Bronzen Adhemar

Bronzen Adhemar
Vlaamse Cultuurprijs voor de Strip
Uitgereikt door Vzw Strip Turnhout
Land Vlag van België België
Locatie Turnhout
Eerst uitgereikt 1977
Officiële website
Portaal  Portaalicoon   Literatuur
Strip

De Bronzen Adhemar (vroegere naam Stripgidsprijs) is een Vlaamse stripprijs die tweejaarlijks wordt uitgereikt aan een striptekenaar tijdens het stripfestival Stripgids Festival in De Warande in Turnhout. Van 1977 tot 1979 werd de prijs jaarlijks uitgereikt. De prijs is vernoemd naar het strippersonage Adhemar van Marc Sleen. Sinds 2003 is de prijs ook de Vlaamse Cultuurprijs voor de Strip en wordt deze op de uitreiking overhandigd door de Vlaamse minister van Cultuur.[1]

Geschiedenis

Stripgidsprijs (1977-1981)

In 1974 kreeg de archivaris Jan Smet de vraag van de Nederlandse uitgever Cees Coenders om CISO-magazine volledig verder te zetten. Het magazine werd herdoopt tot Stripgids.[2]

Vervolgens vernam Smet in januari 1977 terwijl hij in de stripwinkel Lambiek was dat de Vlaamse striptekenaar Willy Vandersteen de Prix du scénario étranger won op het Internationaal stripfestival van Angoulême.[2] Daar er geen stripprijs in Vlaanderen bestond, besloot Smet om er zelf een te beginnen in samenwerking met zijn uitgever Cees Coenders op voorwaarde dat Smet al het werk voor zijn rekening nam.[3][5]

Smet noemde de prijs de Stripgidsprijs naar het magazine waar hij hoofdredacteur van was. Bij de eerste editie was Smet ook het enige jurylid.[6] Smet kreeg bij de uitreiking de inkomhal van het plaatselijk cultureel centrum De Warande ter beschikking. De schrijver Walter van den Broeck was spreker en hij zou nog jaren in de jury zitten.[6] Bij de eerste uitreiking was de prijs een koperen plaat waarin het hoofd van de stripreeks Bakelandt van de laureaten in gegraveerd werd.[7]

Bij de tweede editie in 1978 wilde Smet een betere jury zodat de prijs meer aanzien krijgt. Tevens vreesde hij dat de toekomstige winnaars te voorspelbaar gingen zijn.[8] Smet wilde er in het begin vooral een aanmoedigingsprijs van maken. Als oplossing vroeg Smet de twee toenmalige, succesvolste striptekenaars van Vlaanderen in de jury: Willy Vandersteen en Marc Sleen. Beiden gingen akkoord.[8] De overige juryleden waren kunstenaar Frank-Ivo van Damme, de uitgever van Stripgids Cees Coenders en Manu Manderveld, toenmalige bibliothecaris van Geel. Tevens kreeg de laureaat ook vanaf 1978 dezelfde prent gemaakt door jurylid en kunstenaar Frank-Ivo van Damme.[9]

Bij de derde editie in 1979 wilde Smet naast de kenners meer belangstelling krijgen van het grote publiek. Daarom besloot Smet om een stripfestival te organiseren op de dag van de uitreiking: De Stripgidsdag.[9] Hierbij werden een veiling, 3 tentoonstellingen en signeersessies door bekende striptekenaars zoals Willy Vandersteen, Hec Leemans, Merho en de winnaar van dat jaar Karel Biddeloo.[9] De winnaar signeerde vanaf dat jaar altijd op het festival. Het festival groeide uit tot het hedendaagse Stripgids Festival.

Daar het festival veel werk was om te organiseren, besloot Smet om het festival voortaan om de twee jaar te organiseren. De prijs werd dus voortaan ook om de twee jaar uitgereikt.[10][11] Vervolgens wilde Smet internationaal uitbreiden. Hij stelde toen voor om de Stripgidsprijs samen te voegen met de Nederlandse Stripschapprijs en de organisatie afwisselend in Nederland en Turnhout te doen. Daar werd positief op gereageerd, maar één dag voor de uiteindelijke vergadering vernam Smet dat toch niet doorging.[10] Vervolgens begon ook Het Stripschap met het festival De Stripdagen in 1980.

