Handhaving Nederland is de landelijke beroepsvereniging voor en door handhavers. Deze is in december 2016 opgericht met als doel het imago van de buitengewoon opsporingsambtenaar (afgekort tot boa) te verbeteren. Naast handhaving geeft de organisatie ook gastlessen op scholen en evenementen.[1]
Operationele geschiedenis
Zie Stadswacht voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
De handhaving stamt voort uit het stadswacht, dat in de jaren '80 van de vorige eeuw ontstond. Destijds was het doel de mensen laten wennen aan het arbeidsritme om ze klaar te maken voor het 'echte' werk. In de loop der jaren werd stadswacht een echt beroep en stroomden de verschillende afdelingen samen in gemeentelijke organisaties. Deze staan nu bekend onder de namen: Stadstoezicht of handhavers, in de functie van buitengewoon opsporingsambtenaar.[2]
Incidenten
Handhavers worden vaak fysiek en of mentaal aangevallen. Onder andere scheldpartijen en het slopen van voertuigen komt voor.[3][4][5] Dit kwam volgens de boa's zelf doordat ze geen verdedigingsmiddelen bij zich dragen. In 2020 ontstond bij de boa's de eis om het dragen van een wapenstok en pepperspray mogelijk te maken.[6] Door een geweldsincident waarbij twee boa's gewond raakten, nam de discussie omtrent verdediging middelen voor boa's toe.[7] Door middel van protesten en stakingen probeerde Handhaving Nederland aandacht voor hun standpunt te krijgen.[8][9] Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid wilde de eis niet inwilligen, maar was voor bodycams en een alarmknop. Toch zijn er in meer dan tien gemeenten boa's die met een wapenstok en of pepperspray de straat op mogen.[9]
Opleiding
Omdat de handhaving in Nederland voor 2016 niet als landelijke organisatie fungeerde, waren er verschillende opleidingen die men kon volgen om zo boa te worden. Anders dan de Nationale Politie kan de opleiding tot buitengewoon opsporingsambtenaar op een MBO-school gevolgd worden.[10] Opleidingen zijn:
Opleiding
Duur
Soort
Notities
HTV
2,5 jaar
Volledige scholing
Vanwege de volledige scholing wordt een boa met een HTV-opleiding de 5-jarige cursus kwijtgescholden.
BOA curcus
-
Onvolledige scholing
Deze opleiding duurt minder lang, maar in de eerste vijf jaar moet de boa door middel van cursussen het HTV-diploma halen.
Insigne
Het insigne van de handhaving bestaat uit een hand. Deze houdt een scepter en tegelijkertijd een schild vast. De scepter staat voor de opsporingsbevoegdheid en het schild voor de beschermende taak van de handhaving.[11]
Taken en bevoegdheden
De bevoegdheden van een handhaver zijn over het algemeen verschillend, omdat de handhaving veelal door de gemeente taken krijgt toegewezen.
De Handhaving hanteert zes domeinen waarin handhavers hun taak vervullen:
Binnen deze domeinen heeft elke afdeling handhavers weer een eigen taak en eigen toegestane bevoegdheden.
1. Openbare ruimte
Taak
Speciale bevoegdheid
Mogelijke verdediging
Afhandelen meldingen.
Parkeercontrole
Jeugdoverlast
Drank- en drugsoverlast
Bestrijding van heling en ondermijning
Handhaven van plaatselijke verordeningen
Personen staande houden
Personen aanhouden
Opmaken van een proces-verbaal.
Iedere plaats betreden
Zaken in beslag nemen
Handboeien
Wapenstok
Pepperspray
2. Milieu, welzijn en infrastructuur
Taak
Speciale bevoegdheid
Mogelijke verdediging
Boswachters
Bouw en woningtoezicht
Milieu-inspecteurs
Handhavers op het water
Rijkswaterstaat
Voedsel- en Warenautoriteit
Personen staande houden
Personen aanhouden
Opmaken van een proces-verbaal
Iedere plaats betreden
Zaken in beslag nemen
Handboeien
Wapenstok
Pepperspray
Vuurwapen
Surveillancehond
BOA's vallend in domein 2 hebben geen landelijk uniform en kunnen zich desgevraagd legitimeren.[12]
3. Onderwijs
Taak
Speciale bevoegdheid
Mogelijke verdediging
Leerplichtambtenaren
Personen staande houden
Personen aanhouden
Opmaken van een proces-verbaal.
Iedere plaats betreden
Zaken in beslag nemen
-
Ook boa's in domein 3 hebben geen landelijk uniform, maar moeten zich wél legitimeren.[13]
4. Openbaar Vervoer
Uniform BOA, Arriva
Taak
Speciale bevoegdheid
Mogelijke verdediging
Handhaven van huisregels
Kaartcontrole
Controle op rangeerterreinen
Openbare orde in en om het OV
Personen staande houden
Personen aanhouden
Opmaken van een proces-verbaal.
Iedere plaats betreden
Zaken in beslag nemen
Handboeien
Wapenstok
Ook boa's binnen domein 4 hebben geen landelijk uniform, maar dragen het handhavingslogo op hun uniform van het bedrijf waarvoor ze in dienst zijn.
5. Werk, inkomen en zorg
Taak
Speciale bevoegdheid
Mogelijke verdediging
Opsporen uitkeringsfraude
Opsporen misstanden zorg
Opsporen bedrijfsongevallen
Personen staande houden
Personen aanhouden
Opmaken van een proces-verbaal.
Iedere plaats betreden
Zaken in beslag nemen
-
Boa's van werk, inkomen en zorg dragen geen uniform en moeten zich legitimeren.
6. Generieke oplossing
Taak
Speciale bevoegdheid
Mogelijke verdediging
Arrestantenzorg
Rijksrecherche
Douane
Justitie (DV&O)
BB&V
Personen staande houden
Personen aanhouden
Opmaken van een proces-verbaal.
Iedere plaats betreden
Zaken in beslag nemen
Handboeien
Wapenstok
Pepperspray
Vuurwapen
Surveillancehond
Boa's van domein 6 dragen het uniform van hun werkgever.
Voertuigen
De handhaving heeft een breed wagenpark. Naast patrouilleauto's en busjes voor gevangentransport beschikt de handhaving sinds een aantal jaar over een aantal scanauto's. Deze auto's zijn uitgerust met een unit waarin camera's kentekens controleren. Als blijkt dat de auto geen parkeergeld heeft betaald, wordt er een handhaver te voet heen gestuurd en wordt deze beboet. In veel gemeentes delen de handhavers vanuit de scanauto rechtstreeks boetes uit.[14]
Striping
Sinds 1 juli 2022 is er een officiële landelijke voertuigstriping.[bron?] Tot dan toe waren er sinds 2012 verschillende versies in omloop. Deze werden herzien en geüpdatet naar de veiligheidsnormen van 2022. Veiligheid, naast herkenbaarheid, stond daarbij centraal. De striping is een gedeponeerd beeldmerk en mag niet zonder toestemming worden gebruikt. Toestemming komt toe aan gemeenten.
.jpg)
