PROFILPELAJAR.COM

Krachtbal
Algemene gegevens
Organisatie	Vlaanderen:KVKBF
Start	Vlaanderen (1962)
Type	Teamsport
Categorie	Balsport
Locatie	Veld / Zaal / Strand
Competities / Kampioenschappen
Competities	België:; Eerste Nationale; Tweede Nationale ; 1ste Landelijke; 2e Landelijke ; Regionale ; Beker van Vlaanderen; Jeugdreeksen
Kampioenen
Belgisch kampioen;	KRB Jabbeke (heren); KBC Sint-Michiels (dames)
Portaal	Sport

Krachtbal is een balsport die gespeeld wordt tussen twee teams van vier personen. Het speelveld bestaat uit een rechthoek met aan de uiteinden een doelgebied. De bedoeling van het krachtbal is de bal in het doelgebied van de tegenstander te gooien door middel van maximaal drie worpen (bij de jeugd tot en met 15 jaar vier worpen). Wie de meeste punten scoort in een tijdspanne van twee maal 25 minuten, is de winnaar. De speelbal is een medicijnbal en weegt 4 kilogram voor de heren en 2 kilogram voor de dames. Bij de jeugd wordt er met een lichtere bal gespeeld van één kilogram.

Krachtbal wordt voornamelijk in (West-) Vlaanderen gespeeld, waar het in 1962 ook is ontworpen door de Brugse sportleraar Etienne Schotte. Dit als alternatief voor het monotone werpen met een medicinebal op conditietrainingen.

Het speelveld

Een krachtbalveld is minimaal 46 meter (in zalen 36 meter) lang en 14 meter breed en is in twee gelijke delen verdeeld door de middellijn. Op 26 meter van elkaar liggen de doellijnen, die samen met de zijlijnen de minstens 10 meter (in zalen 5 meter) lange doelgebieden afbakenen. Op 4 meter van de doellijn is er de vrijeworplijn. Dit is de dichtste plaats van waar men naar het doelgebied mag werpen. Naast het veld is een neutrale zone van 2 meter verplicht. In de hoogste afdelingen is een balvaste omheining verplicht.

Ploegopstelling

Een wedstrijd wordt betwist tussen twee ploegen van elk vier spelers. Elke ploeg beschikt over maximum vier wisselspelers. De verdedigende ploeg stelt zich vrij op. De effectiefste opstelling is echter de ruitvorm met als voorste punt de barragespeler, opzij twee vleugelspelers en achteraan een achterspeler of libero. De werpende speler moet zich opstellen om een worp, al dan niet met aanloop te kunnen gooien. De andere spelers van de aanvallende ploeg moeten zich zo opstellen dat ze 2 meter afstand houden van de voorste verdediger en mogen zich ook niet op minder dan 2 meter achter de andere verdedigers opstellen. Zij mogen de andere verdedigers hinderen bij het vangen van de bal. Zodra de aanval gestart is, mogen ze echter niet meer bewegen op minder dan twee meter van de verdedigers. Ze mogen zich ook niet op minder dan 2 meter van de voorste verdediger of minder dan twee meter achter de andere verdedigers bevinden.

De wedstrijd

De aanvallende ploeg start aan de vrijeworplijn van het eigen doelgebied en probeert in maximaal drie (of vier bij de jeugd tot 15 jaar) worpen te scoren in het doelgebied van de tegenpartij. De werpwijze is niet vrij: enkel de nekworp (vanuit de nek) en de rugworp (achterwaartse worp) zijn toegelaten. De volgende worp mag telkens genomen worden van op de plaats waar de bal na de vorige worp de grond raakte binnen het speelveld (= werpplaats). Zo schuift men op in de richting van het doelgebied van de tegenpartij. Bij de voorlaatste worp moet men de middellijn overschreden hebben. Ten laatste bij de laatste worp moet men een doelpoging doen. Wanneer de laatste worp in rugworp in het doel wordt geworpen, krijgt de speler twee punten in plaats van een. De verdedigers proberen ofwel de terreinwinst te beperken door de bal af te blokken, ofwel zelf in balbezit te komen door de bal te vangen binnen het speelveld. Ze mogen daarbij de bal naar elkaar doortoetsen of doorgooien. Slagen ze er in de bal te vangen, dan mogen ze van op die plaats (=werpplaats) beginnen met aanvallen. Zij krijgen daarbij drie (of vier bij de jeugd) worpen als de aanval start op eigen speelhelft en één minder als de aanval start op de speelhelft van de tegenpartij. Bij de voorlaatste worp is het voor de verdedigers voldoende de bal te stoppen voor de middellijn en bij de laatste worp voor de eigen doellijn. Men scoort een doelpunt als de bal de grond raakt in het doelgebied van de tegenpartij. Een doelpunt gescoord met een rugworp telt dubbel (= 2 punten). Na ieder doelpunt gaat de aanval over naar de andere ploeg, die mag starten vanaf de vrijeworplijn.

