ტოლკინის ლეგენდარიუმის კოსმოლოგია

ჯ.რ.რ. ტოლკინის ლეგენდარიუმი მოიცავს ქრისტიანული თეოლოგიის და მეტაფიზიკის, მითოლოგიის და ძველი კოსმოლოგიური კონცეფციების ასპექტებს (როგორიც არის ბრტყელი დედამიწა).

ტოლკინის კოსმოლოგიის ძირითადი საძირკველი არის დუალიზმი სულიერ და მატერიალურ სამყაროს შორის. აინურებს, პირველქმნილებს, მაგრამ არამატერიალურ ანგელოზების მსგავს არსებებს აქვთ წარმოსახვის შეზღუდული საშუალება, ამიტომ სიცოცხლის ან ფიზიკური რეალობის შექმნა ერუ ილუვატარს შეუძლი. მატერიალურ სამყაროს ეწოდება „ეა“. ეაში შედის ნამდვილი სამყაროს ანალოგი, არდა (და მზის სისტემა), სადაც შუახმელეთი არის ძირითადი კონტინენტი.

ლეგენდარიუმში ხშირად განიხილება ალტერნატიული თეოლოგიებიც, როგორიც არის უკვდავობა (ელფების შემთხვევაში), რაც საპირისპიროა ადამიანების მოკვდავობის, რომელსაც „ძღვენს“ უწოდებენ.

მზე

ხეთა წლებში ვალინორი განათებული იყო მრავალი ათასი წლის მანძილზე ორი ხის, ტელპერიონის (ვერცხლისფერი) და ლაურელინის (ოქროსფერი), ხეების ნათებით. როდესაც მელკორმა და უნგოლიანტმა გაანადგურეს ეს ორი, ვალინორი წყვდიადმა მოიცვა. ნიენასა და იავანას ძალისხმევით, მცირე ხნით ადრე ლაურელინისგან მიღებული იქნა მცირე ცეცხლოვანი ნაყოფი. ეს ოქროსფერი ალი შენახული იქნა ჭურჭელში და გაშვებული იქნა ცაში მაია არიენის მიერ. ვანიარები მას უწოდებდნენ ანარ, ცეცხლოვან ოქროს. სინამდვილეში კი ეს არის მზე.

ვალინორი სამყაროს დასავლეთით მდებარეობდა, ასე რომ მზე ამოდიოდა დასავლეთით და არა აღმოსავლეთით. თავდაპირველად არიენს თავად უნდა გაეყვანა იგი აღმოსავლეთით და დაებრუნებინა უკან, ისე რომ ანარი მუდმივად ცაში იქნებოდა. მაგრამ ვალარებმა შეცვალეს ეს წესი, ასე რომ ყოველ საღამოს იგი ჩადიოდა დასავლეთით, ხოლო ამოდიოდა აღმოსავლეთით.

სინდარულად მზეს ეწოდებოდა ანორი. სხვა სახელწოდებებს შორის იყო დღის ვარსკვლავი.

სახელწოდებები
  • ანარი, Anar - ასე უწოდებდნენ ვანიარები.
  • ანორი, Anor - სინდარულად.
  • ვასა, Vása, იგივე ცეცხლის გული - ასე უწოდებდნენ მას ნოლდორები.

მთვარე

მთვარე, იგივე ითილი აღწერილია როგორც მნათობი, რომელიც არდას ღამით დაჰყურებდა.

ისევე, როგორც ლაურელინის შემთხვევაში, ვალინორის დაბნელებისა და ორი ხის განადგურების შემდეგ, თეთრი ხე ტელპერიონი კვლავ ატარებდა ვერცხლისფერ ფოთოლს. აულემ და მისმა ხალხმა შექმნეს ჭურჭელი, რომელშიც ეს ფოთოლი მოათავსეს და მისი ცის კაბადონზე მოთავსების საშუალება ტილიონს, ორომეს ერთ-ერთ მონადირეს მიეცა. მთვარე პირველად გამოჩნდა შორეული დასავლეთით, მაგრამ ვარდამ შეცვალა მისი გადაადგილების ტრაექტორია და მან დაიწყო ამოსვლა აღმოსავლეთით.

