კუნთები

ადამიანის კუნთების სისტემა (გ. ვიენმანი, 1920)

კუნთები (ლათ. musculus) — ადამიანის და ცხოველების სხეულის ნაწილი, რომელიც შედგება კუნთოვანი ქსოვილისაგან და აქვს ნერვული იმპულსის გავლენით შეკუმშვის უნარი, რაც უზრუნველყოფს მთელი სხეულის ან მისი ცალკეული ნაწილის მოძრაობას. უხერხემლო ცხოველთა უმრავლესობის კუნთებს ქმნის გლუვი კუნთოვანი ქსოვილი, ადამიანის, ხერხემლიანი და ფეხსახსრიანი ცხოველებისას კი — განივზოლიანი კუნთოვანი ქსოვილი; გლუვი კუნთოვანი ქსოვილი შინაგანი ორგანოების კედლის შრეებშია და ცალკე კუნთებს არ ქმნის.

ყოველ კუნთს აქვს კუნთოვანი მუცელი და მყესოვანი ბოლოები, რომლითაც იგი დამაგრებულია ჩონჩხის ელემენტებზე. განიერი კუნთის მყესს აპონევროზი ეწოდება.

კუნთებს განასხვავებენ ფორმის, ზომის, მიმაგრების ადგილის და სიფართის, მათში ბოჭკოების რაოდენობის, სიგრძის, განლაგების, სტრუქტურული და ფიზიოლოგიური თვისებების, დანიშნულებისა და სხვა თავისებურებათა მიხედვით: მაგალითად, ფორმის მიხედვით განასხვავებენ მოკლე, გრძელ, ფართო და წვრილ კუნთებს; ბოჭკოების განლაგების მიხედვით — ფრთისებრ, ნახევარფრთისებრ, მარაოსებრ და სხვა კუნთებს; ფუნქციის მიხედვით — მომხრელს, გამშლელს, განმზიდველს, შიგნით მბრუნველს (პრონატრონს) და გარეთ მბრუნველს (სუპინატორს), მომჭერს (კონსტრიქტორს), გამაფართოებელს (დილატატორს) და სხვა. სხეულის ერთი და იმავე ნაწილის საპირისპირო მოძრაობის შემსრულებელ კუნთებს ანტაგონისტები ეწოდება (მომხრელები — გაშლელები, პრონატორები — სუპინატორები), ერთსა და იმავე მოძრაობის შემსრულებელ რამდენიმე კუნთს — სინერგისტები.

კუნთების შექმნაში მონაწილეობს შემაერთებელი ქსოვილი, რომელიც ქმნის გარსებს თითოეული ბოჭკოს, ბოჭკოების კონის და მთელი კკუნთის ირგვლივ (ენდომიზიუმი, პერიმიზიუმი და ეპიმიზიუმი ანუ ფასცია); კუნთების შემაერთებელი ქსოვილი უხვად მარაგდება სისხით. ყოველი ბოჭკო ინერვირდება მამოძრავებელი ნერვის ტოტით (რომელიც მის ზედაპირზე ე. წ. მოტორულ ბალთას ქმნის) და მგრძნობიარე ნერვის ტოტით (რომელიც ბოლოვდება რამდენიმე ბოჭკოს შორის ჩართულ, ე. წ. ნევრკუნთოვან თითისტარზე). კუნთების უმრავლესობას სიმპათიკური ინერვაციაც აქვს.

კუნთების მუშაობისათვის დიდი მნიშვნელობა აქვს ფასციებს (რომლებიც ქმნიან კუნთის გარსებს და მათ შორის ძგიდეებს), ლორწოვან აბგებს (სითხით სავსე შემაერთებელქსოვილოვანი ჩანთები მყესის ძვათან ხახუნის ადგილზე), სინოვიალურ ბუდეებს (სინოვიალური გარსით მოფენილი კიდურის კუნთის მყესების ორკედლიანი ქარქაშები), სესამოიდურ ძვლებს (მყესში ჩართული ძვლები, რომლებიც სახსრებს იცავენ მექანიკური დაზიანებისაგან და სხვა).

