Klöckner & Co SE
Beurs	Deutsche Börse: KCO
Oprichting	1906
Oprichter(s)	Peter Klöckner, Florian Klöckner
Sleutelfiguren	Gisbert Rühl (CEO) Guido Kerkhoff (vice-voorzitter van de raad van bestuur) Oliver Falk (CFO) John Ganem (CEO Americas)
Land	Duitsland
Hoofdkantoor	Duisburg, Duitsland
Werknemers	7700 (2020)[1]
Industrie	staal- en metaaldistributeur
Omzet/jaar	€ 6,3 miljard (2019)[2]
Website	www.kloeckner.com
Portaal    Economie

Klöckner & Co SE (meestal afgekort als KlöCo) is een beursgenoteerde, onafhankelijke staal- en metaaldistributeur die is gevestigd in het Duitse Duisburg. De kernactiviteit van Klöckner is de verkoop van staal en non-ferrometalen. Via zijn distributienetwerk bedient de onderneming meer dan 100.000 klanten op meer dan 150 locaties in 13 landen.^[1]

Klöckner & Co is actief in 13 landen. De bedrijfsactiviteiten worden gecontroleerd door de Raad van Bestuur en de centrale afdelingen van de Duisburgse holding en worden uitgevoerd door de nationale bedrijven. Deze omvatten:^[1]

Het assortiment van KlöCo varieert van lange producten (stalen balken voor de bouwindustrie), platte producten (plaatstaal voor machinebouwers), holle profielen (voor de staalbouw), roestvrij staal en kwaliteitsstaal (hooggelegeerde stalen buizen voor de machinebouw), aluminium (aluminium staven voor installaties) tot speciale producten zoals kunststoffen, ijzerwaren en accessoires. In totaal levert Klöckner & Co meer dan 200.000 verschillende producten.

Behalve grondstoffen en productiemiddelen verzorgt Klöckner & Co ook diensten als knippen, snijbranden, oppervlaktebehandelingen en het snijden en splitsen van staalband.^[3]

De belangrijkste concurrenten van KlöCo op de Noord-Amerikaanse markt zijn Reliance Steel & Aluminum Co. (VS), Ryerson Inc. (VS) en Russel Metals Inc. (Canada). In Europa zijn de BE Group (Zweden) en de distributieafdelingen van de staalproducenten Salzgitter AG (Duitsland), Tata Steel (VK), ArcelorMittal (Nederland) en ThyssenKrupp (Duitsland) de belangrijkste concurrenten.

Op 28 juni 1906 richtte de koopman Peter Klöckner in Duisburg de handelsonderneming Klöckner & Co op om de groeiende ijzer- en staalindustrie te kunnen bedienen. Peter Klöckner werd in 1863 in Koblenz geboren en was bij de oprichting van zijn bedrijf al 24 jaar actief in de ijzer- en staalindustrie. Door diverse bedrijfssaneringen en -investeringen was hij op dat moment al een bekende naam in de branche. Het bedrijf ontwikkelde zich al snel tot een van de grootste Duitse staalhandelaren met talrijke vestigingen en een breed productaanbod. De handelsactiviteiten ondersteunden de industriële ondernemingen van Peter Klöckner en vormden de basis van zijn industriële imperium, dat bestond uit smelterijen, installaties en fabrieken. Hieruit kwamen later Klöckner-Werke AG en Klöckner-Humboldt-Deutz AG voort. Al in het oprichtingsjaar 1906 werden meer vestigingen opgericht, waardoor Klöckner & Co vrijwel direct beschikte over een uitgebreid netwerk in heel Duitsland.^[4]

