ხე

ეს სტატია ხანგრძლივად მცხოვრებ მცენარეს ეხება. სხვა მნიშვნელობების შესახებ იხილეთ ხე (მრავალმნიშვნელოვანი).
სეკვოია
ევროპული წიწვი
დიდი ბანიანი

ხე — ხანგრძლივად მცხოვრები მცენარე, რომელსაც აქვს მრავალწლოვანი გახევებული ღერო და ფესვები. ბუჩქისგან განსხვავებით ხის ღერო (შტამპი) და ვარჯი ყოველთვის მკვეთრად გამოხატულია. ღერო და ტოტები შედგება მერქნისა და ქერქისაგან. კორომში ხეს აქვს მაღალი ღერო (თითქმის ცილინდრული) და პატარა, საკმაოდ მაღლა განლაგებული ვარჯი, გაშლილი ადგილზე — მოკლე და სქელი ღერო, ვარჯიც უფრო ქვემოდან ეწყება.

ხე ფოთლების მიხედვით იყოფა წიწვოვან და ფართოფოთლოვან სახეობებად. პირველი გამოირჩევა უხეში მარადმწვანე ნემსისებრი ან ქერცლისებრი ფოთლებით, რომელიც ქმნის გირჩებსა და ღვიის კენკრებს. ამ ჯგუფს მიეკუთვნება მაგალითად, ფიჭვი, ნაძვი, სოჭი, ლარიქსი, კვიპაროზი, სეკვოია. ფართოფოთლოვანი ხეებისთვის დამახასიათებელია ფართო და ბრტყელი ფოთლები, რომელთა სისქე გაცილებით ნაკლებია სიგრძესა და სიგანეზე. ასეთი სახის ფოთლები ჩვეულებრივ წელიწადში ერთხელ ცვივა. ამ ჯგუფს მიეკუთვნება ნეკერჩხალი, წიფელი, იფანი, ევკალიპტი და სხვა.

ფოთლების კლასიფიკაციის გარდა ხეები იყოფა აგრეთვე ფოთოლმცვენ და მარადმწვანე ჯგუფებად. ფოთოლმცვენ მცენარეებს აქვთ ფოთლის საფრის მკვეთრი მონაცვლეობა; ხეზე არსებული ფოთოლი კარგავს მწვანე შეფერილობას, ფოთლები ცვივა. გარკვეული პერიოდი ხე უფოთლოდ ძლებს, შემდეგ, გაზაფხულზე კვირტიდან იზრდება ახალი ფოთოლი. მარადმწვანე ხეებისთვის ფოთლის საფრის მკვეთრი მონაცვლეობა დამახასიათებელი არ არის. ხეზე ფოთლები წელიწადის ყველაზე დროშია წარმოდგენილი, ხოლო ფოთოლშეცვლა თანდათან, მცენარის მთელი სიცოცხლის განმავლობაში მიმდინარეობს.

ხეების ძირითადი ნაწილებია: ფესვი, ღერო, ვარჯი, ფოთოლი.

  1. ფესვი — ძირითადი ვეგეტატიური ორგანო, რომლის ფუნქციებს შეადგენს წყლისა და მასში გახსნილი მინერალური ნივთიერებების შეწოვება ნიადაგიდან, მცენარის მიმაგრება ნიადაგზე, მთელ რიგ ორგანულ ნივთიერებათა სინთეზი.
  2. ღერო — ერთ-ერთი ძირითადი ორგანო, რომელიც ფოთლებთან ერთად ყლორტს შეადგენს. აქვს საყრდენი, გამტარი, დამგროვებელი ფუნქციები.
  3. ვარჯი — ხის ტანის მიწისზედა განშტოება. სხვადასხვა სახეობის ხეებს ერთმანეთისაგან განსხვავებული ფორმის ვარჯი აქვთ.
  4. ფოთოლი — უმაღლეს მცენარეთა ორგანო, რომელიც ასრულებს ფოტოსინთეზისა და ტრანსპირაციის ფუნქციებს, ახორციელებს აირცვლას გარემოსთან და მონაწილეობს მცენარის ცხოველმოქმედების სხვა პროცესებში.