კუნთის პათოლოგია

კუნთის პათოლოგია ვლინდება შეკუმშვის ფუნქციის და ტონუსის განვითარებისა და შენარჩუნების უნარის დარღვევით, რასაც ორგანიზმის უმნიშვნელოვანესი ფუნქციების მოშლა მოსდევ. კუნთოვანი ორგანოების პათოლოგიის მიზეზი შეიძლება იყოს თვით კუნთის ან მისი უბნის დაზიანება, მისი მოქმედების მარეგულირებელი ნერვული ან ჰორმონული მექანიზმების დარღვევა. პათოლოგიური პროცესების დროს კუნთში ირღვევა ნივთიერებათა ცვლის პროცესები, უპირველესად მაკროერგული ნაერთების (ატფ) და კუმშვადი ცილების სინთეზი. ზოგჯერ ეს დარღვევა ქრომოსომული აპარატის თავისებურებითაა განპირობებული და მემკვიდრეობითია.

ადამიანის კუნთოვანი სისტემა

ცხოველების კუნთოვანი სისტემა

იხილეთ აგრეთვე

ლიტერატურა

  • ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 72.;
  • ნათიშვილი ა., ადამიანის ნორმალური ანატომია, თბ., 1976;
  • Беидолл Дж., Мишцы, молекулы и движение, пер. с англ. М., 1970;
  • Тонков В. Н., Учебник нормальной анатомии человека, 6 изд., Л., 1962.

Read other articles:

Learned society and academy in India devoted to science Not to be confused with Indian Academy of Sciences or Indian National Science Academy. The National Academy of Sciences, Indiaराष्ट्रीय विज्ञान अकादमी, भारतAbbreviationNASIFormation1930; 94 years ago (1930)Location5, Lajpat Rai Road, Salori, Govindpur, Teliarganj, Allahabad, Uttar Pradesh 211002, IndiaCoordinates25°29′5.9″N 81°52′33.8″E / 25.4...

 

Bruschetta dengan salad tomat di atasnya Bruschetta adalah antipasto di kawasan Italia yang pertama kali ditemukan pada abad ke-15. Bahan utama makanan ini ialah roti. Bahan utamanya adalah roti yang dipanggang, bawang putih, minyak zaitun, garam, dan lada. Roti Bruschetta dibuat dari adonan tepung terigu yang setelah itu diberi mentega dan bawang putih. Di Italia, Bruschetta sering dimasak menggunakan pemanggang brustolina. Pada region Abruzzo, Italia, disajikan variasi bruschetta yang terbu...

 

Selasa Bersama Morrie Mitch Albom, pengarang buku Selasa Bersama MorriePengarangMitch AlbomJudul asliTuesdays with MorrieNegaraAmerika SerikatBahasaInggris, IndonesiaGenreBiografi, novel filosofi, memoarPenerbitDoubledayedisi Indonesia, Gramedia Pustaka UtamaTanggal terbit1997edisi Indonesia 2009Halaman192ISBNISBN 0-385-48451-8OCLC36130729Desimal Dewey378.1/2/092 B 21LCCLD571.B418 S383 1997 Selasa Bersama Morrie (bahasa Inggris:Tuesdays with Morrie) adalah sebuah buku memoar be...

Tesalonika beralih ke halaman ini. Untuk Tesalonika (disambiguasi), lihat Tesalonika (disambiguasi). Lambang Peta Data dasar Periferia (Provinsi): Makedonia Tengah Wilayah: 17,8 km² Penduduk: 363.987 jiwa (809.457 jiwa di daerah metropolitan) Pelat nomor kendaraan bermotor: N Situs web resmi: www.thessalonikicity.gr Diarsipkan 18 Januari 2008 di Wayback Machine. Politik Wali kota: Stelios Angeloudis Thessaloniki atau Tesalonika[1] (Yunani: Θεσσαλονίκη, Turki: Selânik, Sla...

