ტიტუს მანლიუს იმპერიოსუს ტორკვატუსი

ტიტუს მანლიუს იმპერიოსუს ტორკვატუსი (ლათ. Titus Manlius Imperiosus Torquatus) — რომის სამგზის კონსული ძვ. წ. 347, ძვ. წ. 344 და ძვ. წ. 340 წლებში.

ბიოგრაფია

ბავშვობა და ახალგაზრდობა

ტიტუს მანლიუსი დაიბადა პატრიციულ ოჯახში. მამამისი ლუციუს მანლიუსი სასტიკი პიროვნება იყო. ძვ. წ. 363 წელს იგი დიქტატორად აირჩიეს რელიგიური რიტუალის შესასრულებლად, მაგრამ იგი ისე მოიქცა თითქოს საომრად ყოფილიყო არჩეული. მან დაიწყო ჯარის შეკრება, ხოლო ვისაც არ სურდა ჯასრში მსახურობა, იგი სასტიკად სჯიდა, ამით მან გამოიწვია ხალხის სიძულვილი. მისი ხასიათის გამო მას იმპერიოზა შეარქვეს, რაც ლათინურად „მრისხანეს“ ნიშნავს.

შემდეგ ძვ. წ. 362 წელს სახალხო ტრიბუნმა მარკუს პომპონიუსმა მანლიუსი სასამართლოში გამოიძახა და სხვა ბრალდებებთან ერთად შვილთან, ტიტუსთან სასტიკ მოპყრობაში დასდო ბრალი. ტიტუსი წესიერი ახალგაზრდა იყო, მაგრამ არამჭერმეტყველი და ცოტა ენაბლუც, ამის გამო მამამისმა იგი სოფელში გაუშვა არ ზრდიდა რა მას სხვა მაღალგვაროვანი ახალგაზრდების წრეში.

როდესაც ამის შესახებ ტიტუსმა შეიტყო, მან გადაწყვიტა დაენახებინა ხალხისთვის, რომ მიუხედავად ყველაფრისა იგი თავის მამას უჭერს მხარს და არა მის მტრებს. დილით ადრე იგი დანით შეიარაღებული მივიდა ტრიბუნის სახლში და მუქარით აიძულა მამამისი წინააღმდეგ შეეწყვიტა საქმე.

რომაელებმა მოიწონეს შვილის ასეთი ერთგულება და იმავე წელს ჯარში სამხედრო ტრიბუნების არჩევისას ტიტუსმა ექვსიდან მეორე ადგილი მიიღო, მიუხედავად იმისა რომ მთელი ცხოვრება სოფელში გაატარა და არანაირი დამსახურებები ჯერ არ ჰქონდა.[1]

გალ მეომართან ბრძოლა

ძვ. წ. 361 წელს გალები დაბანაკდნენ რომის სიახლოვეს, ანიენუმის ხიდთან. ხიდის მეორე მხარეს კი რომაელების ბანაკი იყო. ხიდის მფლობელობისთვის ხშირად ხდებოდა შეტაკებები, მაგრამ მაინც ცხადი არ იყო, თუ ვინ აკონტროლებდა მას.

ერთხელაც ცარიელ ხიდზე გამოვიდა უზარმაზარი გალი და გამოიწვია ყველაზე გულადი რომაელი მეომარი ორთაბრძოლაში. რომაელი ატრისტოკრატი ახალგაზრდები დადუმდნენ, ბრძოლაზე უარის თქმა სცხვენოდათ, ხოლო ასეთ გალთან შერკინებასაც ვერ ბედავდნენ. მაშინ ტიტუს მანლიუსმა სთხოვა დიქტატორს ნებართვა და გავიდა გალთან საბრძოლველად.

მეგობრებმა ტიტუსი შეაიარაღეს და გაუშვეს გალისკენ, გალი კი დამცინავად უყოფდა მას ენას. გალი უზარმაზარი იყო და მორთული იყო სხვადასხვა სამკაულებით, ტიტუსი კი საშუალო სიმაღლის და შეიარაღებულიც იყო უფრო მოხერხებულად ვიდრე ლამაზად. მეომრები ერთმანეთის პირისპირ დადგნენ, გალმა მთელი ძალით დაარტყა ხმალი ტიტუსის ფარს, მაგრამ უშედეგოდ, ტიტუსმა კი თავისი ფარით შეაკავა გალის ფარი და ორჯერ ჩასცა მას ხმალი მუცელში. გალი გაიშხლართა ხიდზე, ტიტუსმა მოხსნა მას სისხლიანი ყელსაბამი და თვითონ გაიკეთა. თავზარდაცემული გალები ჩუმად იდგნენ, ხოლო რომაელები ეცნენ ტიტუსს მოლოცვებით. მას ყელსაბამის გამო ტორკვატუსი[2] შეარქვეს. დიქტატორმა კი იგი ოქროს გვირგვინით დააჯილდოვა

[[ტიტუს ლივიუსი]] [[რომის ისტორია ქალაქის დაარსებიდან]] VII 10

.