ელფთა ლეგენდის მიხედვით, ტილიონი ხოლმე ცის კაბადონზე მზესთან ერთად ჩნდებოდა. დრო და დრო მზე მას უახლოვდებოდა და ასეთ შემთხვევებში მთვარეს აბნელებდა.

შუახმელეთისა და ნუმენორის ხალხებისათვის მთვარე მეტად მნიშვნელოვანი იყო მთელი მათი ხანგრძლივი ისტორიის მანძილზე. მნიშვნელოვანია, რომ ელენდილის ძე ისილდურის სახელი ნიშნავს მთვარის მსახურს. იგი ცხოვრობდა ითილიენში - რაც ნიშნავს მთვარის მიწას. მის კოშკს ერქვა მინას ითილი (მთვარის კოშკი). მიუხედავად იმისა, რომ მოგვიანებით კოშკი დაიპყრეს საურონის მსახურებმა და მას მინას მორგული უწოდეს, მთვარის სიმბოლო მასში კვლავ რჩებოდა. მესამე ეპოქის მიწურულსაც კი მტერი მას თავის ემბლემად იყენებდა, მიუხედავად იმისა, რომ იგი შეცვლილი იყო.

ჰობიტებს მთვარის შესახებ საკუთარი ლეგენდები აქვთ. მათ აქვთ სიმღერა „მთვარის კაცზე“, რომელიც ფროდომ იმღერა ფუნდუკ „ყალყზე შემდგარ პონიში“[1]. საგულისხმოა, რომ ეს პერსონაჟი არის ელფთა მოთხრობების, მაიარებისა და მონადირე ტილიონის ერთგვარი ანარეკლი.

ითილი მთვარის, სინდარული სახელწოდება. იგი ნახსენებია მხოლოდ „ბეჭდების მბრძანებელში“ და მხოლოდ ერთხელ - მინას ითილის, მთვარის კოშკისა და ითილიენის შემთხვევაში.

ლიტერატურა

  • მაკინტოში, ჯონათან ს., The Flame Imperishable: Tolkien, St. Thomas, and the Metaphysics of Faërie, University of Dallas, 2009.

სქოლიო

  1. ტოლკინი, ჯ.რ.რ. (1954), ბეჭდის საძმო, ბეჭდების მბრძანებელი, ბოსტონი: Houghton Mifflin (გამოქვეყნების თარიღი: 1987), ფუნდუკი „ყალყზე შემდგარი პონი“, ISBN 0-395-08254-4

Read other articles:

Artikel ini membutuhkan rujukan tambahan agar kualitasnya dapat dipastikan. Mohon bantu kami mengembangkan artikel ini dengan cara menambahkan rujukan ke sumber tepercaya. Pernyataan tak bersumber bisa saja dipertentangkan dan dihapus.Cari sumber: Asam lipoat – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Asam lipoat Nama Nama IUPAC (R)-5-(1,2-dithiolan-3-yl)pentanoic acid Nama lain α-lipoic acid (alpha lipoic acid), thioctic acid, 6,8-dithioocta...

 

American judge S. Harrison WhiteMember of the U.S. House of Representativesfrom Colorado's 1st districtIn officeNovember 15, 1927 – March 3, 1929Preceded byWilliam VaileSucceeded byWilliam R. EatonJustice of the State Supreme CourtIn office1909–1919Chief justice of the Colorado Supreme CourtIn office1917–1918 Personal detailsBornSebastian Harrison White(1864-12-24)December 24, 1864near Maries County, Missouri, USDiedDecember 21, 1945(1945-12-21) (aged 80)Colora...

 

Halaman ini berisi artikel tentang tas tradisional masyarakat Papua Pegunungan. Untuk sistem yang digunakan untuk Pemilu di Papua, lihat Sistem noken. Noken terbuat dari anyaman tali. Noken atau Minya adalah tas tradisional masyarakat Papua Pegunungan yang dibawa dengan menggunakan kepala dan terbuat dari serat kulit kayu. Sama dengan tas pada umumnya tas ini digunakan untuk membawa barang-barang kebutuhan sehari-hari.[1][2][3] Masyarakat Papua biasanya menggunakannya ...

