ფრანჩესკო გრაციანი

პირადი მონაცემები
სრული სახელი	ფრანჩესკო გრაციანი
დაბადების თარიღი	16 დეკემბერი, 1952 (1952-12-16) (72 წლის)
დაბადების ადგილი	სუბიაკო, იტალია
სიმაღლე	180 სმ
სათამაშო პოზიცია	თავდამსხმელი
ახალგაზრდული კარიერა
1967–1970	ბეტინი კუადრარო
პროფესიონალური კარიერა*
წლები	გუნდი	მატჩი	(გოლი)
1970–1973	არეცო	48	(11)
1973–1981	ტორინო	221	(97)
1981–1983	ფიორენტინა	52	(14)
1983–1986	რომა	57	(12)
1986–1988	უდინეზე	33	(8)
სულ		411	(142)
ეროვნული ნაკრები
1975–1983	იტალია	64	(23)
სამწვრთნელო კარიერა
1989–1990	ფიორენტინა
1990–1991	რეჯინა
1991–1992	აველინო
2001–2002	კატანია
2003–2004	მონტევარკი
2004–2006	ჩერვია
2013	ვიჯევანო
* პროფესიონალურ კლუბებში გამოსვლა და გოლები მხოლოდ ეროვნული ლიგებისთვის იანგარიშება

ფრანჩესკო გრაციანი (იტალ. Francesco Graziani; დ. 16 დეკემბერი, 1952, სუბიაკო, იტალია) — იტალიელი ფეხბურთელი და მწვრთნელი. თამაშობდა თავდამსხმელის პოზიციაზე. იცავდა „არეცოს“, „ტორინოს“, „ფიორენტინას“, „რომას“, „უდინეზეს“ და იტალიის ეროვნული ნაკრების ღირსებას. იტალიის ჩემპიონი „ტორინოს“ შემადგენლობაში. იტალიის თასის ორგზის მფლობელი „რომას“ შემადგენლობაში. 1982 წლის მსოფლიო ჩემპიონი იტალიის ეროვნული ნაკრების შემადგენლობაში. 1978 წლის არგენტინის მსოფლიო ჩემპიონატისა და 1980 წლის ევროპის ჩემპიონატის მონაწილე.^[1]

ფრანჩესკო გრაციანი რომის პროვინციის პატარა ქალაქ სუბიაკოში (იტალ. Subiaco), 1952 წლის 16 დეკემბერს, ანტონიო და ანუნციატა გრაციანების ოჯახში დაიბადა. ომისშემდგომი გლობალური ეკონომიკური კრიზისით გამოწვეული უკიდურესი სიღარიბისა და გაჭირვების პირობებში, ფრანჩესკოს მშობლებს (რომელთაც მის გარდა კიდევ სამი ბავშვი — პასკუალე, ლუჩანა და მარია უნდა აღეზარდათ) სულ უფრო მეტად უჭირდათ ოჯახის ელემენტარული საარსებო სახსრებით უზრუნველყოფა. კალატოზისა და მუშის ჯამაგირი (რაც მამამისის ერთადერთ შემოსავალს წარმოადგენდა) იმდენად მცირე იყო, რომ თვიდან თვემდე თავის გასატანად, დედამისი შეძლებულ ოჯახებში დამლაგებლად მუშაობაზეც არ ამბობდა უარს. ამდენად, ფრანჩესკოსა და მის და-ძმებს, როგორც მათი თაობის უმრავლესობას, არ მოკლებიათ არც გაჭირვება და არც ყოველდღიური საზრუნავი. წლების შემდეგ მიცემულ ინტერვიუებში, თავისი ბავშვობის შესახებ საუბრისას ფრანჩესკოს არაერთხელ აღუნიშნავს, რომ „გაჭირვებულ ოჯახში დაბადება არც განაჩენია და არც ბედისწერა, რადგან ცხოვრებისეული სირთულეების ბავშვობიდანვე დაძლევის აუცილებლობა დიდ ძალასთან ერთად, პიროვნული ზრდისა და განვითარების ძლიერ მოტივაციას გაძლევს, რადგან თავიდანვე გიწევს იმის გაცნობიერება, რომ კეთილდღეობისა და ღირსეული ცხოვრების მისაღწევად, უკლებლივ ყველაფრის მოპოვება სხვათა დაუხმარებლად, მხოლოდ საკუთარი ძალისხმევის ხარჯზე მოგიწევს.“^[2][3][4]