In 1907 opende Klöckner nieuwe vestigingen in Berlijn en Magdeburg, in 1909 gevolgd door Hamburg en Dresden.^[5] Weer twee jaar later werd Klöckner met de vestiging in Mannheim ook actief in het zuidwesten van Duitsland en ontstond er een verbinding met de productielocatie in Knutange (Lotharingen). Het wijdvertakte handels- en distributienetwerk werd binnen een paar jaar zo groot dat Klöckner de onderneming niet meer op de klassieke patriarchale basis kon leiden. De vestigingen kregen de status van autonome bedrijven, waarin de bedrijfsleiders zelfstandig beslissingen mochten nemen. Met de integratie van de filialen in Troisdorf en Düsseldorf in Klöckner & Co bediende het concern de productie in alle sectoren van de industrie. De handelsonderneming fungeerde als het centrum van de productieketen, die in 1912 al het hele traject van de ijzerertswinning tot de fabricage van metaaldraad en machines omvatte.^[5] In 1913 werd de onderneming ook actief in de schroothandel, die zich tot een zeer winstgevende tak van de ijzer- en staalhandel ontwikkelde.^[5]

Het succes van de onderneming was op zijn hoogtepunt toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak. De industrie leed zwaar onder de oorlog, vooral omdat arbeiders massaal werden opgeroepen voor de dienstplicht. Ook voor Peter Klöckner was dit een groot probleem. Zo stonden zijn activiteiten in Knutange tijdens de oorlogsjaren op een lager pitje, omdat veel Italiaanse en Poolse werknemers terugkeerden naar hun eigen land. Ondanks deze tegenslagen werkte Peter Klöckner ook tijdens de Eerste Wereldoorlog onverstoorbaar door aan zijn levenswerk.^[5]

Tijdens de economische crisis na de Eerste Wereldoorlog wist Klöckner & Co het hoofd boven water te houden. Een uitbreiding van het aantal werkterreinen compenseerde de verliezen in de staalsector en de omzet steeg. De schroothandel zat in een hausse en andere activiteiten – zoals de handel in mijnhout, steenkool en chemicaliën – zorgden voor extra winst. In de jaren 1920 en 1930 opende de handelsonderneming zijn eerste buitenlandse vestigingen in Europa en Noord- en Zuid-Amerika. Van een staalverkoper die voornamelijk in Duitsland actief was, groeide het bedrijf uit tot een internationale handelsonderneming. De opdeling van de onderneming in Klöckner-Werke AG en Klöckner & Co zorgde daarnaast voor een grotere zelfstandigheid van de handelsafdeling.

Het zakelijke succes van Peter Klöckner werd in december 1936 overschaduwd door een auto-ongeluk, waarbij zijn enige zoon en potentiële opvolger Waldemar om het leven kwam. Diens plaats in de top van het bedrijf werd opgevuld door Günter Henle, de echtgenoot van Peter Klöckners stiefdochter.^[4]

Na de dood van Peter Klöckner op 5 oktober 1940 kreeg Günter Henle de leiding over de onderneming. Omdat Klöckner van strategisch belang was voor de Duitse wapenindustrie stond Klöckner-Werke tijdens de oorlogsjaren onder controle van de nazi's. Henle werd in 1942 door de nazi's ontslagen als directeur van de Klöckner-groep en dook korte tijd onder in Berlijn. Hij keerde echter al snel terug om de leiding over Klöckner & Co op zich te nemen. De handelsonderneming bleef ook tijdens het naziregime relatief zelfstandig. Een normale handel was in oorlogstijd echter nauwelijks mogelijk.^[4]

Na de oorlog kwam Klöckner onder toezicht van de geallieerden, die de grote onderneming wilden opsplitsen. Onder deze moeilijke omstandigheden wist Klöckner & Co verrassend snel een doorstart te maken. Evenals de andere Klöckner-bedrijven profiteerde de handelsonderneming van de wereldwijd snel toenemende vraag naar ijzer en staal. Na de juridische scheiding van Klöckner-Werke AG en Klöckner-Humboldt-Deutz AG in de jaren 1950 ontwikkelde Klöckner zich tot een zeer gediversifieerde handelsonderneming. De verkoop van staal in West-Duitsland zorgde ten tijde van het Wirtschaftswunder voor hoge winsten en de vestigingen in het buitenland zorgden ook internationaal voor een grotere omzet. Ook in andere industrieën profiteerde Klöckner van de economische bloei: de activiteiten van de handelsonderneming varieerden van kunststof tot olie en van scheepvaart tot brandertechnologie.^[4]