Bij de vierde editie in 1981 kreeg de winnaar als prijs een Keramieken Adhemar.[10]

Bronzen Adhemar (1983-2001)

Bij de vijfde editie in 1983 kreeg de winnaar voor het eerst een Bronzen Adhemar.[12] Het beeldje werd gemaakt door kunstenaar en jurylid Frank-Ivo van Damme.[13]

Tevens werd het tijdschrift Stripgids in 1985 stopgezet met een totaal van 32 nummers.[2] Hierdoor werd Stripgidsprijs steeds minder gebruikt en werd de prijs Bronzen Adhemar genoemd. Het festival bleef wel nog tot 2003 Turnhoutse Stripgidsdagen heten.[14] In 1985 overwoog Berck tevens om de prijs te weigeren daar het tot dan toe vooral een aanmoedigingsprijs was.[15] Vanaf dat jaar kan de Bronzen Adhemar ook als een oeuvreprijs uitgereikt worden.

In 1990 werd de Bronzen Adhemarstichting opgericht die de organisatie van het festival voor zijn rekening neemt.[16] Hierop stopte Jan Smet met de organisatie van het festival, maar hij bleef wel nog juryvoorzitter van deze prijs tot 2003.[16] Hij droeg de organisatie voornamelijk over aan Ad Hendrickx, eigenaar van een stripwinkel in Turnhout en de journalist Patrick Van Gompel. Zij zaten al in de organisatie vanaf 1983.[16]

Daar tekenaar Marc Sleen altijd in de jury zat, kon hij nooit de Bronzen Adhemar winnen. In 1993 wordt er echter de oeuvreprijs de Gouden Adhemar aan hem uitgereikt.[13]

In 1999 werd de Bronzen Adhemar voor het eerste uitgereikt door een minister: de toenmalige Vlaamse minister van Cultuur Bert Anciaux.[17]

Vlaamse Cultuurprijs (2003-2015)

Vanaf 2003 werd de Bronzen Adhemar een staatsprijs, maar de naam bleef wel behouden.[18][11] Vanaf dat jaar kreeg de winnaar dus ook een prijs van € 12.500.[19]

Vervolgens stopten Ad Hendrickx en Patrick Van Gompel van de vrijwilligersorganisatie Bronzen Adhemarstichting in 2004 met de organisatie van het festival en de prijs.[20][21] Doordat het nu een staatprijs is, kan de prijs verder bestaan zonder festival waardoor zij met de organisatie kunnen stoppen.[20]

Vervolgens wordt het festival voortgezet vanaf 2005 onder de naam Strip Turnhout door vzw Strip Turnhout (opvolger Bronzen Adhemarstichting) onder leiding van journalist Karl van den Broeck.[22] In datzelfde jaar kreeg tekenaar Jef Nys een Gouden Adhemar als oeuvreprijs.[23] Strip Turnhout stelt de jury voor de prijs nog samen, maar ze zetelen er zelf niet meer in. De prijs blijft tevens ook Bronzen Adhemar heten.[24]

In oktober 2006 begon Strip Turnhout op vraag van het Provinciaal Bibliotheekcentrum Vrieselhof nieuwe uitgaves van het tijdschrift Stripgids dat aan de oorsprong van deze prijs lag.[25]

Aanvankelijk keurde het Vlaams Fonds voor de Letteren het subsidiedossier vanaf 2017 voor Stripgids niet goed, maar er kwam toch een akkoord.[26] In 2017 verandert Stripgids dan in samenspraak met zijn partners en wordt de Bronzen Adhemar een driejaarlijkse prijs.[27][28]

De laatste Vlaamse Cultuurprijs voor de Strip werd toegekend in 2013. In 2015 werd de officiële benaming Vlaamse Cultuurprijs voor de Letteren.[29]