ბუნებრივია, რომ იმ პერიოდის იტალიისთვის დამახასიათებელი ეკონომიკური არასტაბილურობის პირობებში, ყოველდღიური სოციალური და საყოფაცხოვრებო პრობლემებით დატვირთული ფრანჩესკოსთვის და მისი თანატოლების უმრავლესობისთვის, ფეხბურთის თამაში, ერთფეროვანი და უსიხარულო ცხოვრებიდან გაქცევისა და ერთგვარი სულის მოთქმის ერთადერთ საშუალებას წარმოადგენს. მისი თაობის მრავალი აღიარებული ფეხბურთელის მსგავსად, ფრანჩესკოს სპორტული ბიოგრაფიაც ქუჩის ფეხბურთიდან იღებს სათავეს. სკოლიდან მოსვლისთანავე, მას და მის უბნელ მეგობრებს ფეხბურთის გარდა არაფერი აინტერესებთ. მოზარდი გრაციანის საფეხბურთო მონაცემები შეუმჩნეველი არ რჩებათ ფეხბურთის ადგილობრივ მესვეურებს და 1966 წლიდან მომავალი მსოფლიო ჩემპიონი „ვის სუბიაკოს“ (იტალ. Vis Subiaco) გუნდში იწყებს თამაშს.^{[5][6][7][8][9]}

გრაციანის ახალგაზრდული კარიერის წლები (1967–1970) საფეხბურთო კლუბ „ბეტინი კუადრაროს“ (იტალ. Bettini Quadraro) უკავშირდება.^[10] ამ, ნახევრადსამოყვარულო საფეხბურთო კლუბში იგი სამი წლის განმავლობაში ხვეწს თავის ოსტატობას, რის შემდეგაც არეცოს, ამავე სახელწოდების მქონე (იტალ. Società Sportiva Arezzo),^[11] იტალიის სერია B-ს გათამაშების მონაწილე საფეხბურთო კლუბში გადადის. გრაციანი ახალ გუნდში სამი სეზონის განმავლობაში ასპარეზობს, რა დროსაც სერია B-ს 48 შეხედრას ატარებს და 11 ბურთი გააქვს. 1970–1971 წლების სეზონს „არეცო“ სატურნირო ცხრილის მე-7 ადგილზე ამთავრებს.^[12]

მომდევნო ორი სეზონის განმავლობაში გრაციანის გუნდი კიდევ უფრო მოკრძალებულ შედეგებს აჩვენებს, კერძოდ, 1971–1972 წლების სეზონზე მე-15 ადგილს,^[13] ხოლო 1972–1973 წლების სეზონზე მე-13 ადგილს იკავებს.^[14] კანონზომიერია, რომ პროფესიონალური ზრდისა და განვითარების თვალსაზრისით, ასევე, სპორტული თუ ფინანსური ინტერესებიდან გამომდინარე, კლუბში დარჩენის პერსპექტივა, გრაციანის მონაცემებისა და ამბიციების მქონე თავდამსხმელისთვის თითქმის ყოველგვარ ინტერესსა და მიმზიდველობას კარგავს.

1973 წლიდან იგი იტალიის სერია A-ს საფეხბურთო კლუბ „ტორინოს“ შემადგენლობაში აგრძელებს საკლუბო კარიერას. გრაციანი ტურინულ კლუბში 8 სეზონის განმავლობაში თამაშობს. გუნდის ძირითად შემადგენლობაში, პირველად, სერია A-ს კალენდარულ მატჩში, 1973 წლის 18 ნოემბერს, „სამპდორიას“ წინააღმდეგ გამოდის. „ბორდოსფერთა“ მაისურით თავისი პირველი გოლი იმავე წლის 16 დეკემბერს „ბოლონიასთან“ შეხვედრაში გააქვს. ტურინელთა ღირსებას გრაციანი სულ 289 შეხვედრაში იცავს და 122-ჯერ ახერხებს მეტოქეთა კარის აღებას; აქედან 221 მატჩი და 97 გოლი — „სკუდეტოს“ გათამაშების, 45 მატჩი და 17 გოლი — იტალიის თასის, ხოლო 23 მატჩი და 8 გოლი — ევროპული საფეხბურთო ტურნირების ფარგლებში.