პირველი და მეორე კონსულობა

ძვ. წ. 361 წლიდან ძვ. წ. 349 წლამდე, ანუ 12 წლის მანძილზე ტიტუსის შესახებ ცნობები არ მოგვეპოვება. 349 წელს იკი ცოტა ხნით დანიშნეს დიქტატორად არჩევნების ჩასატარებლად, 347 კი იგი აირჩიეს კონსულად გაიუს პლავტიუსთან ერთად. ამ წელს არაფერი მნიშვნელოვანი არ მომხდარა.

მეორეც იგი კონსულად ძვ. წ. 344 წელს აირჩიეს გაიუს მარციუს რუტილუსთან ერთად. ამ წელს მხოლოდ ის მოხდა რომ რომში ქვიანი წვიმა წამოვიდა, გადაწყდა საყოველთაო ლოცვების ჩატარება, რისთვისაც დიქტარორი აირჩიეს.

მესამე კონსულობა და ლათინებთან ომი

მესამედ მანლიუსი კონსული ძვ. წ. 340 წელს გარდა, ლათინური ომის დაწყების წინ პუბლიუს დეციუს მუსთან ერთად. პირველი სამნიტური ომი ახალი დასრულებული იყო, როდესაც ლათინური ქალაქების გაერთიანება რომის კონტროლიდან გამოვიდა. სენატორებმა მოიწვიეს ლათინების ბელადები მოსალაპარაკებლად. კაპიტოლიუმზე ისინი ტიტუს მანლიუსს შეხვდნენ, და რომაელებთან თანასწორი უფლებების გარდა მოითხოვეს რომ ერთ-ერთი კონსული მათი რიცხვიდან ყოფილიყო არჩეული. ტიტუსმა ეს მოთხოვნა დამამცირებლად და დამცინავად აღიქვა და ლათინებთან ომი დაიწყო.

ორივე კონსული ლეგიონებით კაპუასკენ გაემართნენ და იქ დაბანაკდნენ. ღამით ორივე კონსულმა ერთი და იგივე სიზმარი ნახა, მათ გამოეცხადათ ღმერთი და უთხრა რომ ერთი ჯარის მხედართმთავარი და მეორე ჯარი ქვესკნელის ღმერთებს უნდა შეეწიროს მსხვერპლად.

ამ ლაშქრობის ყველაზე დიდ სირთულეს ისიც წარმოადგენდა რომ რომაელები და ლათინები ერთი მოდგმის ხალხი იყვნენ, მათ საერთო ენა, წესჩვეულებები და საბრძოლო წესრიგი ჰქონდათ. ამიტომ კონსულებმა სასტიკად აუკრძალეს ყველას მოწინააღმდეგის ბანაკთან ნებისმიერი სახის კონტაქტები და თვითნებური შეტაკებები.

ისე მოხდა რომ დაზვერვის რაზმს ხელმძღვანელობდა ტიტუს მანლიუს უმცროსი, კონსულის ვაჟი. იგი მიუახლოვდა ლათინთა ბანაკს, სადაც ტიტუსი ერთ-ერთმა არისტოკრატმა ლათინმა იცნო. მათ შორის შელაპარაკება მოხდა და პროვოცირებული ტიტუსი ჩაება ორთაბრძოლაში. ტიტუსმა ბრძოლაში იმარჯვა და დაბრუნდა რომაელთა ბანაკში. იგი პირდაპირ მამის კარვისკენ გაემართა და მოუყვა მას ორთაბრძოლის შესახებ.

კონსულმა მაშინვე მოიწვია კრება და საყოველთაოდ განაცხადა, რომ მიუხედავად იმისა რომ სამხედრო დისციპლინის და კონსულის ბრძანების დამრღვევი მისი საკუთარი ვაჟია, იგი მას ისევე დასჯის, როგორც ნებისმიერ სხვა ჯარისკაცს დასჯიდა და უბრძანა ლიქტორს სიკვდილით დაესაჯა საკუთარი შვილი.