Bronzen Adhemar (2018 - …)

De Vlaamse Cultuurprijzen werden in 2017 omgevormd tot de Ultimas.[30] Los van de naamswijziging impliceerde die operatie onder meer dat de verschillende literaire disciplines voortaan werden gegroepeerd in één Ultima, die voor de Letteren.[31] Met andere woorden, de vaste (en door de overheid gegarandeerde) regelmaat van een belangrijke prijs voor strips is voorbij. Voortaan beslist de jury 'letteren' of de Ultima voor de Letteren naar een stripmaker, dan wel een romancier, dichter of theatertekstauteur gaat.

Om die reden besliste Stripgids om voortaan terug autonoom de Bronzen Adhemar uit te reiken. Wat behouden blijft is een geldprijs en een tentoonstelling in de thuisbasis van Stripgids, de Warande. De geldprijs bedraagt voor de laureaat van 2018 10.000 euro. De laureaat wordt sinds 2018 voor het eerst tijdens het Stripfeest in Brussel bekendgemaakt, als onderdeel van de Atomiumprijzen.[32]

Lijst van de laureaten

jaar laureaat[11][33]
1977 Hec Leemans en Daniël Jansens, tekenaar resp. scenarist van Bakelandt
1978 Kamagurka (Bert)
1979 Karel Biddeloo (De Rode Ridder)
1981 Jean-Pol (Kramikske)
1983 Merho (De Kiekeboes)
1985 Berck (Sammy, Lowietje)
1987 Erika Raven (Thomas Rindt)
1989 Johan De Moor (Kasper)
1991 Jan Bosschaert (Sam, Omni)
1993 Eric Joris (Chelsey)
1995 Dirk Stallaert (Nino, Nero)
1997 Ferry (De Kronieken van Panchrysia)
1999 Erik Meynen (De jaren van Dehaene)
2001 Marvano (De eeuwige oorlog, Dallas Barr)
2003 Dick Matena (NL) (De Avonden)
2005 William Vance (XIII)
2007 Kim Duchateau (cartoons in De Morgen, Knack, stripreeks Esther Verkest in P-Magazine en wekelijks strookje op de kinderpagina van de NRC)
2009 Willy Linthout (Urbanus, Het jaar van de olifant)
2011 Steven Dupré (Sarah & Robin, Wolf, Coma ...)
2013 Marc Legendre (Biebel, Sam, Amoras, De Rode Ridder ...)
2015 Luc Cromheecke (Tom Carbon, Taco Zip, Roboboy en Plunk!)
2018 Jeroen Janssen (graphic novels)
2020 Charel Cambré
2022 Judith Vanistendael (graphic novels)
2024 Brecht Evens (graphic novels)

Gerelateerde prijzen

Onderstaande prijzen worden ook uitgereikt door dezelfde organisatie die de Bronzen Adhemar uitreikt.

Gouden Adhemar

Daar tekenaar Marc Sleen altijd in de jury zat, kon hij nooit de Bronzen Adhemar winnen. In 1993 wordt er echter de oeuvreprijs de Gouden Adhemar uitgereikt.[13] In 2005 kreeg tekenaar Jef Nys ook een Gouden Adhemar als oeuvreprijs.[23] Aan de Gouden Adhemar is geen geldprijs verbonden.

De Blikken Biebel (2005-2008)

Van 2005 tot 2008 reikte vzw Strip Turnhout ook de Debuutprijs van de stad Turnhout uit, die ook wel De Blikken Biebel werd genoemd. De prijs werd uitgereikt aan het beste, Vlaamse debuut van dat jaar.[34] De prijs is vernoemd naar Biebel van Marc Legendre. Hieronder volgt een lijst van de winnaars.

jaar laureaat[34]
2005 Conz (Toen ik nog baas van de wereld was, De Tweede Kus)
2006 Serge Baeken (The NO Stories)
2007 Olivier Schrauwen (My boy)
2008 Randall C. (Slaapkoppen)

Willy Vandersteenprijs (2010-heden)

Zie Willy Vandersteenprijs voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In 2010 werd het budget gebruikt voor De Blikken Biebel voortaan gebruikt voor een nieuwe, tweejaarlijkse prijs de Willy Vandersteenprijs.[34] De prijs vervangt bovenstaande prijs en de Grand Prix van Stripdagen Haarlem.[35] Het bekroont het beste Nederlandstalige stripalbum van de voorbije 2 jaar. Vanaf 2014 is het een jaarlijkse prijs.[35] De winnaar krijgt €5000 en een opdrachttekening van de vorige winnaar.[35]

In populaire cultuur

  • In de stripreeks De Kiekeboes door Merho is op bladzijde 23 van Album 26 (1984) de Bronzen Adhemar te zien als standbeeld.
  • Sinds 15 juni 1991 staat er ook een echt standbeeld van Adhemar aan de Warande van Turnhout, het beeld is gemaakt door Lilette Goovaerts. Het meet 106 centimeter.[36]
  • In de stripreeks Nero door Marc Sleen wordt Adhemar in het album "De Boze Tongen" (1991) met zijn voeten in een cementblok in de vaart gesmeten. Een van de booswichten zegt sarcastisch dat Adhemar nu net op een "Bronzen Adhemar"-beeldje lijkt.
  • In het Nero-album "Wonderboy" (1993) beweert miljardair Spendepenny dat zijn geniale zoon een wonderkind is. De zoon verdedigt zich door te zeggen dat Adhemar véél slimmer is en zelfs een standbeeld heeft in Turnhout. Waarop Spendepenny kwaad reageert: "Turnhout: "turn out!""

Trivia

  • Bij de uitreiking in 1978 waren er werken van de winnaar Kamagurka opgesteld. Tijdens die uitreiking merkte een zaalwachter een vandaal op die die kunstwerken aan het beschadigen was.[37] Vlak voordat de vandaal eruit gezet, wees men de bewaker erop dat de vandaal Kamagurka zelf is.[37]

Read other articles:

Scultura olmeca conosciuta come La abuela (la nonna). Fu trovata a La Venta (Tabasco) e trasportata presso la capitale di questo stato dove forma parte dell'esposizione del Parco La Venta. Nell'ambito della cosiddetta cronologia tradizionale delle civiltà mesoamericane, il periodo preclassico abbraccia un orizzonte temporale che va approssimativamente dal XXV secolo a.C., possibile data della prima creazione di ceramica mesoamericana, fino al 200 d.C., anno nel quale si verifica la caduta di...

 

Kementerian Kebudayaan Mesir Situs webhttp://www.moc.gov.eg/ Kementerian Kebudayaan Mesir ([وزارة الثقافة مصر Wuzarah ats-Tsaqafah Mashr] Error: {{Lang-xx}}: text has italic markup (help)) adalah kementerian dalam Pemerintah Mesir yang membidangi urusan pemeliharaan dan promosi kebudayaan Mesir. Saat ini, kementerian ini dipimpin oleh Menteri Kebudayaan Gaber Asfour.[1] Struktur kementerian Majelis Tinggi Kebudayaan Otoritas Buku Umum Mesir Perpustakaan dan Arsip Nasion...

 

Irving and 5th AvenueIrving and 6th AvenueA eastbound train at 5th Avenue in May 2022General informationLocationIrving Street at 5th and 6th AvenuesSan Francisco, CaliforniaCoordinates37°45′51″N 122°27′45″W / 37.76422°N 122.46259°W / 37.76422; -122.46259Platforms2 side platformsTracks2ConstructionBicycle facilitiesRacksAccessibleYesHistoryOpenedAugust 22, 2020 (2020-08-22)[1]Services Preceding station Muni Following station Irvi...

Pusat kota Bourg-en-Bresse Bourg-en-Bresse merupakan sebuah munisipalitas di Prancis bagian barat. Kota ini terletak 36 km timur laut dari Lyon. Penduduknya berjumlah 40.666 jiwa (1999). Luas wilayah 23,86 km². Terletak di bagian barat pegunungan Jura. Kota kembar Bad Kreuznach, Jerman Aylesbury, Inggris San Severo, Italia Parma, Italia Namur, Belgia Córdoba, Spanyol Lihat pula Bressan Arpitania Bahasa Arpitan Pranala luar Wikimedia Commons memiliki media mengenai Bourg-en-Bresse....

 

Peta wilayah Komune Casteltermini (merah) di Provinsi Agrigento (emas), Sisilia, Italia. Casteltermini commune di Italia Casteltermini (it) Tempat Negara berdaulatItaliaRegion otonom dengan status khususSiciliaProvinsi di ItaliaProvinsi Agrigento NegaraItalia Ibu kotaCasteltermini PendudukTotal7.269  (2023 )GeografiLuas wilayah99,98 km² [convert: unit tak dikenal]Ketinggian555 m Berbatasan denganAragona Cammarata Campofranco (en) San Biagio Platani Sant'Angelo Muxaro Santo Stefano ...

 

Halaman ini berisi artikel tentang kompetisi sepak bola yang diselenggarakan oleh FIFA. Untuk kegunaan lain, lihat Piala Dunia (disambiguasi). Piala Dunia FIFAMulai digelar1930Jumlah tim32 (48 mulai tahun 2026)Juara bertahan Argentina (gelar ke-3)Tim tersukses Brasil (5 gelar)Situs webSitus resmi Piala Dunia FIFA 2022 Turnamen 1930 1934 1938 1950 1954 1958 1962 1966 1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022 2026 2030 2034 Piala Dunia FIFA (Inggris: FI...

追晉陸軍二級上將趙家驤將軍个人资料出生1910年 大清河南省衛輝府汲縣逝世1958年8月23日(1958歲—08—23)(47—48歲) † 中華民國福建省金門縣国籍 中華民國政党 中國國民黨获奖 青天白日勳章(追贈)军事背景效忠 中華民國服役 國民革命軍 中華民國陸軍服役时间1924年-1958年军衔 二級上將 (追晉)部队四十七師指挥東北剿匪總司令部參謀長陸軍�...

 

此條目可参照英語維基百科相應條目来扩充。 (2021年5月6日)若您熟悉来源语言和主题,请协助参考外语维基百科扩充条目。请勿直接提交机械翻译,也不要翻译不可靠、低品质内容。依版权协议,译文需在编辑摘要注明来源,或于讨论页顶部标记{{Translated page}}标签。 约翰斯顿环礁Kalama Atoll 美國本土外小島嶼 Johnston Atoll 旗幟颂歌:《星條旗》The Star-Spangled Banner約翰斯頓環礁�...

 

 烏克蘭總理Прем'єр-міністр України烏克蘭國徽現任杰尼斯·什米加尔自2020年3月4日任命者烏克蘭總統任期總統任命首任維托爾德·福金设立1991年11月后继职位無网站www.kmu.gov.ua/control/en/(英文) 乌克兰 乌克兰政府与政治系列条目 宪法 政府 总统 弗拉基米尔·泽连斯基 總統辦公室 国家安全与国防事务委员会 总统代表(英语:Representatives of the President of Ukraine) 总...

Орден преподобних Антонія і Феодосія Печерських I ступеня — найвища загальноцерковна нагорода УПЦ МП Нагороди Української православної церкви (Московського патріархату)[1] є формою заохочення духовенства та мирян за працю і заслуги перед Православ'ям — у паст...

 

This list is incomplete; you can help by adding missing items. (August 2008) This is a list of law enforcement agencies in the state of Montana. According to the US Bureau of Justice Statistics' 2008 Census of State and Local Law Enforcement Agencies, the state had 119 law enforcement agencies employing 3,229[1] sworn police officers, about 201 for each 100,000 residents.[2] State agencies Montana Department of Corrections Montana Department of Justice Montana Highway Patrol ...

 

Fictional character from the One Life to Live TV series Soap opera character Oliver FishOne Life to Live characterPortrayed byScott EvansDuration2008–10First appearanceJanuary 15, 2008 (January 15, 2008)Last appearanceApril 12, 2010 (April 12, 2010)ClassificationFormer; regularCreated byRon CarlivatiIntroduced byFrank ValentiniIn-universe informationOther namesFishOccupationLlanview police officerParentsGeorge Fish Barbara FishDaughtersSierra Morasco Fish ...

A chemotherapy medication used for several cancer types ProcarbazineClinical dataTrade namesMatulane, Natulan, Indicarb, othersAHFS/Drugs.comMonographMedlinePlusa682094Pregnancycategory AU: D Routes ofadministrationBy mouth (gel capsule), intravenousATC codeL01XB01 (WHO) Legal statusLegal status In general: ℞ (Prescription only) Pharmacokinetic dataMetabolismliver, kidneyElimination half-life10 minutesExcretionkidneyIdentifiers IUPAC name N-Isopropyl-4-[(2-methylhyd...

 

Secret or unapproved attachment outside a relationship For other uses, see Affair (disambiguation). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Affair – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2022) (Learn how and when to remove this message) Part of a series onLoveRed-outline heart icon Types...

 

Memoriale della Shoah UbicazioneStato Italia LocalitàMilano IndirizzoPiazza Edmond J. Safra 1 Coordinate45°29′17.43″N 9°12′29.61″E45°29′17.43″N, 9°12′29.61″E CaratteristicheTipoOlocausto, storia e antropologia Periodo storico collezioniNovecento Superficie espositiva7,060 m² Istituzione2013 Apertura2013 ProprietàFondazione Memoriale della Shoah DirettoreRoberto Jarach Sito web Modifica dati su Wikidata · Manuale «Il ricordo è protezione dalle suggestio...

  لمعانٍ أخرى، طالع بروكسل (توضيح). مدينة بروكسل علم مدينة بروكسلعلمOfficial seal of مدينة بروكسلشعار الاسم الرسمي مدينة بروكسل مدينة بروكسل (بالأحمر) الإحداثيات 50°50′48″N 4°21′06″E / 50.846666666667°N 4.3516666666667°E / 50.846666666667; 4.3516666666667   [1] تاريخ التأسيس 1 أكتوبر 1795  سب�...

 

Fictional character from the A Certain Magical Index series Biribiri redirects here. For the Gambian footballer, see Biri Biri. For the song by Yoasobi, see Biri-Biri. For the state park in Brazil, see Biribiri State Park. Fictional character Mikoto MisakaA Certain Magical Index and A Certain Scientific Railgun characterMikoto Misaka as seen alongside her clones in an illustration from A Certain Magical Index. Art by Kiyotaka Haimura.First appearanceA Certain Magical Index prologue The Tale o...

 

Canadian banknote Banknote Five dollars(Canada)Value5 Canadian dollarsWidth152.4 mmHeight69.85 mmSecurity featuresHolographic stripe, watermark, EURion constellation, tactile marks, registration device, raised printing, UV printingMaterial usedPolymerObverseDesignPortrait: Wilfrid Laurier, prime minister from 1896 to 1911Design date25 March 2013ReverseDesignCanadarm2 and DextreDesign date25 March 2013 The Canadian five-dollar note is the lowest denomination and one of the most commo...

Sweet and viscous substance made by bees mostly using nectar from flowers For other uses, see Honey (disambiguation). A jar of honey with a honey dipper and an American biscuit Honey is a sweet and viscous substance made by several species of bees, the best-known of which are honey bees.[1][2] Honey is made and stored to nourish bee colonies. Bees produce honey by gathering and then refining the sugary secretions of plants (primarily floral nectar) or the secretions of other i...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Sketch story – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2008) (Learn how and when to remove this message) Literature Oral literature Folklore fable fairy tale folk play folksong heroic epic legend myth proverb Oration Performance audiobook spoken word...