Maciste
Still van vertolker Kirk Morris als Maciste, 1962.
Debuut	Cabiria (1914)
Bedacht door	Gabriele d'Annunzio en Giovanni Pastrone
Gespeeld door	Bartolomeo Pagano, Mark Forest, Gordon Scott, Reg Park, Gordon Mitchell, Reg Lewis, Kirk Morris, Samson Burke, Alan Steel, Richard Lloyd, Renato Rossini, Frank Gordon
Persoonsinformatie
Alias	Ercole, Hercules, Samson, Goliath, Atlas, Colossus
Geslacht	man
Nationaliteit	meestal Oud-Grieks
Beroep	Superheld
Specialiteit	Superkracht
Portaal    Film

Maciste (Italiaanse uitspraak: [maˈtʃiste]) is een Italiaanse filmreeks rond een krachtpatser die bovenmenselijk sterk is. Het is een van de oudste en langstlopende filmreeksen ter wereld. In Italië kende de reeks grote populariteit, al zijn de films meestal erg goedkoop gemaakt en bevatten ze routineuze plots.

Maciste maakte zijn debuut in de stomme film "Cabiria" (1914) door regisseur Giovanni Pastrone. Zijn naam is gebaseerd op een bijnaam van Hercules. Er zijn 52 films met Maciste gemaakt, waaronder 27 stomme films met Bartolomeo Pagano in de hoofdrol. De plots zijn doorgaans eenvoudige verhalen waarbij Maciste's kracht wordt ingezet om een knappe jonge vrouw te redden en het kwaad te verslaan. Meestal spelen de films zich af in de Oudheid, maar de periodes verschillen nogal van film tot film. Zo leeft Maciste in de ene film in een Bijbelse setting en in andere films dan weer meer in een Griekse mythologiewereld. Ook de locaties veranderen per film: Mongolië, Egypte, Peru,...

Van 1914 tot 1926 was Maciste voornamelijk een personage uit de stomme film. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd hij als propagandamiddel ingezet. In 1927 verscheen voorlopig de laatste Maciste-film. Het duurde tot de jaren 60 voor er nieuwe films rond het personage werden gemaakt. Na het succes van de Amerikaanse Herculesfilms met Steve Reeves, besloot men in Italië Maciste nieuw leven in te blazen. Tussen 1960 en 1965 werden er 25 geluidsfilms rond Maciste gedraaid, met Mark Forest als Maciste. Andere acteurs die de rol tijdens deze periode op zich namen waren: Gordon Scott, Reg Park, Gordon Mitchell, Reg Lewis, Kirk Morris, Samson Burke, Alan Steel, Richard Lloyd, Renato Rossini en Frank Gordon.

In de Engelstalige filmwereld veranderde men uit commerciële overwegingen de naam van Maciste in Hercules, Samson, Goliath, Atlas of Colossus. Ook in Nederland gebeurde dit bij enkele films: Maciste, l'eroe piu grande del mondo draaide er in de bioscoop als Goliath en de zonden van Babylon en Maciste nell'inferno di Gengis Khan als Hercules in de hel van Dzjengis Khan. Omgekeerd werd Il gladiatore di Roma (1962) in Nederland uitgebracht als Maciste, gladiator van Rome, hoewel deze film met Gordon Scott niet over Maciste gaat.

In 1973 draaide de Spaanse cultregisseur Jesus Franco twee low-budget Maciste-films voor Franse producers: Maciste contre la Reine des Amazones en Les exploits érotiques de Maciste dans l'Atlantide. De cast voor beide films was haast identiek, met Val Davis als Maciste. De eerste film werd in Italië uitgebracht als een "Karzan"-film (een goedkope imitatie van Tarzan) en de laatstgenoemde film werd enkel in Frankrijk uitgebracht als "Les Gloutonnes".

• Federico Fellini zei ooit dat de film "Maciste all'inferno" hem ervan overtuigde regisseur te worden.
• De films "Maciste contro i cacciatori di teste" ("Colossus and the Headhunters") en "Maciste e la regina di Samar" ("Hercules vs. the Moon Men") werden bespot in de komische televisiereeks Mystery Science Theater 3000.
• De Belgische krachtpatser John Massis baseerde zijn artiestennaam op Maciste.