პომპეუსის ლაშქრობა საქართველოში

პომპეუსის ლაშქრობა საქართველოში
მითრიდატეს ომების ნაწილი

რომის რესპუბლიკა ახლო აღმოსავლეთში ძვ.წ. 65 წელს.
თარიღი 65 წელი
მდებარეობა კავკასია და აღმოსავლეთ ანატოლია
შედეგი იბერიის დამორჩილება და ეგრისის ანექსია
მეთაურები
გნეუს პომპეუს მაგნუსი არტაგი
დანაკარგები
დაიღუპა: 9 ათასი
ტყვედ ჩავარდა: 10 ათასზე მეტი
პომპეუსის ლაშქრობა საქართველოში ვიკისაწყობში

პომპეუსის ლაშქრობა საქართველოშიძვ. წ. 65 წელს, იმ ომების ეპიზოდი რომელიც წამოიწყო ძვ. რომის სახელმწიფომ აზიაში გაბატონებისათვის. პომპეუსის ლაშქრობის შედეგად საქართველოში რომაელების გავლენა დამყარდა. აღმოსავლეთ ჰეგემონობისათვის ძირითადად რომი და პონტოს სამეფო იბრძოდა. პონტოს მეფე მითრიდატე VI ევპატორს დაუკავშირდა სომხეთის მეფე ტიგრან II. პონტო-სომხეთის მოკავშირენი იყვნენ იბერია (ქართლი) და ალბანეთი (თანამედროვე აზერბაიჯანი).

ძვ. წ. 74–ძვ. წ. 66 წელს პონტოს წინააღმდეგ ომს მეთაურობდა რომაელი სარდალი ლუკულუსი. ძვ. წ. 66 წელს მის მაგივრად სენატმა მთავარსარდლად დანიშნა გნეუს პომპეუს მაგნუსი. იმავე წელს მან აიღო სომხეთის დედაქალაქი არტაშატი, ტიგრან II რომის ვასალი გახდა, მითრიდატე VI კი ჯერ კოლხეთში, შემდეგ თავის ბოსფორის სამფლობელოში გაიქცა. პომპეუსი ალბანეთისა და ქართლის დაპყრობის სამზადისს შეუდგა. ქართლის მეფე არტაგმა რომაელთა სარდალს ელჩების პირით მეგობრობა შესთავაზა, პომპეუსმა ზავის დადება აღუთქვა, მაგრამ იმ საბაბით, რომ ქართველები თავდასხმისათვის ემზადებოდნენ, მოლაპარაკების დამთავრებამდე, ძვ. წ. 65 წლის გაზაფხულზე, თავისი ლაშქარი მოულოდნელად ქართლში შემოიყვანა.

მტერი არმაზციხეს მიადგა. არტაგ I-მ არმაზციხე დატოვა, მტკვრის მარცხენა ნაპირზე გადავიდა და ხიდი დაწვა, რომ რომაელთა გადასვლისათვის ხელი შეეშალა. არმაზციხის გარნიზონი იძულებული გახდა მტერს დანებებოდა. შემდეგ პომპეუსმა მტკვრის მთელი მარჯვენა მხარე დაიმორჩილა. არტაგმა პომპეუსს ზავის დადება სთხოვა; თანაც ხიდის აღდგენასა და სურსათის მიცემას შეჰპირდა. ქართლის მეფემ დაპირება შეასრულა, მაგრამ პომპეუსი მაინც გადავიდა მტკვარზე. არტაგმა უკან დაიხია, ამალითა და ჯარის ნაწილით არაგვზე გადავიდა და ხიდი აქაც დაწვა. ქართველთა ჯარის მეორე ნაწილმა პარტიზანული ომი გააჩაღა, ტყეში გაიფანტა და მტერს ხეებიდან უშენდა ისარს. ბრძოლაში ასევე ქალები მონაწილეობდნენ. ბოლოს პომპეუსის ბრძანებით ტყე გაჩეხეს და ცეცხლი წაუკიდეს. ქართველები დამარცხდნენ. არტაგმა ისევ განაახლდა საზავო მოლაპარაკება და რომაელთა სარდალს ძვირფასი ძღვენი (ოქროს ტახტი, ოქროს სარეცელი და ოქროს მაგიდა) მიართვა.