Belangrijke reglementen

Krachtbal wordt bij de heren gespeeld met een bal van 4 kg. De dames spelen met een bal van 2 kg. De jongens tot 11 jaar en de meisjes tot 15 jaar spelen met een bal van 1 kg, de jongens tot 13 jaar met 2 kg en de jongens tot 17 jaar met 3 kg.
Eenzelfde speler mag niet tweemaal direct na elkaar werpen tijdens eenzelfde aanval.
Het is niet toegelaten bij een aanval de werpplaats te overschrijden voor het uitvoeren van de worp. Links en rechts mag men slechts een meter afwijken van de werpplaats.
Vijfsecondenregel: binnen de vijf seconden nadat de speler die de bal recupereerde, binnen het veld kon komen, moet de aanloop voor de volgende worp ingezet worden.
Zodra de aanval gestart is, mogen aanvallers niet meer hinderen op minder dan 2 meter van de verdedigers. Ook mogen ze zich niet op minder dan twee meter achter een verdediger bevinden.
Verdedigers mogen de aanloop niet hinderen en moeten minstens op 2 meter van de werper en van de werpplaats blijven.
Elk contact (tackles, wegduwen, lopen tegen) tussen verdediger en aanvaller is verboden en wordt bestraft met een vrijeworp. Dit is een strafworp vanaf de vrijeworplijn van de bestrafte ploeg.
Als de bal of een speler in contact met de bal de zijlijn of de grond buiten het speelveld raakt, is het buitenspel. De tegenpartij mag dan ingooien ter hoogte van deze plaats en een nieuwe aanval starten.
Wanneer de aanvallende ploeg de bal driemaal bij een doelworp rechtstreeks buitenspel gooit, krijgt de tegenstrever een vrijeworp toegekend.
Passen in de aanvalsrichting is verboden. Passen mag alleen zijwaarts of naar achteren. Binnen het eigen doelgebied mag men in alle richtingen passen.
Een pass of een inworp mag niet onderschept worden.
Het aantal wissels is onbeperkt. Wisselen kan na een doelpunt of na buitenspel in het voordeel van de ploeg die wil wisselen.
Een wedstrijd duurt twee keer 25 minuten Vanaf U18 of twee keer 20 minuten U12 tem U16. Per speelhelft heeft iedere ploeg recht op twee time-outs van 1 minuut. Die kunnen genomen worden bij een doelpunt of bij een vrijeworp.
Een ploeg moet minimaal drie spelers op het veld hebben. Als er minder spelers zijn, bijvoorbeeld door kwetsuren van spelers, het vrijwillig verlaten van het veld of het te laatkomen, is het forfait voor de tegenpartij.
Als een speler de bal op de grond legt of laat vallen bij een pas, is de bal voor de tegenpartij.
Als een speler tijdens een minuut (time-out van gedurende 1 minuut) uit zijn vak komt, krijgt de tegenpartij een vrijeworp.

