd gekroond.
Overlijden
Grootvorstin Maria Pavlovna overleed 23 juni 1859 op 73-jarige leeftijd. Van haar broers en zussen was toen alleen haar jongere zus Anna Paulowna nog in leven. Maria werd begraven in Weimar.
↑Het werd allemaal beschreven door Christoph Martin Wieland: "Er waren vele bals en grote vuurwerk shows. Er waren vele feesten voor onze nieuwe prinses."