პომპეუსი მეფეს შვილებს სთხოვდა მძევლებლად. არტაგს ეს არ უნდოდა და მოლაპარაკებას აჭიანურებდა, მაგრამ, რომცა რომაელები არაგვზეც გადავიდნენ, ქართლის მეფემ პომპეუსს შვილები გაუგზავნა და ზავიც დაიდო. ქართლი რომაელთა „მოკავშირედ და მეგობრად“ , ე. ი. ვასალად გამოცხადდა. ბერძენი ისტორიკოსი პლუტარქე ამ ბრძოლას დიდ ბრძოლას უწოდებდა. მისი ცნობით, ბრძოლაში დაიღუპა 9 ათასი ქართველი, 10 ათასზე მეტი კი ტყვედ ჩავარდა.

ქართლის დამორჩილების შემდეგ პომპეუსი კოლხეთში გადავიდა, გზადაგზა ხან ბრძოლით, ხან ცბიერება-დაპირებებით იმორჩილებდა მდინარე რიონის სანაპირო ციხესიმაგრეებს და ასე ჩავიდა ქ. ფაზისში (ახლანდელი ფოთი). აქ მას დახვდა რომაელთა ფლოტი, რომელსაც დაავალა მითრიდატეს დევნა, თვითონ კი უკან გაბრუნდა. პომპეუსმა კოლხეთის (ეგრისის) მმართველად დანიშნა თავისი კაცი არისტარქე. კოლხეთი რომის პროვინციის – ბითინიისა და პონტოს შემადგენლობაში მოექცა.

წყარო

  • აპიანე, მითრიდატეს ომების ისტორია, თ. ყაუხჩიშვილის გამოც., თბ., 1959;
  • დიონ კასიონის ცნობები საქართველოს შესახებ, . ლომოურის გამოც., თბ., 1966;
  • პლუტარქე, რჩეული ბიოგრაფიები, თარგმანი ძვ. ბერძნულიდან ა. ურუშუძისა, თბ., 1975

ლიტერატურა

  • გუჩუა ვ., გადავხედოთ წარსულს, თბ., 1967;
  • მელიქიშვილი გ., საქართველო ახ. წ. I-III სს., წგნ.: საქართველოს ისტორიის ნარკვევები, ტ. I, თბ., 1970;
  • სანიკიძე ლ., პონტოს სამეფო, თბ., 1956;
  • ჯავახიშვილი ივ., თხზულებანი თორმეტ ტომად, ტ., 1, თბ., 1979;
  • ჯავახიშვილი ს., რა მოხდა 2000 წლის წინათ საქართველოში, შრომები, ტ. 2, თბ., 1952;

Read other articles:

Happy EndingAlbum mini karya DIADirilis14 Juni 2016Direkam2016GenreK-popR&BballadDurasi22:44BahasaKoreaLabelMBKInterparkKronologi DIA Do It Amazing(2015) Happy Ending(2016) Spell(2016) Singel dalam album Happy Ending On The RoadDirilis: 14 Juni 2016 Happy Ending adalah album mini debut oleh girl grup Korea Selatan DIA. Ini dirilis oleh MBK Entertainment pada 14 Juni 2016, dan didistribusikan oleh Interpark. Ini terdiri dari tujuh lagu, termasuk On The Road, dirilis sebagai judul lagu ...

 

 

F4C redirects here. For the F-4C jet fighter, see McDonnell Douglas F-4 Phantom II. TS-1 A TS-1 assigned to USS Langley Role Naval FighterType of aircraft Manufacturer Naval Aircraft Factory & Curtiss Aeroplane and Motor Company Designer Bureau of Aeronautics; Rex Buren Beisel[1] Introduction December 1922 Retired 1929 Status retired Primary user United States Navy Number built 46 The Naval Aircraft Factory TS-1 was an early biplane fighter aircraft of the United States ...