მეომრები ასეთმა სისასტიკემ გააოგნა, მათ დაიტირეს ახალგაზრდა მანლიუსი და დიდი პატივით დაკრძალეს იგი. მიუხედავად ყველაფრისა ბანაკში სამხედრო დისციპლინახე ამ შემთხვევამ დადებითად იმოქმედა.

ბრძოლის წინ კონსულებმა მსხერპლშეწირვა მოაწყეს. მანლიუსის მსხვერპლი უკეთესი აღმოჩნდა ვიდრე დეციუსის, ამაზე დეციუსმა თქვა: "რადგან ჩემს კოლეგას კარგად წაუვა საქმე, ესე იგი ყველაფერი კარგადაა".

ბრძოლა დაიწყო. მანლიუსი მარჯვენა ფრთას უძღვებოდა, დეციუსი მარცხენას. თავიდან ორივე მხარეს ძალთა თანაფარდობა იყო, შემდეგ მარცხენა ფრთაზე რომაელებმა დახევა დაიწყეს. პუბლიუს დეციუსმა შეასრულა მსხვერპლშეწირვის რიტუალი და მანლიუს ამის სამცნობად ლეგატი გაუგზავნა.

როდესაც მანლიუსმა შეიტყო კოლეგის დაღუპვის შესახებ, ჯერ დაიტირა იგი და შემდეგ რეზერვები გაუშვა ბრძოლაში. რომაელებმა ლათინები სასტიკად დაამარცხეს. დეციუსის ცხედარი მხოლოდ მეორე დღეს იპოვეს და მანლიუსმა იგი დიდი პატივით დაკრძალა.

ლათინებთან მეორე ბრძოლა ტრიფანუმთან გაიმართა. აქაც რომაელებმა მანლიუსის მხედართმთავრობით სძლიეს ლათინებს და ომიც დასრულდა. მანლიუსი რომში დაბრუნდა და როგორც ამბობენ მის შესაგებებლად მხოლოდ ასაკოვანი ხალხი გამოვიდა, ხოლო ახალგაზრდებმა მას თავი აარიდეს მაშინაც და შემდგომშიც.[3]

ამ გამარჯვების შემდეგ რომაელების წინააღმდეგ ანტიელები ამხედრდნენ. მანლიუსს ავადმყოფობის გამო არ შეეძლო მათ წინააღმდეგ ომის წარმოება, ამიტომ დაინიშნა დიქტატორი.

შენიშვნები

წყაროები

იხილეთ აგრეთვე

წინამორბედი:
მარკუს ვალერიუს კორვუსი, მარკუს პოპილიუსი ლენასი
კონსული
ძვ. წ. 347 (407)
&
გაიუს პლაუტიუს ვენოქსი
შემდეგი:
მარკუს ვალერიუს კორვუსი, გაიუს პოეტილიუსი ლიბო ვისოლუსი
წინამორბედი:
მარკუს ფაბიუს დორსუო, სერვიუს სულპიციუს კამერინუს რუფუსი
კონსული
ძვ. წ. 344 (410)
&
გაიუს მარციუს რუტილუსი
შემდეგი:
მარკუს ვალერიუს კორვუსი, ავლუს კორნელიუს კოსუსი
წინამორბედი:
გაიუს პლაუტიუს ვენოქსი, ლუციუს ემილიუს მარმეცინუს პრივერნასი
კონსული
ძვ. წ. 340 (414)
&
პუბლიუს დეციუს მუსი
შემდეგი:
ტიბერიუს ემილიუს მამერცინუსი, გაიუს პუბლილიუს ფილო

Read other articles:

Distrik Gjilan Rajoni i Gjilanitcode: sq is deprecated   (Albania)DistrikLokasi Distrik Gjilan di KosovoNegaraKosovo[a]Ibu kotaGjilanLuas • Total1.206 km2 (466 sq mi)Populasi (sensus 2011) • Total180.783 • Kepadatan150/km2 (390/sq mi)Kode pos60000Pelat kendaraan06Munisipalitas6Desa[1]287 Distrik Gjilan (bahasa Albania: Rajoni i Gjilanit) adalah salah satu dari tujuh distrik (pembagian administratif tertinggi) d...

 

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) الدوري البلجيكي الدرجة الأولى الموسم 1902–03 البلد بلجيكا  المنظم الاتحاد الملكي البلجيكي لكرة القدم ...

