Andries Pretorius

Andries Pretorius
Andries Pretorius
Geboren 27 november 1798
Graaff-Reinet, Britse Kaapkolonie
Overleden 13 juli 1853
Magaliesberg. Zuid-Afrikaansche Republiek
Rustplaats Heldenakker
Land/zijde Voortrekkers
Zuid-Afrikaansche Republiek
Republiek Natalia
Dienstjaren 1838-1853
Rang commandant-generaal
Slagen/oorlogen Slag bij Bloedrivier
Slag bij Boomplaats

Andries Wilhelmus Jacobus Pretorius (Graaff-Reinet (Kaapkolonie), 27 november 1798 - Magaliesberg (Transvaal), 13 juli 1853) was een leider van de Voortrekkers. Hij wordt beschouwd als stichter van de Zuid-Afrikaansche Republiek alsook van de kortstondige Republiek Natalia. Beide maken nu deel uit van het hedendaagse Zuid-Afrika.

Leven

Naar Natal

Andries Pretorius werd geboren in een landbouwersfamilie van Nederlandse origine. Zoals vele Afrikaners ontvluchtte hij de Britse kolonisatie door zich met vrouw en kinderen aan te sluiten bij de Voortrekkers die landinwaarts trokken (zie De Grote Trek). Via de Oranje Vrijstaat belandde hij in november 1838 in Natal. De Boeren daar misten een leider en kozen hem meteen tot commandant-generaal. Hij volgde Piet Retief op die in februari 1838 was vermoord op last van Zoeloekoning Dingane. Pretorius wreekte diens dood met de Slag bij Bloedrivier op 16 december 1838.

In 1840 steunde Pretorius met een leger van 400 burghers Mpande bij zijn opstand tegen diens halfbroer Dingane. In 1842 slaagde hij er echter niet in om de kleine Britse kazerne van Durban (de hoofdstad van Natal) op de Britten te veroveren waarna hij zich overgaf en amnestie kreeg.

Weer onvrede

In 1847 kreeg Andries Pretorius - die inmiddels een Brits paspoort had - de opdracht om de Afrikanerbelangen te gaan verdedigen tegen immigratie van inlanders bij de gouverneur van Kaapkolonie. Maar de gouverneur Henry Pottinger wilde Pretorius niet ontmoeten, zodat Pretorius opnieuw besloot de Britse Rijksdelen te verlaten, hierin gesteund door ettelijke families.

Pretorius maakte zich op om met zijn groep de Drakensbergen over te steken toen de pasbenoemde gouverneur van de Kaapkolonie Harry Smith zijn kamp aan de Tugelarivier bereikte in januari 1848. Smith beloofde de boeren te beschermen tegen de inlanders en overreedde velen te blijven. Maar Pretorius vertrok toch en vestigde zich in het Magaliesberggebied, ten noorden van de Vaalrivier, toen de Britten de Vaal als uiterste grens van hun kolonie uitriepen. Hij werd tot commandant-generaal gekozen door de Boeren aan weerszijden van de Vaal.

Verslagen en naar Transvaal

Andries Pretorius

Op verzoek van de Boeren te Winburg stak Pretorius in juli 1848 de Vaalrivier over en bezette hij Bloemfontein op 20 juli. Hij behaalde ook bescheiden overwinningen op de Britten bij Winburg, Smithville en Vaalburg. Zijn militie werd echter in augustus in de pan gehakt door de Britten bij Boomplaats waarna hij definitief de Britse soevereiniteit tot aan de Vaalrivier erkende. Pretorius trok zich terug ten noorden van de Vaalrivier, waar hij de leider werd van een van de grootste groepen Boeren daar. Tevens werd hij commandant-generaal van Potchefstroom en Rustenburg. Zijn voornaamste rivaal was commandant-generaal Andries Hendrik Potgieter. De Britten loofden 2000 pond uit voor de arrestatie van Pretorius.

Zandrivierconventie

In 1851 vroegen ontevreden Boeren en de Basotholeider Moshoeshoe I in de Oranjeriviersoevereiniteit aan de andere kant van de Vaalrivier Pretorius om militaire hulp. Pretorius kondigde zijn invasie aan om de orde te herstellen. Zijn doel was om de onafhankelijkheid van de Boeren in Transvaal door de Britten te laten erkennen. Het Britse kabinet onder Gladstone ging op Pretorius' voorstel in. De beloning van 2000 pond werd door de Britten ingetrokken. Op een boerderij bij de Zandrivier erkenden Engelse vertegenwoordigers op 17 januari 1852 de onafhankelijkheid van de Republiek van Transvaal in het Zandriviertractaat.

Stichting republiek Transvaal

Pretorius keerde terug over de Vaalrivier en verzoende zich op 16 maart met Potgieter te Rustenburg. Aanhangers van beide leiders keurden de Zandrivierconventie goed, hoewel de groep van Potgieter niet vertegenwoordigd was geweest. Pretorius bezocht Durban om de handel tussen Natal en de nieuwe republiek Transvaal te beginnen. Ook in 1852 trachtte hij de route naar het binnenland door Bechuanaland (het latere Botswana) af te sluiten. Hij stuurde een commando tegen Sechele aan de westgrens. Tijdens deze expeditie plunderden zijn mannen het huis van David Livingstone te Kolobeng. Ze vielen het dorp aan, verdreven de bewoners, en namen zo'n 200 tot 300 achtergelaten vrouwen en kinderen voor een korte tijd gegijzeld om Sechele tot overgave te dwingen.[1]

Overlijden en stichting Pretoria

Kort hierop overleed hij in juli 1853. In 1855 voegde zijn zoon Marthinus Wessel Pretorius de districten Potchefstroom en Rustenburg samen en stichtte een nieuwe stad, die Pretoria werd genoemd ter ere van zijn vader. Marthinus Wessel Pretorius werd de eerste president van de Zuid-Afrikaansche Republiek ofwel de Transvaalrepubliek.

Zie de categorie Andries Pretorius van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Read other articles:

Stemma della Cambogia

Questa voce sull'argomento Cambogia è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Stemma della Cambogia Lo stemma della Cambogia (ព្រះឆាយាល័ក្ខកម្ពុជា) è stato reintrodotto nel 1993, dopo le elezioni che decretarono il ritorno al governo della monarchia. Durante il regime dei Khmer rossi lo stemma fu sostituito da un simbolo che assomigliava alla versione circolare dell'attuale bandiera. Raffigurato nello ste...

 

Yogi Bear

Yogi BearTokoh The Yogi Bear ShowPenampilanperdanaYogi Bear's Big Break (1958)PenciptaWilliam HannaJoseph BarberaEd BenedictPemeranDaws Butler (1958 - 1988)Greg Burson (1988 - 1994)Jeff Bergman (komersial 1990an)Stephen Worth (Boo Boo Runs Wild, Boo Boo and the Man)Dan Aykroyd (film)InformasiSpesiesBeruangJenis kelaminLaki-lakiKerabatBoo-Boo Bear (sahabat)Ranger Smith (rival/teman)Cindy Bear (pacar) Poster Yogi Bear Yogi Bear adalah sebuah karakter kartun keluarga yang muncul pada sejumlah bu...

 

منتخب السعودية تحت 17 سنة لكرة القدم

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (مارس 2016) منتخب السعودية تحت 17 سنة لكرة القدم معلومات عامة بلد الرياضة  السعودية الفئة كرة قدم تحت 17 سنة للرجال &...

The King's Speech

2010 British film directed by Tom Hooper This article is about the film. For the stage play based on the film, see The King's Speech (play). For other uses, see King's speech. The King's SpeechBritish theatrical release posterDirected byTom HooperWritten byDavid SeidlerProduced by Iain Canning Emile Sherman Gareth Unwin Starring Colin Firth Geoffrey Rush Helena Bonham Carter Guy Pearce Timothy Spall Derek Jacobi Jennifer Ehle Michael Gambon CinematographyDanny CohenEdited byTariq AnwarMusic b...