 

 

Jet Ski pada Pesta Olahraga Asia 2018LokasiPantai AncolJakartaTanggal23–26 Agustus 2018Jumlah disiplin4Peserta33 dari 9 negara Jet Ski pada Pesta Olahraga Asia 2018 adalah pelaksanaan cabang olahraga Jet Ski pada penyelenggaraan Pesta Olahraga Asia 2018. Kompetisi pada cabang olahraga ini berlangsung di Pantai Ancol, Jakarta, sejak tanggal 23 hingga 26 Agustus 2018. Edisi ini menandingkan 4 nomor.[1] 33 atlet dari 9 negara bertanding dalam edisi ini. Peserta Terdapat ...

1946 film The AdulteressDirected byDuilio ColettiWritten byTullio Pinelli (play) Ugo BettiProduced byFrancesco LeoniStarringClara Calamai Roldano Lupi Carlo Ninchi Delia BrandiCinematographyUbaldo ArataEdited byGabriele VarrialeMusic byEnzo MasettiProductioncompanyGrandi FilmDistributed byArtisti AssociatiRelease date 16 May 1946 (1946-05-16) Running time107 minutesCountryItalyLanguageItalian The Adulteress (Italian: L'adultera) is a 1946 Italian melodrama film directed by Duil...

 

 

Jalan Makin MembaraPembuatKharisma Starvision PlusSutradaraIsmail Sofyan SaniPemeranRahayu EffendiDede YusufAdi Bing SlametEddies AdeliaNegara asalIndonesiaJmlh. musim2Jmlh. episode70+ProduksiProduserChand Parwez ServiaShanker RSLokasi produksiJakartaDurasi30 menitRilis asliJaringanSCTVFormat audioStereoDolby Digital 5.1Rilis1994 –1996 Jalan Makin Membara merupakan sebuah sinetron yang ditayangkan di SCTV sejak 1994 hingga tamat tahun 1996. Pemain utama di sinetron ini ialah Rahayu Ef...

 

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Japan–Poland relations – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2020) (Learn how and when to remove this message) Bilateral relationsJapanese–Polish relations Japan Poland Japan–Poland relations refers to the bilateral foreign relations be...

  「伊斯兰国家」重定向至此。關於一种政权形式,請見「伊斯兰国 (政权形式)」。 此條目需要补充更多来源。 (2019年2月22日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目,无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者:请搜索一下条目的标题(来源搜索:穆斯林世界 — 网页、新闻、书籍、学术、图像),以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源(...

 

 

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl(英文)(波兰文)2020年夏季奥林匹克运动会(東京)2021年7月23日至8月8日(受2019冠状病毒病疫情影响推迟,但仍保留原定名称)運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式:帕维尔·科热尼奥夫斯基(游泳)和马娅·沃什乔夫斯卡(自行车)[1]闭幕式:卡罗利娜·纳亚(皮划艇)&#...

 

 

British toy company For the Meccano brand, see Meccano. Mecanno Ltd.Founded1908FounderFrank HornbyDefunct1964; 60 years ago (1964)FateTaken over by Lines Bros in 1964HeadquartersU.K.ProductsToys, scale model trains, carsBrands Meccano Hornby Dinky Bayko Meccano Ltd was a British toy manufacturing company, established in 1908 by Frank Hornby in Liverpool, England, to manufacture and distribute Meccano and other model toys and kits created by the company. During the 1920s and ...

Primary weapon of Warship Cut-away illustration of a triple 16/50 caliber Mark 7 gun turret. Three of these formed the main battery of the Iowa-class battleships. A main battery is the primary weapon or group of weapons around which a warship is designed. As such, a main battery was historically a gun or group of guns, as in the broadsides of cannon on a ship of the line. Later, this came to be turreted groups of similar large-caliber naval rifles. With the evolution of technology the term ha...

 

 

هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في النص الحالي. (نوفمبر 2019) هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة...

 

 

FTX

Cryptocurrency exchange For other uses, see FTX (disambiguation). FTX Trading Ltd.Company typePrivateIndustryCryptocurrencyFoundedMay 2019; 5 years ago (2019-05)FoundersSam Bankman-Fried Gary Wang[1]FateFiled for Chapter 11 bankruptcy in November 2022HeadquartersNassau, New Providence, The BahamasKey peopleJohn J. Ray III (CEO)[2]ProductsCryptocurrency exchangecryptocurrenciesRevenue US$1.02 billion (2021)[3]Operating income US$272 million (2021)...

