Het Hogelandsters is een variant van het Gronings. In dit dialect wordt vaak geen lidwoord gebruikt, in tegenstelling tot alle andere dialecten in Nederland en Duitsland. Dit dialect vormt samen met het Stadjeders, het Westerkwartiers, het Oldambtsters, Kollumerpompsters en het Veenkoloniaals het dialect Gronings. Het wordt ook weleens het meest-Groningse dialect genoemd, omdat dit dialect het minst verstaanbaar is en het verst van het Standaardnederlands af staat.
Het Hogelandsters wordt gesproken op het Hoogeland, dat Hunsingo en een deel van Fivelingo omvat. Binnen het dialect bestaan ook nog weer lokale verschillen.
Het "beste" Gronings
Het Hogelandsters wordt over het algemeen gezien als het meest karakteristieke dialect van Groningen, dat er in zijn gaafste vorm gesproken wordt. Dat komt waarschijnlijk doordat in het Hogelandsters de typisch Groningse tweeklanken "ai" en "ou" heel veel voorkomen, bijvoorbeeld in "kouk" en "stain". Uit een enquête uit 1991 werd door de grote meerderheid van de ondervraagden het Hogelandsters aangewezen als het "beste" Gronings.
Taalvergelijking
- Hogelandsters: Mien noaber was nait ien hoes dou kat kwam.
- Oldambtsters: Mien noaber was nait in hoes dou katte kwam.
- Westerkwartiers: Mien noaber was niet ien huus doe e kat kwam.
- Stadjeders: Mien noaber was nait in hoes toun de kat kwam.
- Veenkoloniaals: Mien noaber was nait in huus toun de kadde kwam.
- Westerwolds: Min naober waar nich in hoes doe de katte kwaam.
- Oostfries plat: Min noaber was neet in hus as de katte kweem.
- Saterfries: Mien Noaber waar nit in Huus do die Kat koom.
- Fries: Myn buorman wie net yn 'e hûs doe't de kat kaam.
- Drents: Mien naober was niet in hoes toen de kat kwam.
- Nederlands: Mijn buurman was niet thuis toen de kat kwam.
- Duits: Mein Nachbar war nicht zu Hause, als die Katze kam.