Ħamrun Il-ĦamrunDewan lokal BenderaLambang kebesaranLokasi di MaltaNegara MaltaLuas • Total11 km2 (4 sq mi)Populasi (2014) • Total9.244 • Kepadatan840/km2 (2,200/sq mi)Kode ISO 3166-2MT-18Situs webhttp://il-hamrun.com/ Ħamrun adalah salah satu dewan lokal di Malta. Menurut sensus 2014, Ħamrun memiliki luas 11 kilometer persegi dan populasi 9.244 jiwa. Kode ISO 3166-2 daerah ini adalah MT-18. Referensi City Population: Malta...

 

2026 Russian legislative election ← 2021 By 20 September 2026 All 450 seats in the State Duma226 seats needed for a majority Party Leader Current seats United Russia Dmitry Medvedev 325 Communist Gennady Zyuganov 57 SRZP Sergey Mironov 27 LDPR Leonid Slutsky 23[a] New People Alexey Nechayev 16 Independents — 1 Incumbent Chairman of the State Duma Vyacheslav VolodinUnited Russia Legislative elections are scheduled be held in Russia no later than 20 September 2026. At stak...

 

TepigNomor PokédexNasional #498 Sebelumnya Selanjutnya Serperior (#497) Pignite (#499) RegionalUnova#004Penampilan perdanaPermainanPokémon Black and WhiteAnimePocket Monsters Best Wishes!, episode: 661. Battle Club! Munculnya Pokémon Miserius!! (バトルクラブ!謎のポケモン現る!!code: ja is deprecated ).Info produksiGenerasiV (Kelima) - 2010PerancangKen Sugimori Info Pokémon TipeapiSpesiesPokémon babi apiKemampuanBlaze (Kobaran Api) Thick Fat (Lemak Tebal)&...

Edi Sudradjat Menteri Pertahanan dan Keamanan Indonesia ke-18Masa jabatan17 Maret 1993 – 14 Maret 1998PresidenSoehartoPendahuluLeonardus Benyamin MoerdaniPenggantiWirantoPanglima Angkatan Bersenjata Republik Indonesia ke-10Masa jabatan19 Februari 1993 – 21 Mei 1993PresidenSoehartoPendahuluTry SutrisnoPenggantiFeisal TanjungKepala Staf TNI Angkatan Darat ke-16Masa jabatan2 Februari 1988 – 23 Maret 1993PresidenSoehartoPendahuluTry SutrisnoPenggantiWi...

 

Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (juin 2019). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abordé ici, merci de compléter l'article en donnant les références utiles à sa vérifiabilité et en les liant à la section « Notes et références ». En pratique : Quelles sources sont attendues ? Comm...

 

Tour de France 2015 Le vainqueur de l'épreuve Christopher Froome.GénéralitésCourse102e Tour de FranceCompétitionUCI World Tour 2015 2.UWTÉtapes21Dates4 – 26 juillet 2015Distance3 360 kmPays France Pays-Bas BelgiqueLieu de départUtrechtLieu d'arrivéeParisÉquipes22Partants198Arrivants160Vitesse moyenne39,567 km/hSite officielSite officielRésultatsVainqueur Christopher Froome (Sky)Deuxième Nairo Quintana (Movistar Team)Troisième Alejandro Valverde (Movistar Team)Classement par...

この項目には、一部のコンピュータや閲覧ソフトで表示できない文字が含まれています(詳細)。 数字の大字(だいじ)は、漢数字の一種。通常用いる単純な字形の漢数字(小字)の代わりに同じ音の別の漢字を用いるものである。 概要 壱万円日本銀行券(「壱」が大字) 弐千円日本銀行券(「弐」が大字) 漢数字には「一」「二」「三」と続く小字と、「壱」「�...

 

Азиатский барсук Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:СинапсидыКласс:Мле�...