Japanese dark fantasy shōnen manga and anime series The Ancient Magus' BrideCover of the first volume魔法使いの嫁(Mahō Tsukai no Yome)GenreDark fantasy[1][2]Mystery[3]Supernatural[4] MangaWritten byKore YamazakiPublished byMag Garden (2013–2023)Bushiroad Works (2023–present)English publisherNA: Seven Seas EntertainmentMagazineMonthly Comic Blade(November 30, 2013 – July 1, 2014)Monthly Comic Garden (September 1, 2014 – March 10, 20...

 

 

Il regno di Wilusa nell'Anatolia nord-occidentale Il regno di Wilusa fu uno stato sviluppatosi nella seconda metà del secondo millennio a.C. nel Nord-Ovest anatolico; tutte le notizie ad esso correlate ci sono giunte tramite le fonti ittite. L'impero ittita dominò la scena del Vicino Oriente per secoli, proprio nel periodo in cui Wilusa prosperò e ne fu vassalla. Wilusa ricopre una grande importanza, dal momento che, dopo anni di controversie[1], sembra dimostrato che essa corrispo...

 

 

Voce principale: Torino Football Club. FBC TorinoStagione 1921-1922Sport calcio Squadra Torino Allenatore Vittorio Pozzo[1] Francisco Mosso I Presidente Luigi Paissa Prima Divisione9º nel girone B della Lega Nord (C.C.I.) Coppa ItaliaNon può partecipare perché indetta dalla F.I.G.C. Maggiori presenzeCampionato: Martin II (22) Miglior marcatoreCampionato: Falchi, Martin III (5) StadioCampo Stradale Stupinigi 1920-1921 1922-1923 Si invita a seguire il modello di voce Questa voc...

Optical distortion used in art This article is about anamorphosis in art. For other uses, see Anamorphosis (disambiguation). Part of a series onGraphical projection Planar Parallel projection Orthographic projection Isometric projection Oblique projection Perspective projection Curvilinear perspective Reverse perspective Views Bird's-eye view Cross section Cutaway drawing Exploded view drawing Fisheye lens Multiviews Panorama Worm's-eye view Zoom lens Topics 3D projection Anamorphosis Axonome...

 

 

Church in Essex, England This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: St Clement's Church, West Thurrock – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2013) (Learn how and when to remove this message) St Clement's ChurchSt Clement's ChurchReligionAffiliationChurch of EnglandProvinceProvince of ...

 

 

Amanuel GhebreigzabhierAmanuel Ghebreigzabhier lors du prologue du Tour de Romandie 2018.InformationsNom de naissance Amanuel Ghebreigzabhier Egerzeigzaarhka WerkilulNaissance 17 août 1994 (30 ans)Addis-AbebaNationalité érythréenneÉquipe actuelle Lidl-TrekÉquipes amateurs 2012-2015AS.BE.CO2016-2017Dimension Data-QhubekaÉquipes professionnelles 08.2016-12.2016Dimension Data (stagiaire)08.2017-12.2017Dimension Data (stagiaire)2018-2019Dimension Data 2020NTT Pro Cycling2021-Trek-Sega...

Site of the AG Märkische Kleinbahn in Lichterfelde AG Märkische Kleinbahnclass=notpageimage| AG Märkische Kleinbahn, Berlin The AG Märkische Kleinbahn or MKB in Berlin is a German railway museum and heritage railway, founded in 1981, with legal status as a society since 1982. It has set itself the task of preserving historical railway vehicles and other items of railway technology (e.g. signalling equipment, communication and safety equipment) in an operational state or for museum display...

 

 

この存命人物の記事には検証可能な出典が不足しています。 信頼できる情報源の提供に協力をお願いします。存命人物に関する出典の無い、もしくは不完全な情報に基づいた論争の材料、特に潜在的に中傷・誹謗・名誉毀損あるいは有害となるものはすぐに除去する必要があります。出典検索?: Dr.コパ – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii · ...