James Marcia

James Marcia is een Amerikaanse psycholoog die de identiteitstheorie van Erikson verder uitwerkte. Hij maakte een paradogma over mensen hun identiteitsstatus.

Hij bouwde verder op het idee dat adolescenten rolverwarring hebben als ze zich niet aansluiten bij een groep. Dit komt van het conflict Identiteit vs rolverwarring van Erikson. Het ontwikkelen van identiteit bij jongeren gebeurt volgens Marcia in 2 dimensies: Exploratie en binding. Exploratie is het actief op zoek gaan naar informatie over veschillende ideeën over identiteit. Binding is de keuzes die je maakt en wie je linkt aan jouw identiteit. Er zijn 4 identiteitsstatussen. De Achievement status is nadat er voldoende exploratie de identiteit duidelijk wordt. De Foreclosure status sluit hier dicht bij aan. Hier doen de jongeren hetzelfde ,maar zonder exploratie. Vele jongeren in deze categorie hebben meestal een voorbeeldpersoon. Er is een link met het psychosociaal functioneren. Bij acheviement en foreclosure zijn de jongeren hier beter in.

Jongeren die in de Morutarium status zitten, hebben weinig autonomie. Ze hebben een breed beeld van wat ze willen,maar voelen zich hier onzeker over. In de Diffusion status is er geen binding en geen exploratie. Deze jongeren hebben veel angst en een laag zelfbeeld. In de psychopathologie zegt men dat deze jongeren meer vatbaar zijn voor persoonlijkheidsstoornissen. Toen deze theorie gepubliceerd werd, onstonden er veel memes. De bekendste is die van Spongebob waar er staat wanneer er onder je naam een rode lijn staat en hij zegt " The Day I Lost My Identity". Er kwam ook veel kritiek op de theorie. Toch was het paradogma voor 3 decennia heel populair met meer dan 500 studies die er rond zijn gepubliceerd. De kritiek zegt dat er te weinig context is en dat hij enkele belangrijke delen uit de theorie van Erikson heeft laten vallen.