სხვადასხვა ქვეყნებში ფართოდ არის განვითარებული მერქნის დამუშვება, რომელიც წარმოადგენს რთულ ქსოვილს. ორლებლიანი ხემცენარების უმრავლესობისა და ყველა წიწვოვანის ღეროს მეორეულ მერქანში არჩევენ წლიურ რგოლებს და რადიალურ ანუ გულგულის სხივებს; თავის მხრივ, წლიურ რგოლში არჩევენ გაზაფხულის — ადრეული და შემოდგომის — გვიანა მერქნის ზონებს.

ხე ისევე როგორც ქვა წარმოადგენს ბუნებრივ მასალას, რომელიც არის სხვადასხვა გამოსახულების შემნახველი. მკვლევარების მიხედვით, ხემ უბიძგა ხელი დამწერლობის განვითარებას სხვადასხვა ქვეყნებში. გარდა ამისა, უძველესი დროიდან ხე სიცოცხლესთან ასოცირდება.

მსოფლიოს უმაღლესი ხეების სია

ხნიერი ხეების სია

გალერეა

იხილეთ აგრეთვე

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

  1. ↑ Landmark Trees Archive: Tallest Coast Redwoods. ციტატა: „Hyperion, Redwood National Park, CA, 115.66 m“ ციტირების თარიღი: 2012-04-03.
  2. ↑ Landmark Trees Archive: Tallest Douglas Fir. ციტატა: „The Brummit Fir: Height 99.76 m, dbh 335 cm, on E. Fork Brummit Creek in Coos County, Oregon“ ციტირების თარიღი: 2012-04-03.
  3. ↑ Tasmania's Ten Tallest Giants. Tasmanian Giant Trees Consultative Committee. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-07-18. ციტატა: „Height (m): 99.6; Diameter (cm): 405; Species: E. regnans; Tree identification: TT443; Name: Centurion; Location: south of Hobart; Year last measured: 2008“ ციტირების თარიღი: 2009-01-07.
  4. ↑ Gymnosperm Database: Picea sitchensis. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-06-08. ციტატა: „This tree also has a sign nearby proclaiming it to be 'the world's largest spruce'. The two tallest on record, 96.7 m and 96.4 m, are in Prairie Creek Redwoods State Park, California“ ციტირების თარიღი: 2007-06-10.
  5. ↑ Landmark Trees Archive: Tallest Giant Sequoia. ციტირების თარიღი: 2012-04-03.
  6. ↑ Tallest Tropical Trees. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-03-08. ციტირების თარიღი: 2010-04-14.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 Gymnosperm Database: How Old Is That Tree? დაარქივებული 2017-05-12 საიტზე Wayback Machine. . Retrieved on 2008-04-17.
  8. ↑ 8.0 8.1 Suzuki, E. 1997. The Dynamics of Old Cryptomeria japonica Forest on Yakushima Island. Tropics 6(4): 421–428. Available online დაარქივებული 2016-03-03 საიტზე Wayback Machine.

Read other articles:

Bernadette Peters

Bernadette PetersPeters pada tahun 2008LahirBernadette Lazzara28 Februari 1948 (umur 76)Ozone Park, Queens, New York, Amerika SerikatPekerjaanPemeran, penyanyi, pengarangTahun aktif1958–sekarangSuami/istriMichael Wittenberg ​ ​(m. 1996; wafat 2005)​Situs webSitus web resmi Bernadette Peters (nama lahir Bernadette Lazzara; lahir 28 Februari 1948) adalah seorang pemeran, penyanyi dan pengarang buku anak-anak asal Amerika Serikat. Sepa...

 

 

Lorenzo Cybo

Disambiguazione – Se stai cercando l'omonimo cardinale italiano, vedi Lorenzo Cybo de Mari. Lorenzo CyboRitratto di Lorenzo Cybo, olio su tavola, opera del Parmigianino del 1523 (Statens Museum for Kunst)Conte di FerentilloStemma In carica25 luglio 1519 –14 marzo 1549 PredecessoreFrancesco Franceschetto SuccessoreAlberico I Marchese di Massaco-padroneIn carica21 marzo 1530[1] –26 settembre 1541[1] Investituradall'imperatore Carlo V (poi derogata)[1] Predecessore...

 

 

Mickaël Poté

Questa voce sull'argomento calciatori beninesi è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Mickaël Poté Poté nel 2014 Nazionalità  Benin Altezza 180 cm Peso 80 kg Calcio Ruolo Attaccante Squadra  Mağusa Türk Gücü Carriera Squadre di club1 2003-2004 Grenoble3 (0)2004-2007 Cannes52 (9)2007-2009 Clermont Foot68 (12)2009-2011 Nizza20 (2)2011→  Le Mans19 (3)2...