 

Lomba Cipta Lagu Hutan 1987Kompilasi karya beragam artisDirilis1987Direkam1987GenrePopDurasi?LabelBillboard Ind.Produser- Lomba Cipta Lagu Hutan 1987 adalah Album kompilasi yang dirilis pada tahun 1987. Daftar lagu Dengarlah Jeritan Rimba Raya (Zim's Uki) oleh: Zim's Dkk Kunanti Kharismamu Kembali (Bobby Eress) oleh: Amri, Hilda Hilang (J.F. Coty Sjofyan S.) oleh: Debby Nasution Cintailah Alam Semesta (Andy Kristian) oleh: Emille S. Praja Keluhan Rimba (Koesdamarsasi Koesnoen, Ardi Utomo)...

Discours de la méthode pour bien conduire sa raison, et chercher la vérité dans les sciencesPenulisRené Descartes BahasaTionghoa Klasik Subjekfilsafat Genreesai Diterbitkan1637PenerbitJoannes Maire (en) OCLC14300261LCCB1845-B1849 Selengkapnya di Wikidata Artikel ini adalah bagian dari seri tentangRené Descartes Kartesianisme · Rasionalisme Foundationalism Doubt and certainty Dream argument Cogito ergo sum Trademark argument Causal adequacy principle Mind–body dichotomy Geomet...

 

Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article présente trop d'images par rapport à sa longueur (indiquez la date de pose grâce au paramètre date). Ceci va à l'encontre de l'esprit de synthèse, rend la lecture difficile, et allonge la durée de téléchargement pour les connexions lentes. Voir les recommandations sur les images. Remparts d'AvignonPrésentationType Rempart de villePartie de Quartier Centre (Avignon)Patrimonialité Classé MH ...

 

У слова «Лютый» есть и другие значения; см. Лютый. Иоан Водэ Лютыймолд. Ион Водэ (Арманул) господарь Молдавского княжества Рождение 1521(1521) Смерть 14 июля 1574(1574-07-14)Roșcani[d], Băneasa[d], Covurlui County[d], Галац, Румыния Род Мушаты (Мушатины) Отец Стефан IV[1] Дети Ștefan Surdul[d] Отношение к ре...

Renato Góes Renato Góes (Recife, 19 dicembre 1986) è un attore e modello brasiliano. Indice 1 Biografia 2 Vita privata 3 Filmografia 4 Note 5 Altri progetti 6 Collegamenti esterni Biografia Renato Góes nel film Por Tras do Ceu Nato a Recife nel 1986, è stato baby modello già a 4 anni con foto e apparizioni in spot pubblicitari locali. All'età di 15 ha deciso di diventare attore. Ha studiato teatro alla Scuola di Teatro SESC, a Piedade. Ha sfilato sulle passerelle per alcuni anni, fino ...

 

Aviation accident 1972 Puerto Rico DC-7 crashA DC-7CF similar to the accident aircraftAccidentDate31 December 1972 (1972-12-31);51 years, 3 months agoSummarySingle engine failure on takeoffSitePiñones, near Isla Verde 18°27′45″N 65°57′30″W / 18.46250°N 65.95833°W / 18.46250; -65.95833AircraftAircraft typeDouglas DC-7CFOperatorAmerican Express LeasingRegistrationN500AE (NTSB listed as previous N23N)Flight originIsla Verde Inter...

 

Doni Doni pada tahun 2011Informasi pribadiNama lengkap Doniéber Alexander Marangon[1]Tanggal lahir 22 Oktober 1979 (umur 44)Tempat lahir Jundiaí, São Paulo, BrasilTinggi 194 m (636 ft 6 in)Posisi bermain Penjaga gawangKarier junior1999–2001 Botafogo-SPKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2001 Botafogo-SP 0 (0)2001–2003 Corinthians 59 (0)2004 Santos 0 (0)2004–2005 Cruzeiro 6 (0)2005 Juventude 20 (0)2005–2011 Roma 147 (0)2011–2013 Liverpool 4 (0)2013 Bot...

Pour les articles homonymes, voir Changeux. Jean-Pierre ChangeuxJ.-P. Changeux en 2008FonctionPrésidentComité consultatif national d'éthique1993-1999Jean BernardDidier SicardBiographieNaissance 6 avril 1936 (88 ans)DomontNationalité françaiseFormation Faculté des sciences de Paris (doctorat) (jusqu'en 1964)École normale supérieureUniversité de Californie à BerkeleyUniversité ColumbiaInstitut PasteurActivités Neurobiologiste, biologiste, professeur d'université, neurologue, ...

 

Cette page concerne l'année 1618 du calendrier grégorien. Chronologies 23 mai : défenestration de Prague. Gravure de Matthäus Merian.Données clés 1615 1616 1617  1618  1619 1620 1621Décennies :1580 1590 1600  1610  1620 1630 1640Siècles :XVe XVIe  XVIIe  XVIIIe XIXeMillénaires :-Ier Ier  IIe  IIIe Chronologies thématiques Art Architecture, Arts plastiques (Dessin, Gravure, Peinture et Sculpture), (), Littérature (), Musiq...