ფრანჩესკო გრაციანი „ხარების“ შემადგენლობაში 1975–76 წლების სეზონზე მთელი თავისი საკლუბო კარიერის მანძილზე პირველად და ერთადერთხელ იტალიის ჩემპიონის ტიტულს ეუფლება.^[15][16]

1975–1983 წლებში იტალიის ეროვნული ნაკრების ღირსებას იცავს, რომლის შემადგენლობაში 64 შეხვედრას ატარებს და 23 ბურთი გააქვს.

გრაციანიმ მსოფლიო ჩემპიონატების 10 შეხვედრაში მიიღო მონაწილეობა და ერთი გოლი გაიტანა.

ჩემპ.	მასპინძელი	№	პოზიცია	შ	ბ	მ	ფ	წ	შედეგი
1978	არგენტინა	19	თავდამსხმელი	3	0	2	0	1	მეოთხე ადგილი
1982	ესპანეთი	19	თავდამსხმელი	7	1	4	3	0	ჩემპიონი

ტორინო

• სერია A: 1975–76
• იტალიის თასი: 1980 (ფინალისტი)

ფიორენტინა

• სერია A: 1981–82 (ვიცე-ჩემპიონი)

რომა

• იტალიის თასი: 1983–84, 1985–86
• ევროპის ჩემპიონთა თასი: 1983–84 (ფინალისტი)

იტალია

• მსოფლიო ჩემპიონატი: 1982 ^[17]

• სერია A-ს საუკეთესო ბომბარდირი: 1976–77 (21 გოლი) ^[18]
• იტალიის თასის გათამაშების საუკეთესო ბომბარდირი: 1980–81 (5 გოლი) ^[19]

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ფრანჩესკო გრაციანი

ხ • გ • რ იტალიის შემადგენლობა – 1978 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი 1 ძოფი (კ) 2 ბელუჯი 3 კაბრინი 4 კუკურედუ 5 ჯენტილე 6 მალდერა 7 მანფრედონია 8 შირეა 9 ანტონიონი 10 ბენეტი 11 პეჩი 12 კონტი 13 პატრიციო სალა 14 ტარდელი 15 ზაკარელი 16 კაუზიო 17 კლაუდიო სალა 18 ბეტეგა 19 გრაციანი 20 პულიჩი 21 როსი 22 ბორდონი მწვრთნელი: ბეარზოტი

ხ • გ • რ იტალიის შემადგენლობა – 1980 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატი 1 ძოფი (კ) 2 ფრანკო ბარეზი 3 ჯუზეპე ბარეზი 4 ბელუჯი 5 კაბრინი 6 კოლოვატი 7 ჯენტილე 8 მალდერა 9 შირეა 10 ანტონიონი 11 ბენეტი 12 ბორდონი 13 ბურიანი 14 ორიალი 15 ტარდელი 16 ძაკარელი 17 ალტობელი 18 ბეტეგა 19 კაუზიო 20 გრაციანი 21 პრუზო 22 გალი მწვრთნელი: ბეარზოტი

ხ • გ • რ იტალიის შემადგენლობა – 1982 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატი — ჩემპიონი 1 ძოფი (კ) 2 ბარეზი 3 ბერგომი 4 კაბრინი 5 კოლოვატი 6 ჯენტილე 7 შირეა 8 ვერხოვოდი 9 ანტონიონი 10 დოსენა 11 მარინი 12 ბორდონი 13 ორიალი 14 ტარდელი 15 კაუზიო 16 კონტი 17 მასარო 18 ალტობელი 19 გრაციანი 20 როსი 21 სელვაჯი 22 გალი მწვრთნელი: ბეარზოტი