MT Zafirah hijacking

2012 piracy incident in the South China Sea MT Zafirah hijackingPart of Piracy in the Strait of Malacca and Piracy in IndonesiaCutter CSB 4034 of the Vietnam Marine Police (now became Vietnam Coast Guard) approached the suspected vessel.Date18–22 November 2012LocationLost near the waters of Natuna Islands, Indonesia9°30′N 107°11′E / 9.50°N 107.19°E / 9.50; 107.19Result Vietnamese victory.[2][3] All eight tanker crews rescued. Hijack foiled and...

 

 

Raisin bread

Sweet bread made with raisins and cinnamon Raisin breadRaisin bread with cinnamon sugar swirled in the doughTypeSweet breadMain ingredientsGrain, Raisins, Yeast[1]  Media: Raisin bread Raisin bread or fruit bread (also known as fruit toast or raisin toast in New Zealand and Australia)[2] is a type of bread made with raisins and flavored with cinnamon. It is usually a white flour or egg dough bread.[3] Aside from white flour, raisin bread is also made with othe...

 

 

The Open Championship

Golf tournament held in the UK British Open and The Open redirect here. For other uses, see British Open (disambiguation) and The Open (disambiguation). The Open ChampionshipTournament informationEstablished1860Course(s)coursesOrganised byThe R&ATour(s)European TourPGA TourJapan Golf TourFormatStroke playPrize fundUS$16,500,000[1]Month playedJulyTournament record scoreAggregate264[a] Henrik Stenson (2016)To par−20[a] Henrik Stenson (2016)−20[a] Cameron ...

ソー (オー＝ド＝セーヌ県)

Sceaux 行政国 フランス地域圏 (Région) イル＝ド＝フランス地域圏県 (département) オー＝ド＝セーヌ県郡 (arrondissement) アントニー郡小郡 (canton) 小郡庁所在地INSEEコード 92071郵便番号 92330市長（任期） フィリップ・ローラン（2008年-2014年）自治体間連合 (fr) メトロポール・デュ・グラン・パリ人口動態人口 19,679人（2007年）人口密度 5466人/km2住民の呼称 Scéens地理座標 北緯48度4...

 

 

Нгуен

Нгуен (вьетн. Nguyễn): Нгуен (вьетн. Nguyên) — вьетнамская транскрипция китайской фамилии Юань (元) — «первоначальный, главный». Дом Нгуен (大元/元朝, Nhà Nguyên (Nguyên triều)). Иероглиф «Жуань» Нгуен (Nguyễn) — вьетнамская фамилия, соответствует китайской фамилии Жуань (阮) — «пле...

 

 

Durchgangsstrasse IV

Former Ukrainian highway Map of modern Highway M12 that largely follows the path of Durchgangsstraße IV Durchgangsstrasse IV (translated as Thoroughfare IV or Transit Road IV; abbreviated DG IV) was a road constructed by Nazi Germany in occupied Ukraine during World War II. It was a strategic military road to supply the southern sector of the Eastern Front.[1] The large scale constructions works started in early 1942 to support the German advance towards Stalingrad. It ran for over 2...

Miguel Ángel Ramírez

Miguel Ángel Ramírez Nazionalità  Spagna Calcio Ruolo Allenatore Squadra  Sporting Gijón CarrieraCarriera da allenatore 2003-2010 Las PalmasGiovanili2010-2011 AEK AteneGiovanili2011 PanathīnaïkosGiovanili2011 OlympiakosGiovanili2011-2012 Las PalmasGiovanili2012-2018Aspire AcademyGiovanili2018-2019 Independiente del ValleGiovanili2019-2020 Independiente del Valle2021 Internacional2021-2022 Charlotte FC2023- Sporting Gijón 1 I ...

 

 

Jeu de billes

Pour les articles homonymes, voir bille. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (mars 2016). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abordé ici, merci de compléter l'article en donnant les références utiles à sa vérifiabilité et en les liant à la section « Notes et références ». En pratique : ...

 

 

ضريح بابا كوهي

  لمعانٍ أخرى، طالع ضريح بابا (توضيح).ضريح بابا كوهيالتسميةنسبة الاسم إلى ابن باكويه[1] معلومات عامةنوع المبنى ضريحالمكان شيراز[2][1] المنطقة الإدارية مقاطعة شيراز[2][1] البلد  إيرانأبرز الأحداثالافتتاح الرسمي شاهد قبر : 1593[3] 1841[3] الصفة ا...