 

Gothenburg opera house

Opera house in Gothenburg, Sweden You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Swedish. (March 2024) Click [show] for important translation instructions. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wikipedia. Do not translate te...

 

أسيروس (ثيسالونيكي)

أسيروس (ثيسالونيكي)  خريطة الموقع تقسيم إداري البلد اليونان  [1] خصائص جغرافية إحداثيات 40°49′16″N 23°01′52″E / 40.821°N 23.031°E / 40.821; 23.031   الارتفاع 200 متر  السكان التعداد السكاني 1843 (resident population of Greece) (2021)1912 (resident population of Greece) (1991)2210 (resident population of Greece) (2001)1975 (residen...

Cosío, Aguascalientes

CosíoKotaLokasi munisipalitas di AguascalientesCosíoLetak di MeksikoKoordinat: 22°22′N 102°18′W / 22.367°N 102.300°W / 22.367; -102.300Koordinat: 22°22′N 102°18′W / 22.367°N 102.300°W / 22.367; -102.300Negara MeksikoNegara bagianAguascalientesMunisipalitasCosíoPopulasi (2010) • Total4.898 Cosío adalah sebuah kota di negara bagian Aguascalientes, Meksiko yang terletak di 22°22′N 102°18′W / &...

 

Brenna Bird

American politician Brenna Bird34th Attorney General of IowaIncumbentAssumed office January 3, 2023GovernorKim ReynoldsPreceded byTom Miller Personal detailsBornBrenna Findley1976 (age 47–48)[1]Political partyRepublicanEducationDrake University (BA)University of Chicago (JD)Signature Brenna Bird (née Findley) is an American lawyer and politician from Iowa. A member of the Republican Party, she is the incumbent Iowa Attorney General. Biography Early life Bird grew up on...

 

Tsukune

Japanese chicken meatball Tsukune Seseri (left) and tsukune (right) Tsukune (つくね、捏、捏ね) is a Japanese chicken meatball most often cooked yakitori style (but also can be fried, baked, or boiled) and sometimes covered in a sweet soy or yakitori tare, which is often mistaken for teriyaki sauce.[1] Summary Thickeners are added to ground material such as beef, pork, or fowl, and occasionally fish or lamb. The mixture is then kneaded and molded into a dumpling or skewered. It...

Alleghany Corporation

Allegheny Corporation redirects here. For the specialty metals company, see Allegheny Technologies. American investment company This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Alleghany Corporation – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2009) (Learn how and when to remove this message) Alle...

 

Повітряні сили Збройних сил України

Ця стаття потребує додаткових посилань на джерела для поліпшення її перевірності. Будь ласка, допоможіть удосконалити цю статтю, додавши посилання на надійні (авторитетні) джерела. Зверніться на сторінку обговорення за поясненнями та допоможіть виправити недоліки. Мат...

 

Scot McKnight

American New Testament scholar, historian, theologian and author This article may rely excessively on sources too closely associated with the subject, potentially preventing the article from being verifiable and neutral. Please help improve it by replacing them with more appropriate citations to reliable, independent, third-party sources. (November 2018) (Learn how and when to remove this message) The Reverend CanonScot McKnightMcKnight speaking at ACU's Summit in 2013Born1953 (age 70...

哈萨克斯坦总统

此条目序言章节没有充分总结全文内容要点。 (2019年3月21日)请考虑扩充序言，清晰概述条目所有重點。请在条目的讨论页讨论此问题。 哈萨克斯坦總統哈薩克總統旗現任Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев卡瑟姆若马尔特·托卡耶夫自2019年3月20日在任任期7年首任努尔苏丹·纳扎尔巴耶夫设立1990年4月24日（哈薩克蘇維埃社會主義共和國總統） 哈萨克斯坦 哈萨克斯坦政府...