 

Theatrical occupation For design of props in hydrodynamics and aerodynamics, see propeller. Librarian and writer Elsa Olenius and theatre director Karin Notini [sv] with props at a Swedish children's theatre Property design, commonly known as prop design, is the design of props (theatrical property) for use in theatre, film, television, etc.[1] Designers of props work in liaison with the costume designers, set designers and sound designers, under the direction of the art ...

 

Untuk kegunaan lain, lihat Yogyakarta (disambiguasi). Stasiun Yogyakarta Y01P01YA01JS05 Tampak depan dari pintu timur Stasiun Yogyakarta, 2020Nama lainStasiun TuguLokasi Jalan Margo Utomo 1 (pintu timur) Jalan Pasar Kembang (pintu selatan) Sosromenduran, Gedongtengen, Yogyakarta, 55271IndonesiaKoordinat7°47′21.2946″S 110°21′48.4956″E / 7.789248500°S 110.363471000°E / -7.789248500; 110.363471000Koordinat: 7°47′21.2946″S 110°21′48.4956″E / &...

Untuk kegunaan lain, lihat Bukan Cinderella. Bukan CinderellaPoster resmiSutradaraAdi GarinProduserUnchu ViejaySkenarioQueenBCeritaDhety AzmiBerdasarkanBukan Cinderellaoleh Dhety AzmiPemeran Fujianti Utami Rafael Adwel Penata musikGanden BramantoSinematograferFachmi J SaadPenyuntingAugit PrimaPerusahaanproduksiSuper Media PicturesTanggal rilis 28 Juli 2022 (2022-07-28) (Indonesia) Durasi88 menitNegaraIndonesiaBahasaBahasa Indonesia Bukan Cinderella adalah film drama komedi roma...

 

Yang MuliaMichael Daniel HigginsMícheál Dónal Ó hUigínn Presiden Irlandia ke-9PetahanaMulai menjabat 11 November 2011TaoiseachEnda KennyLeo VaradkarMicheál MartinSimon HarrisPendahuluMary McAleesePenggantiPetahanaMenteri Seni, Budaya dan GaeltachtMasa jabatan15 Desember 1994 – 26 Juni 1997TaoiseachJohn BrutonPendahuluBertie AhernPenggantiSíle de ValeraMasa jabatan12 January 1993 – 17 November 1994TaoiseachAlbert ReynoldsPendahuluJohn WilsonPenggantiBertie Aher...

 

U.S. Navy numbered fleet Tenth Fleet redirects here. For other uses, see Tenth Fleet (disambiguation). This article may rely excessively on sources too closely associated with the subject, potentially preventing the article from being verifiable and neutral. Please help improve it by replacing them with more appropriate citations to reliable, independent, third-party sources. (October 2019) (Learn how and when to remove this template message) U.S. Tenth FleetTenth Fleet emblemActiveMay 1943 �...

Haliana Bupati Wakatobi ke-5Masa jabatan28 Juni 2021 – MenjabatGubernurAli MaziWakil BupatiIlmiati DaudPendahuluArhawiPenggantiPetahana Informasi pribadiLahir31 Desember 1973 (umur 50)Mandati, Wangi-Wangi, Kabupaten WakatobiPartai politikPDI-PSuami/istriEliatiAnakRahmat Rezki HidayatZaskia Khairun NisaMuh. Azriel MbaiduAlma materUniversitas HaluoleoSunting kotak info • L • B Haliana (lahir 31 Desember 1973) adalah seorang politisi Indonesia yang menjabat Bupati W...

 

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 %   获提名人 唐納·川普 希拉莉·克林頓 政党 共和黨 民主党 家鄉州 紐約州 紐約州 竞选搭档 迈克·彭斯 蒂姆·凱恩 选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

 

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl(英文)(波兰文)2020年夏季奥林匹克运动会(東京)2021年7月23日至8月8日(受2019冠状病毒病疫情影响推迟,但仍保留原定名称)運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式:帕维尔·科热尼奥夫斯基(游泳)和马娅·沃什乔夫斯卡(自行车)[1]闭幕式:卡罗利娜·纳亚(皮划艇)&#...

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl(英文)(波兰文)2020年夏季奥林匹克运动会(東京)2021年7月23日至8月8日(受2019冠状病毒病疫情影响推迟,但仍保留原定名称)運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式:帕维尔·科热尼奥夫斯基(游泳)和马娅·沃什乔夫斯卡(自行车)[1]闭幕式:卡罗利娜·纳亚(皮划艇)&#...

 

Gioachino Rossini Gioachino Antonio Rossini (29 Februari 1792 – 13 November 1868) merupakan seorang komponis berkebangsaan Italia. Dia lahir di tengah-tengah keluarga yang mencintai musik. Giuseppe, ayahnya, adalah seorang pemain alat musik terompet. Ibunya, Anna, adalah seorang penyanyi. Karier Musik Rossini Tahun 1805, ketika Rossini berusia tiga belas tahun, ia tampil di teater Commune dalam Paër`s Camilla. Ini adalah penampilan pertamanya di depan publik untuk bernyanyi. ...

 

2006 American television sitcom The New Adventures of Old ChristineTitle cardGenreSitcomCreated byKari LizerDirected byAndy AckermanStarring Julia Louis-Dreyfus Clark Gregg Hamish Linklater Trevor Gagnon Emily Rutherfurd Tricia O'Kelley Alex Kapp Horner Wanda Sykes Country of originUnited StatesOriginal languageEnglishNo. of seasons5No. of episodes88 (list of episodes)ProductionExecutive producers Andy Ackerman Ellen Kreamer Jack Burditt Jeff Astrof Kari Lizer Sherry Bilsing-Graham Producers ...

Військово-музичне управління Збройних сил України Тип військове формуванняЗасновано 1992Країна  Україна Емблема управління Військово-музичне управління Збройних сил України — структурний підрозділ Генерального штабу Збройних сил України призначений для планува...

 

American politician (born 1947) Tom DaschleOfficial portrait, 2003Senate Majority LeaderIn officeJune 6, 2001 – January 3, 2003DeputyHarry ReidPreceded byTrent LottSucceeded byBill FristIn officeJanuary 3, 2001 – January 20, 2001DeputyHarry ReidPreceded byTrent LottSucceeded byTrent LottSenate Minority LeaderIn officeJanuary 3, 2003 – January 3, 2005DeputyHarry ReidPreceded byTrent LottSucceeded byHarry ReidIn officeJanuary 20, 2001 – June 6, 2001De...

 

Army-led formation of the U.S. Armed Forces on the Western Front of World War I American Expeditionary ForcesG. H. Q. Distinctive Cloth InsigniaActive1917–1920DisbandedAugust 31, 1920CountryUnited StatesBranchUnited States ArmyRoleCommand and controlSize2,057,675 men (1918)General HeadquartersChaumont, FranceNickname(s)AEFEngagementsWorld War I Western Front Battle of Cambrai German spring offensive Third Battle of the Aisne Second Battle of the Marne Battle of Soissons Hundred Days Offensi...

County in South Dakota, United States This article needs to be updated. The reason given is: Demographics with 2020 Census. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (January 2022) County in South DakotaHand CountyCountyHand County and its towns and villages in 1892Location within the U.S. state of South DakotaSouth Dakota's location within the U.S.Coordinates: 44°33′N 99°00′W / 44.55°N 99.00°W / 44.55; -99.00Count...

 

American mobster Sammy GravanoGravano's 1990 mugshotBornSalvatore Gravano (1945-03-12) March 12, 1945 (age 79)Brooklyn, New York, U.S.Other namesSammy the Bull”The little guy”Jimmy Moran (WITSEC alias)Occupation(s)Mobster YouTuberSpouse Debra Scibetta ​ ​(m. 1971; div. 1992)​Children2RelativesNicholas Scibetta (brother-in-law)Eddie Garafola (brother-in-law)AllegianceGambino crime familyConviction(s)Drug trafficking (2002)Criminal p...