Nadat het Wirtschaftswunder ten einde kwam, reageerde Klöckner op de fundamentele veranderingen op de staalmarkt door het leveren van meer service, een reorganisatie van de magazijnen en toenemende internationale handelsactiviteiten. De staalhandel bleef de kernactiviteit, maar daarnaast breidde het bedrijf zijn andere handelsafdelingen uit en werd het actief op andere markten. Diversificatie en internationalisering hielden de handelsonderneming twee decennia lang op koers tijdens de instabiele economie van de jaren zeventig en tachtig. Aan het einde van dat laatste decennium raakte de firma als gevolg van een mislukt termijncontract voor aardolie in een crisis die zijn voortbestaan bedreigde. De speculatieverliezen ondermijnden de kapitaalbasis van de onderneming. Het ‘oliedebacle’ kostte de firma 600 miljoen Duitse mark. De voor deze afdeling verantwoordelijke Peter Henle accepteerde de consequenties en trad terug als directeur.

Uiteindelijk werd Klöckner gered door de Deutsche Bank, die 400 miljoen Duitse mark beschikbaar stelde om de verliezen te dekken. Hierdoor werd een faillissement voorkomen, maar het was duidelijk dat er een grondige reorganisatie noodzakelijk was. De Deutsche Bank nam het bedrijf over en maakte er een naamloze vennootschap van. Na meer dan tachtig jaar was Klöckner geen familiebedrijf meer. In het kader van de reddingsoperatie kwam het bedrijf in bezit van VIAG. Onder deze nieuwe leiding ontwikkelde Klöckner zich in de jaren negentig tot een moderne internationale distributiespecialist voor onder meer staal, pc-producten, chemische producten, textiel en mobielbouw. Op de staalmarkt versterkte Klöckner zijn positie in deze jaren aanzienlijk.^[4]

In het voorjaar van 1997 kondigde Klöckner aan dat het zich voortaan zou richten op zijn kernactiviteit: de staal- en metaalhandel. Om deze koersverandering ook naar buiten toe zichtbaar te maken, werd een nieuw logo geïntroduceerd. De Klöckner & Co-hond met het motto ‘multi metal distribution’ wordt tot op de dag van vandaag gebruikt.

Terwijl Klöckner zijn voorraadhoudende staalhandel in Europa verder uitbreidde, begon het met de verkoop van zijn niet-kernactiviteiten. In 1997 werden de textielactiviteiten met het oog op een verkoop overgebracht naar een niet-geconsolideerde participatiemaatschappij. Aan het einde van dat jaar droeg de onderneming het resterende belang in Thyssen Klöckner Recycling GmbH over aan de meerderheidsaandeelhouder. Begin 1998 volgde de verkoop van Klöckner Chemiehandel GmbH. Computer 2000 AG ging in de zomer over in de handen van het Amerikaanse Tech Data Corporation. Ook de betrokkenheid bij Röder Zeltsysteme und Service AG werd in de zomer van 1998 volgens planning beëindigd. Vrijwel tegelijkertijd droeg het bedrijf zijn resterende belang in Klöckner Industrie-Anlagen GmbH (INA) over aan de meerderheidsaandeelhouder. Zo onderging Klöckner in amper vijftien maanden een complete metamorfose: de voormalige gediversifieerde onderneming was nu uitsluitend een distributeur van staal en metaal. De omzet werd gehalveerd van 18,6 miljard Duitse mark in 1997 tot 9,5 miljard Duitse mark in 1998. Ook het aantal medewerkers daalde fors van 14.655 naar 10.752.