 

Dodge Caravan

Artikel ini bukan mengenai Nissan Caravan. Dodge Grand Caravan2011 Dodge Grand Caravan MainstreetInformasiProdusen Chrysler (Chrysler Corporation; 1984–1998) (DaimlerChrysler; 1998–2007) (Chrysler LLC; 2007–2009) (Chrysler Group LLC; 2009–2014) (FCA US LLC; 2014–2020) Masa produksiNovember 2, 1983[1] –Agustus 21, 2020Model untuk tahun1984–2020PerakitanWindsor, Ontario, Kanada (Windsor Assembly) (1983-2020)Fenton, Missouri (Saint Louis Assembly) (...

 

Joseph Rainey

American Republican politician (1832–1887) Joseph Hayne RaineyMember of the U.S. House of Representativesfrom South Carolina's 1st districtIn officeDecember 12, 1870 – March 3, 1879Preceded byBenjamin F. WhittemoreSucceeded byJohn S. RichardsonMember of the South Carolina Senate from Georgetown CountyIn officeNovember 24, 1868 – November 28, 1870Preceded byRichard DozierSucceeded byJohn Francis Beckman Personal detailsBorn(1832-06-21)June 21, 1832Georgetown, South Carolina, ...

Dean Baquet

American journalist (born 1956) Dean BaquetBorn (1956-09-21) September 21, 1956 (age 67)New Orleans, Louisiana, U.S.EducationColumbia University (did not graduate)Occupation(s)Journalist; EditorNotable credit(s)The New York Times; Los Angeles Times; Chicago TribuneSpouse Dylan Landis ​(m. 1986)​Children1ParentEdward Baquet (father) Dean P. Baquet[1] (/bæˈkeɪ/;[2] born September 21, 1956[3]) is an American journalist. He served as th...

 

Black Legion (political movement)

American white supremacist terrorist organization active in the 1930s For other uses, see Black Legion. Black LegionBlack Legion's uniform and weapons, posed by policemen after arrestsFoundersWilliam ShepardLeaderVirgil EffingerFoundationc. 1925Dates of operation1925 (1925)–1937 (1937)Split fromKu Klux KlanCountryUnited StatesHeadquartersDetroit, MichiganActive regionsPrimarily Michigan and OhioIdeology Americanism White supremacy Anti-immigration Anti-communism Anti-Catholic...

 

Wrocław

Pour les articles homonymes, voir Breslau (homonymie). Wrocław Héraldique Drapeau Administration Pays Pologne Voïvodie Basse-Silésie District Powiat de Wrocław Commune Ville de Wrocław Maire Jacek Sutryk Code postal 50-041 à 54-612 Indicatif téléphonique international +(48) Indicatif téléphonique local 71 Immatriculation DW Démographie Gentilé Wrocłavien Population 672 929 hab. (2021) Densité 2 298 hab./km2 Population de l'agglomération 1 120 000...

Bandar Udara El Tari

Bandar Udara El Tari El Tari AirportIATA: KOEICAO: WATTWMO: 97372InformasiJenisPublik / MiliterPemilik/PengelolaInJourneyMelayaniTimor Barat dan Kupang RayaLokasiKupang, Nusa Tenggara Timur, IndonesiaZona waktuWITA (UTC+08:00)Ketinggian dpl102 mdplKoordinat10°10′17″S 123°40′16″E / 10.17139°S 123.67111°E / -10.17139; 123.67111Situs webkupang-airport.comPetaKOELokasi bandara di Nusa Tenggara Timur / IndonesiaTampilkan peta TimorKOEKOE (Nusa Tenggara...

 

Cocumont

Cocumontcomune Cocumont – Veduta LocalizzazioneStato Francia Regione Nuova Aquitania Dipartimento Lot e Garonna ArrondissementMarmande CantoneMarmande-1 TerritorioCoordinate44°27′N 0°02′E44°27′N, 0°02′E (Cocumont) Altitudine135 m s.l.m. Superficie25,32 km² Abitanti987[1] (2009) Densità38,98 ab./km² Altre informazioniCod. postale47250 Fuso orarioUTC+1 Codice INSEE47068 CartografiaCocumont Sito istituzionaleModifica dati su Wikidata ·...