Dalam sains, gandaan ialah hasil darab sebarang kuantiti dan integer.[1] Dalam erti kata lain, bagi kuantiti dan , boleh dikatakan bahawa ialah gandaan bagi jika bagi dimana integer , yang dipanggil pengganda. Jika , ini bersamaan dengan mengatakan itu ialah integer.
Dalam matematik, apabila dan ialah kedua-dua integer, dan ialah gandaan , maka dipanggil sebagai pembahagi . Seseorang juga mengatakan bahawa membahagi . Jika dan bukan integer, ahli matematik lebih suka menggunakan gandaan integer dan bukannya "gandaan" demi kejelasan.
Malah, gandaan boleh juga digunakan untuk jenis hasil darab lain; contohnya, polinomial ialah gandaan bagi polinomial yang lain, jika wujud polinomial ketiga supaya .
Tatatanda
Jika adalah gandaan bagi , ia boleh ditulis sebagai . Ini merupakan suatu pernyataan logik sama ada benar atau palsu. Jika bukan gandaan bagi , maka .
Contoh
Sebagai contoh, , , dan ialah gandaan bagi , manakala dan bukan. Ini kerana terdapat integer yang boleh didarabkan untuk mencapai nilai , , dan , manakala tiada integer wujud sedemikian untuk dan ;
- , .
- ,
Gandaan Sepunya Terkecil
adalah Gandaan Sepunya Terkecil bagi nombor dan bermaksud terdapat suatu integer dan dimana .
Fungsi adalah sebuah fungsi yang mengeluarkan output Gandaan Sepunya Terkecil bagi nombor dan . Fungsi ini boleh diperekstensikan untuk mengambil Gandaan Sepunya Terkecil sampai terma-;
,
Fungsi juga mempunyai berkaitan dengan Faktor Sepunya Terbesar;
Hukum Asas
- ialah gandaan bagi setiap integer .
- Hasil darab mana-mana integer dan sebarang integer ialah gandaan daripada . Secara khusus, yang sama dengan , ialah gandaan daripada (setiap integer ialah gandaan dirinya), kerana 1 ialah integer.
- Jika dan ialah gandaan daripada kemudian dan adalah juga gandaan daripada .
Rujukan