In het najaar van 1998 kondigde het toenmalige moederbedrijf VIAG aan dat het de Duisburgse staaldistributeur op de middellange termijn wilde afstoten. In 2001 werd Klöckner & Co verkocht voor ongeveer 1,1 miljard euro aan de Balli Group, een Brits handelsbedrijf in materialen. Klöckner had op dat moment tienduizend medewerkers in dienst, met een jaarlijkse omzet van 4,8 miljard euro. De twee Iraanse eigenaren van de Balli Group - Hassan en Vahid Alaghband - bekenden dat ze voor de overname 47,5 miljoen euro van Klöckner & Co hadden gebruikt voor de financiering van de deal. Eerder was er al sprake van dat er 120 miljoen euro van de rekeningen van Klöckner & Co was doorgesluisd naar Zwitserland. In de hierop volgende rechtszaak werden de broers veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van anderhalf jaar en boetes tussen de 1,75 miljoen en 2,25 miljoen euro wegens kwade trouw of het aanzetten hiertoe. Tijdens het proces over de financieringsprocedure voerden de twee eigenaren ter verdediging aan dat WestLB hen een krediet van 150 miljoen euro had geweigerd, terwijl het op de hoogte was van de financieringsproblemen van de Balli Group. Zo zou het volgens het pandrecht zelf voordelig aan de aandelen van Klöckner kunnen komen, ten koste van Balli.

Twee jaar na de overname verkocht Balli 94,5% van de staal- en metaaldistributeur aan WestLB en 5,1% aan de Hamburgische Landesbank. Met een nieuwe eigenaar kreeg de onderneming ook een nieuwe directie. Dr. Thomas Ludwig werd bestuursvoorzitter, nadat hij van 1991 tot 1995 al deel had uitgemaakt van de directie van Klöckner & Co. Onder zijn leiding begon het bedrijf weer met strategische uitbreidingen.^[4]

In 2005 kwam Klöckner in handen van de Amerikaanse private-equityfirma Lindsay Goldberg & Bessemer,^[6] die een pakket aandelen in juni 2006 naar de beurs bracht. Op 29 januari 2007 werd het aandeel Klöckner & Co opgenomen in de MDAX-index van de Deutsche Börse. Vanaf augustus 2011 staan alle aandelen op de Frankfurter Wertpapierbörse genoteerd. Sinds 21 maart 2016 is het aandeel opgenomen in de SDAX-index. Hierdoor behoort Klöckner & Co tot de 160 grootste beursgenoteerde bedrijven van Duitsland. Ondertussen is 62% van de aandelen in handen van geïdentificeerde institutionele beleggers en de rest zit bij private beleggers. Circa 60% van de aandelen zijn in handen van institutionele aandeelhouders uit Duitsland en de Verenigde Staten.^[2]

Sinds de beursgang in 2006 hanteert Klöckner & Co een expansieve acquisitiestrategie en heeft de onderneming al 26 bedrijven overgenomen. Inmiddels behoort Klöckner & Co tot de tachtig grootste beursgenoteerde ondernemingen van Duitsland. In april 2007 nam Klöckner staaldistributeur Primary Steel over via zijn Amerikaanse dochteronderneming Namasco. Klöckner wist de activiteiten hierdoor aanzienlijk uit te breiden, waarbij de omzet in de Verenigde Staten met zo’n 60% toenam.^[7]

In april 2008 werd Ulrich Becker benoemd tot lid van de raad van bestuur. Behalve voor de operationele activiteiten van de onderneming in Europa werd Becker ook verantwoordelijk voor Klöckner Global Sourcing en de afdelingen logistiek, procesmanagement en internationaal productmanagement. Snel daarna – in augustus 2008 – werd de onderneming omgevormd tot een Europese vennootschap. Sindsdien opereert het bedrijf onder de naam Klöckner & Co SE.^[8]

Klöckner reageerde op de toenemende financiële crisis na 2007 met een pakket noodmaatregelen die in oktober 2008 werden ingevoerd onder de titel ‘Wave 1’. Daarbij ging het onder meer om de tijdelijke opschorting van overnames, een kostenverlaging, het verminderen van de schuld en het afdekken van de financiering van de onderneming. In maart 2009 werd het tweede pakket noodmaatregelen (‘Wave 2’) gelanceerd. Om de sinds de beursgang van 2006 gehanteerde acquisitiestrategie een vervolg te kunnen geven, gaf Klöckner in juni 2009 converteerbare obligaties uit en werd kort daarna een kapitaalverhoging doorgevoerd.