 

Voce principale: Unione Sportiva Catanzaro. Unione Sportiva CatanzaroStagione 2005-2006Sport calcio Squadra Catanzaro Allenatore Sergio Buso (1ª-13ª) Vincenzo Guerini (14ª-24ª) Bruno Giordano (25ª-37ª) Franco Cittadino (38ª-42ª) Presidente Claudio Parente Serie B22º posto (retrocesso in Serie C1) Maggiori presenzeCampionato: Corona (40) Miglior marcatoreCampionato: Corona (14) StadioNicola Ceravolo 2004-2005 2006-2007 Si invita a seguire il modello di voce Questa voce raccoglie...

 烏克蘭總理Прем'єр-міністр України烏克蘭國徽現任杰尼斯·什米加尔自2020年3月4日任命者烏克蘭總統任期總統任命首任維托爾德·福金设立1991年11月后继职位無网站www.kmu.gov.ua/control/en/(英文) 乌克兰 乌克兰政府与政治系列条目 宪法 政府 总统 弗拉基米尔·泽连斯基 總統辦公室 国家安全与国防事务委员会 总统代表(英语:Representatives of the President of Ukraine) 总...

 

ヨハネス12世 第130代 ローマ教皇 教皇就任 955年12月16日教皇離任 964年5月14日先代 アガペトゥス2世次代 レオ8世個人情報出生 937年スポレート公国(中部イタリア)スポレート死去 964年5月14日 教皇領、ローマ原国籍 スポレート公国親 父アルベリーコ2世(スポレート公)、母アルダその他のヨハネステンプレートを表示 ヨハネス12世(Ioannes XII、937年 - 964年5月14日)は、ロ...

 

Untuk negara di Asia Barat, lihat Azerbaijan. Azerbaijan (Iran) Azerbaijan atau Azarbaijan (bahasa Persia: آذربایجان جنوبی, Āzarbāijān; bahasa Azerbaijan: گونئی آذربایجان, Güney Azərbaycan), juga disebut Azerbaijan Iran, Azarbaijan Iran, Azerbaijan Persia atau Azarbaijan Persian (bahasa Persia: آذربایجان ایران; Āzarbāijān-e Irān), adalah daerah di Iran barat laut. Daerah ini dalam sejarah dikenal sebagai Atropatene dan Aturpatakan. Daerah ini...

Species of fish Exocoetus obtusirostris Conservation status Least Concern  (IUCN 3.1)[1] Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Actinopterygii Order: Beloniformes Family: Exocoetidae Genus: Exocoetus Species: E. obtusirostris Binomial name Exocoetus obtusirostrisGünther, 1866[2] Synonyms[2] Exocoetus gaussianus Lampe, 1914 Exocoetus holubii Steindachner, 1881 Exocoetus obtusirostris, commonly known as the oceani...

 

Island in French Polynesia Commune in French Polynesia, FranceTahuataCommuneA satellite image of TahuataLocation of the commune (in red) within the Marquesas IslandsLocation of Tahuata Coordinates: 9°56′00″S 139°05′00″W / 9.9333°S 139.0833°W / -9.9333; -139.0833CountryFranceOverseas collectivityFrench PolynesiaSubdivisionMarquesas IslandsGovernment • Mayor (2020–2026) Félix Barsinas[1]Area161 km2 (24 sq mi)Populatio...

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Desember 2022. Lenna KuurmaaLenna Kuurmaa in 2005Informasi latar belakangNama lainLennaLahir26 September 1985 (umur 38)Tallinn, EstoniaAsalEstoniaGenrePop,[1] rockInstrumenvokal, gitarLabelMortimer Snerd & Frontiers RecordsArtis terkaitVanilla Ninja...

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (August 2018) (Learn how and when to remove this message) Some of this article's listed sources may not be reliable. Please help improve this article by looking...

 

Cet article est une ébauche concernant une localité vénézuélienne. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Urbanización Delfín Mendoza Administration Pays Venezuela État Delta Amacuro Municipalité Tucupita Paroisse civile Monseñor Argimiro García Géographie Coordonnées 9° 03′ 04″ nord, 62° 02′ 38″ ouest Localisation Géolocalisation sur la carte :...