 

 Milano-Sanremo 2006Profilo altimetricoEdizione97ª Data18 marzo PartenzaMilano ArrivoSanremo Percorso294 km Tempo6h29'41 Media45.27 km/h Valida perUCI ProTour 2006 Ordine d'arrivoPrimo Filippo Pozzato Secondo Alessandro Petacchi Terzo Luca Paolini Cronologia Edizione precedenteEdizione successiva Milano-Sanremo 2005Milano-Sanremo 2007 Manuale La Milano-Sanremo 2006, novantasettesima edizione della corsa e valevole come terza prova del circuito UCI ProTour, si disputò il 18 marzo 2...

Medical College and Hospital in Berhampore, Murshidabad, West Bengal, India This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Murshidabad Medical College and Hospital – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2016) (Learn how and when to remove this message) Murshidabad Medical College and Hospit...

 

Hasan M. ElahiElahi during the Lift conference, February 2011Born1972 (age 51–52)Rangpur, BangladeshKnown forInterdisciplinary Art, Professor Hasan M. Elahi (born 1972) is a Bangladeshi-born American interdisciplinary media artist whose work has an emphasis on technology and media and their social implications. His research interests include issues of surveillance, sousveillance,[1] simulated time, transport systems, and borders and frontiers. He was born in Rangpur an...

 

Wheeler Ridge Compressor Station, in Kern County, California A compressor station is a facility which helps the transportation process of natural gas from one location to another. Natural gas, while being transported through a gas pipeline, needs to be periodically pressurized at intervals of 40 to 100 miles (64 to 161 km).[1] Siting is dependent on terrain, and the number of gas wells in the vicinity. Frequent elevation changes and a greater number of gas wells will require more...

Invariant measure of fractal dimension Example of non-integer dimensions. The first four iterations of the Koch curve, where after each iteration, all original line segments are replaced with four, each a self-similar copy that is 1/3 the length of the original. One formalism of the Hausdorff dimension uses the scale factor (S = 3) and the number of self-similar objects (N = 4) to calculate the dimension, D, after the first iteration to be D = (log N)/(log S) = (log 4)/(log 3) ≈ 1.26.[1...

 

Music about gender and sexual minorities It has been suggested that Gay anthem be merged into this article. (Discuss) Proposed since March 2024. This article possibly contains original research. Please improve it by verifying the claims made and adding inline citations. Statements consisting only of original research should be removed. (July 2022) (Learn how and when to remove this message) LGBTQ+ musicStylistic originsIdeologicallyLesbian, Gay, Bisexual, and Transgender topics • protest so...

 

شارموفرز Sharmoofers أحمد بهاء، ومحمد العرقان معلومات عامة البلد  مصر بداية 2012  الحياة الفنية الأعضاء الحاليون أحمد بهاء (غناء)محمد العرقان (باص جيتار) محمد لبيب (ساكسفون) مصطفى الكرداني (درامز)إسلام علي (ترامبت) أحمد علي (إيقاع شرقي) عادل محمد (إيقاع لاتيني) السابقون عز شهوا�...

British writer and entrepreneur (born 1964) Julia HobsbawmOBEHobsbawm at the Financial Times 125th Anniversary Party, London, June 2013Born1964 (age 59–60)London, EnglandOccupation(s)Writer and public speakerParent(s)Eric Hobsbawm and Marlene SchwarzWebsitewww.juliahobsbawm.com Julia Hobsbawm OBE (born 15 August 1964) is a British writer and public speaker. Early life Born in 1964 in London, England,[1] Julia Hobsbawm is the daughter of historian Eric Hobsbawm and music te...

 

Nobody's Daughter HaewonNama lainHangul누구의 딸도 아닌 해원 Alih Aksara yang DisempurnakanNugu-ui ttal-do anin HaewonMcCune–ReischauerNugu-ŭi ttal-to anin Haewŏn SutradaraHong Sang-sooProduserKim Kyeong-heeHong Sang-sooDitulis olehHong Sang-sooPemeranJung Eun-chaeLee Sun-kyunNaratorJung Eun-chaePenata musikJeong Yong-jinSinematograferKim Hyung-kooPark Hong-yeolPenyuntingHahm Sung-wonSon Yeon-jiPerusahaanproduksiJeonwonsa FilmsDistributorJeonwonsa FilmsJoseE FilmsTang...