Kampioenen en bekerwinnaars

seizoen	kampioen heren	beker heren	kampioen dames	beker dames
2023-2024	KBC Sint- Michiels	KBC Male	KBC Male	KBC Sint- Michiels
2022-2023	KBC Sint- Michiels	KBC Male	't Botterken Baasrode	't Botterken Baasrode
2021-2022	KRB Jabbeke	KRB Jabbeke	KBC Sint- Michiels	KBC Sint-Michiels
2020-2021	competities gestopt op 11 oktober 2020 wegens COVID-19-pandemie
2019-2020	competities gestopt op 30 maart 2020 wegens COVID-19-pandemie
2018-2019	't Klaverken Buggenhout	KBC Sint-Michiels	't Botterken Baasrode	't Botterken Baasrode
2017-2018	KBC Sint-Michiels	KBC Sint-Michiels	Royal KBC Sint-Michiels	KBC Sint-Michiels A
2016-2017	KBC Male	KBC Male	Royal KBC Sint-Michiels	't Klaverken Buggenhout
2015-2016	KBC Male	KRB Jabbeke	Royal KBC Sint-Michiels	KBC Sint-Michiels A
2014-2015	KBC Male	KBC Male	Atlas Varsenare	KBC Sint-Michiels
2013-2014	KBC Male	KRB Loppem A	Atlas Varsenare	Atlas Varsenare
2012-2013	KBC Male	KRB Loppem B	Atlas Varsenare	Atlas Varsenare
2011-2012	KBC Male	KRB Loppem	Atlas Varsenare	KBK Ichtegem
2010-2011	KBC Male	KBC Male	KBK Ichtegem	KBK Ichtegem
2009-2010	KBC Male	KBC Male	KBK Ichtegem	KBK Ichtegem
2008-2009	KRB Jabbeke	KRB Loppem	KBK Ichtegem	KBK Ichtegem
2007-2008	Robland Sint-Michiels	Robland Sint-Michiels	't Klaverken Buggenhout	KBK Ichtegem
2006-2007	KRB Loppem	KRB Jabbeke	't Klaverken Buggenhout	KB Moerdamme
2005-2006	KBC Male	Robland Sint-Michiels	't Klaverken Buggenhout	Robland Sint-Michiels
2004-2005	KBC Heist	KBC Heist	Robland Sint-Michiels	Robland Sint-Michiels
2003-2004	KBC Heist	KBC Heist	Robland Sint-Michiels	Robland Sint-Michiels
2002-2003	KBC Heist	KBC Heist	KRB Loppem	KRB Loppem
2001-2002	Sporting Brugge	KRB Loppem	KRB Loppem	Robland Sint-Michiels
2000-2001	Inter Assebroek	Inter Assebroek	KRB Loppem	Robland Sint-Michiels
1999-2000	Inter Assebroek	Inter Assebroek	KRB Loppem	KRB Loppem
1998-1999	Inter Assebroek	MEZ Snellegem	KRB Loppem	KRB Loppem
1997-1998	Inter Assebroek	Inter Assebroek	KRB Loppem	KRB Loppem
1996-1997	Inter Assebroek	Osiris Aalst	KRB Loppem	KRB Loppem
1995-1996	MEZ Snellegem	KBK Temse	KRB Loppem	KRB Loppem
1994-1995	Inter Assebroek	Hoger Op Beitem	't Klaverken Buggenhout	't Klaverken Buggenhout
1993-1994	't Klaverken Buggenhout	Avanti Lissewege	KBC Male	KRB Loppem
1992-1993	MEZ Snellegem	Inter Assebroek	't Klaverken Buggenhout	't Klaverken Buggenhout
1991-1992	MEZ Snellegem	MEZ Snellegem	't Klaverken Buggenhout	't Klaverken Buggenhout
1990-1991	MEZ Snellegem	MEZ Snellegem	Atlas Varsenare	't Klaverken Buggenhout
1989-1990	MEZ Snellegem	MEZ Snellegem	't Klaverken Buggenhout	't Klaverken Buggenhout
1988-1989	Inter Assebroek	Hoger Op Beitem	Atlas Varsenare	't Klaverken Buggenhout
1987-1988	Inter Assebroek	MEZ Snellegem	Atlas Varsenare	Atlas Varsenare
1986-1987	MEZ Snellegem	Inter Assebroek	Atlas Varsenare	Atlas Varsenare
1985-1986	Inter Assebroek	Inter Assebroek	Atlas Varsenare	Atlas Varsenare
1984-1985	MEZ Snellegem	MEZ Snellegem	Atlas Varsenare	Atlas Varsenare
1983-1984	MEZ Snellegem	Hoger Op Beitem	't Klaverken Buggenhout	MEZ Snellegem
1982-1983	MEZ Snellegem	Hoger Op Beitem	Den Hoorn Moerkerke
1981-1982	Hoger Op Beitem	Hoger Op Beitem	Den Hoorn Moerkerke
1980-1981	Hoger Op Beitem	Hoger Op Beitem	Den Hoorn Moerkerke
1979-1980	Hoger Op Beitem	Rodemo Snellegem	Krüger Girls Jabbeke	Real Knokke
1978-1979	Rodemo Snellegem	Rodemo Snellegem	Krüger Girls Jabbeke	Krüger Girls Jabbeke
1977-1978	Hoger Op Beitem	Inter Assebroek	Krüger Girls Jabbeke
1976-1977	Olympia Brugge	KBC Beernem	Krüger Girls Jabbeke
1975-1976	Olympia Brugge	Olympia Brugge	Krüger Girls Jabbeke
1974-1975	Rodemo Snellegem	Rodemo Snellegem	Krüger Girls Jabbeke
1973-1974	Rodemo Snellegem	Rodemo Snellegem	Krüger Girls Jabbeke
1972-1973	Hard&Handig Waardamme	Rodemo Snellegem	Krüger Girls Jabbeke
1971-1972	Rodemo Snellegem	Rodemo Snellegem
1970-1971	Cracks Club Brugge	Heeskracht Bocholt
1969-1970	Rodemo Snellegem	Rodemo Snellegem
1968-1969	Hoger Op Beitem	Rodemo Snellegem
1967-1968	Sporta Beernem	Rodemo Snellegem
1966-1967	Sporta Beernem	Cracks Club Brugge
1965-1966	Sporta Beernem

Internationaal

Krachtbal wordt alleen in Vlaanderen in competitievorm gespeeld. In verschillende andere landen (Groot-Brittannië, Verenigde Staten, Nederland, Frankrijk, Noorwegen, Portugal, de Tsjechische Republiek, Zwitserland, Zweden, Italië, Spanje) is krachtbal ooit gelanceerd, maar nooit doorgebroken. In Nederland is zelfs ooit een eigen competitie gestart, maar momenteel is geen enkele club nog actief. In 2009 is er ook in Frankrijk een kampioenschap gespeeld met slechts vier ploegen.

In 1999 en 2002 werden er in Buggenhout als promotie voor de sport, Europese Kampioenschappen georganiseerd met als winnaars de scholieren van West-Vlaanderen 4 (1999) en Buggenhout (2002). In 2003 werd er in Portugal zelfs een Wereldkampioenschap georganiseerd met deelname van Brazilië en Angola. Frankrijk werd de winnaar van dit WK. De Belgische deelnemers, de scholieren van Baasrode, werden toen pas derde.