In november 2009 volgde Gisbert Rühl Thomas Ludwig op als bestuursvoorzitter van Klöckner & Co. Naast bestuursvoorzitter (CEO) bleef Rühl ook financieel directeur (CFO) van de onderneming. Tien dagen na het aantreden van Rühl ondertekende Klöckner een intentieverklaring om de Becker Stahl-Service Gruppe (BSS) over te nemen.^[9] In januari 2010 hervatte Klöckner & Co de in verband met de wereldwijde financiële en economische crisis tijdelijk opgeschorte acquisitiestrategie met de overname van Bläsi AG.^[10] Op 1 maart 2010 maakte de raad van bestuur van Klöckner & Co bekend dat het ook de overname van BSS had afgerond.^[11]

In april 2011 nam Klöckner Macsteel Service Centers USA over.^[12] In mei van dat jaar volgde de overname van Frefer, de op twee na grootste onafhankelijke staal- en metaaldistributeur van Brazilië.^[13] Ongeveer een maand later, in juni 2011, voerde Klöckner een kapitaalverhoging door. De uitgifte van 33.250.000 nieuwe aandelen leverde de onderneming netto ongeveer 516 miljoen euro op, een bedrag dat voornamelijk werd geïnvesteerd in de verdere ontwikkeling van de groeistrategie ‘Klöckner & Co 2020’. Eind 2011 werd Kloeckner Metals (Changshu) Co., Ltd. geopend, een dochteronderneming van Klöckner & Co. Dit was het eerste staalservicecentrum van de onderneming in China. Het is gevestigd in Changshu, een stadsarrondissement in het oosten van de Volksrepubliek, in de buurt van Shanghai en de provincies Shandong, Zhejiang, Jiangsu en Anhui. Vooralsnog levert Kloeckner Metals voornamelijk aan Europese machine- en installatiebouwers die actief zijn in de regio Changshu.^[4]

Vanwege de afnemende vraag naar staal in Europa en de onzekere economische vooruitzichten startte de onderneming al in het najaar van 2011 met een uitgebreid reorganisatieprogramma. In het kader hiervan werden zeventig vestigingen verkocht of gesloten en werden ongeveer 2200 banen geschrapt. Eind 2013 rondde Klöckner het reorganisatieprogramma af.^[14]

Ten behoeve van zijn groeistrategie voor de lange termijn stelt Klöckner & Co zich ten doel om de gehele toeleveringsketen te digitaliseren. Om alle projecten in dit kader onder één dak samen te brengen, richtte Klöckner & Co eind 2014 kloeckner.i op. Dit is een speciaal competentiecentrum voor de digitalisering gevestigd in Berlijn. Ongeveer 90 medewerkers zijn er werkzaam op het gebied van Product Management, Software Ontwikkeling, Data Science & AI, Business Intelligence & Analytics, Online Marketing en User Experience & Design. Daarnaast heeft Klöckner & Co in 2018 XOM Materials opgericht, een industrieplatform dat openstaat voor concurrenten. Speciaal ontwikkelde toepassingen zoals de Kloeckner Assistant, die de verwerking van klantvragen automatiseert met behulp van kunstmatige intelligentie, zijn de drijvende kracht achter de digitale transformatie van het bedrijf. Door de kernprocessen te automatiseren wordt Klöckner & Co een platformbedrijf. Naast het opbouwen van eigen digitale diensten investeert Klöckner & Co in startende ondernemingen via het venturebedrijf kloeckner.v.^[15]

• 'Top Company' en 'Open Company' bij Kununu: Klöckner & Co SE kreeg van het werkgeversbeoordelingsportal Kununu de keurmerken 'Top Company' als goed gewaardeerde werkgever en 'Open Company' voor de proactieve communicatie met kununu.com.^[16]
• Frauen-Karriere-Index (carrière-index voor vrouwen): In 2018 behaalde Klöckner & Co SE de achtste plaats van de in totaal 160 deelnemende ondernemingen. De Frauen-Karriere-Index geeft op basis van objectieve cijfers aan in hoeverre leidinggevende functies gelijkwaardig zijn verdeeld tussen mannen en vrouwen.^[17]
• 'Fair Company': Klöckner & Co SE kreeg van het werkgeversinitiatief 'Fair Company' het keurmerk voor een eerlijke en verantwoordelijke behandeling van stagiairs.

• Officiële website