西遊記大結局之仙履奇緣

本條目存在以下問題，請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目需要編修，以確保文法、用詞、语气、格式、標點等使用恰当。 (2013年8月6日)請按照校對指引，幫助编辑這個條目。（幫助、討論） 此條目剧情、虛構用語或人物介紹过长过细，需清理无关故事主轴的细节、用語和角色介紹。 (2020年10月6日)劇情、用語和人物介紹都只是用於了解故事主軸，輔助�...

 

 

يعلن بن سعد

يعلن بن سعد معلومات شخصية الحياة العملية المهنة شاعر  بوابة الأدب تعديل مصدري - تعديل   يُعلِن بن سعد بن غمر من بني سعد بن خولان. من شعراء خولان ورُماتها، كان ساحب حصن (التلمّص) بناحية صعدة في اليمن، معاصراً لسيف ابن ذي يزن، وسُمّي (مغرقاً) على جده عمرو بن زيد، وميزوا هذا ...

 

 

Euler's totient function

Number of integers coprime to and not exceeding n φ(n) redirects here. For other uses, see Phi. Not to be confused with Euler function. The first thousand values of φ(n). The points on the top line represent φ(p) when p is a prime number, which is p − 1.[1] In number theory, Euler's totient function counts the positive integers up to a given integer n that are relatively prime to n. It is written using the Greek letter phi as φ ( n ) {\displaystyle \varphi (n)} or ϕ...

History of Jews in Somalia

The history of Jews in Somalia refers to the historical presence of Jewish communities in the Horn of Africa country of Somalia. Part of a series onJews and Judaism Etymology Who is a Jew? Religion God in Judaism (names) Principles of faith Mitzvot (613) Halakha Shabbat Holidays Prayer Tzedakah Land of Israel Brit Bar and bat mitzvah Marriage Bereavement Baal teshuva Philosophy Ethics Kabbalah Customs Rites Synagogue Rabbi Texts Tanakh Torah Nevi'im Ketuvim Talmud Mishnah...

 

 

Toutang station

Chongqing Rail Transit station Toutang头塘Platform of Line 4General informationLocationChongqingChinaOperated byChongqing Rail Transit Corp., LtdLine(s)     Line 4     Line 9Platforms4 (2 island platforms)ConstructionStructure typeUndergroundOther informationStation code4/03, 9/18HistoryOpened28 December 2018; 5 years ago (2018-12-28) (Line 4)[1]25 January 2022 (Line 9)[2]Services Preceding station Chongqing...

 

 

Daniel Sheldon Norton

American politician Daniel Sheldon NortonUnited States Senator from MinnesotaIn officeMarch 4, 1865 – July 13, 1870GovernorHorace AustinPreceded byMorton S. WilkinsonSucceeded byWilliam WindomMinnesota State Senator from the 11th districtIn officeJanuary 5, 1864 – January 1, 1866In officeJanuary 8, 1861 – January 6, 1862In officeDecember 2, 1857 – December 6, 1859 Personal detailsBorn(1829-04-12)April 12, 1829Mount Vernon, Ohio, U.S.DiedJuly 13, 187...

Glasgow City Football Club

Glasgow CityDatos generalesNombre Glasgow City Football ClubFundación 1998; 26 añosPresidente Laura MontgomeryEntrenador Grant Scott (interino)InstalacionesEstadio Petershill ParkCapacidad 1.000 espectadoresUbicación Glasgow, EscociaInauguración 2007Uniforme Titular Alternativo Última temporadaLiga Scottish Women's Premier League(2022-23) 1.ºTítulos 16 (por última vez en 2022-23) Actualidad  Scottish Women's Premier League 2022-23Página web oficial[editar datos en...

 

 

Tracia orientale

Voce principale: Tracia. Tracia orientaleDoğu Trakya La Tracia orientale (in azzurro) all'interno della Tracia Stati Turchia TerritorioTracia CapoluogoAdrianopoli Superficie23 764 km² Abitanti9 799 745 La Tracia orientale nella regione di Marmara La Tracia orientale (in turco Doğu Trakya; in bulgaro Източна Тракия?, Iztočna Trakija; in greco Ανατολική Θράκη?, Аnatolikí Thráki) costituisce la parte sud-orientale della T...