Teori kritikal mempunyai dua makna dalam bidang kemanusiaan dan bidang sains sosial, iaitu berkenaan dengan teori sosial dan kritikan kesusasteraan. Dahulunya, dua maksud ini berbeza, tetapi menjelang 1970-an terdapat sedikit persamaan antara kedua-duanya.
Teori kritikal dalam teori sosial
Maksud pertama teori kritikal diperincikan oleh Max Horkheimer pada 1937. Beliau menjelaskan teori kritikal sebagai teori sosial yang menjurus terhadap mengkritik dan mengubah masyarakat secara keseluruhan, berbeza daripada teori tradisional yang lebih kepada memahami atau menerangkan masyarakat.
Teori kritikal dalam kritikan kesusasteraan
Maksud kedua teori kritikal digunakan dalam teori kesusateraan serta analisis dan pemahaman kesusasteraan. Teori ini menekankan pemahaman dan penilaian karya sastera yang wajar.
Pautan luar