ავტომობილი

ბენცის "ველო", რომელიც პირველ ავტორბოლაში მონაწილეობდა.

ავტომობილი (ავტო... და ლათ. mobilis — „მოძრავი“) — ძრავიანი თვითმავალი ეტლი, რომელსაც აქვს ორზე მეტი თვალი (თვლებთან ერთად შეიძლება ჰქონდეს მუხლუხები ან თხილამურები), გადაჰყავს მგზავრები და გადააქვს ტვირთი.

პირველი თვითმავალი ეტლის იდეა ეკუთვნის ლეონარდო და ვინჩის. 1515 წელს მან მთავრობას წარუდგინა სამხედრო მიზნებისათვის განკუთვნილი თვითმავლის პროექტი, რომლის მიხედვითაც თვლები უნდა აემოძრავებინა წინასწარშეკუმშულ ზამბარას. 1689 წელს ი. ნიუტონმა დაამუშავა ორთქლის 1337 ქვაბიდან წნევით გამომავალი ორთქლის ჭავლის რეაქტიული პრინციპით მოქმედი თვითმავალი ეტლის პროექტი. ეს პროექტები თავის დროზე არ განხორციელებულა (მათში წამოყენებული პრინციპები გამოყენებულია ჩვენი დროის ბევრ სატრანსპორტო მანქანაში).

პირველი ორთქლის ძრავით აღჭურვილი ავტომობილი შეიქმნა 1672 წელს, ფლამანდრიელი იეზუიტის ფერდინანდ ვერბისტის მიერ. ეს იყო 62 სანტიმეტრის სიგრძის სათამაშო მანქანა შექმნილი მანჯურიელი იმპერატორის აისინგიორო სიუანესთვის[1].

ფრანგმა ნიკოლას ჟოზეფ კიუნომ შექმნა პირველი, სრულმასშტაბიანი ავტომობილი, დაახლოებით 1769 წელს. ეს იყო ორთქლის ძრავზე მომუშავე ტრიციკლი[2]. მან ასევე შექმნა 2 ტრაქტორი საფრანგეთის არმიისთვის. ამ მანქანების მთავარი პრობლემა იყო წყლის მიწოდების სისტემა რომელიც მას პრაქტიკულად გამოუსადეგარს ხდიდა გადასაადგილებლად.

ნიკოლას ჟოზეფ კიუნოს მიერ შექმნილი ავტომობილი, 1770 წ. Musée des arts et métiers, პარიზი

1807 წელს ნისეფორ ნეფსიმ და მისმა ძმამ კლოდმა შექმნეს ის, რასაც შეიძლება ეწოდოს მსოფლიოში პირველი შიდა წვის ძრავა (რომელსაც მათ პიროლოფორი უწოდეს), მაგრამ მათ მისი დაყენება ნავზე გადაწყვიტეს, მდინარე სონაზე, საფრანგეთში[3]. ამავე წელს, 1807 წელს შვეიცარიელმა გამომგონებელმა ფრანსუა ისააკ დე რივაზმა შეიმუშავა საკუთარი „დე რივაზის შიდა წვის ძრავა“ და გამოიყენა იგი მსოფლიოში პირველი ავტომობილის შესაქმნელად, რომელიც იკვებებოდა ასეთი ძრავით.

1881 წლის ნოემბერში, ფრანგმა გამომგონებელმა გუსტავ ტუოვემ წარმოადგინა ელექტროენერგიაზე მომუშავე პირველი (სამბორბლიანი) მანქანა ელექტროენერგიის საერთაშორისო გამოფენაზე, პარიზში. ამავე პერიოდში სხვა გერმანელი ინჟინერები (მათ შორის გოტლიბ დაიმლერი, ვილჰელმ მაიბახი და ზიგფრიდ მარკუსი) მუშაობდნენ ამ საკითხზე დაახლოებით ერთდროულად.

ორიგინალური Benz Patent-Motorwagen, პირველად შექმნა 1885 წელს.

1886 წელი ითვლება მანქანის დაბადების წლად, როდესაც გერმანელმა კარლ ბენცმა დააპატენტა თავისი Benz Patent-Motorwagen; ის ზოგადად აღიარებულია, როგორც მანქანის გამომგონებელი.

1879 წელს ბენცმა მიიღო პატენტი მისი პირველი შიგა წვის ძრავისთვის, რომლის დიზანიც 1878 წელს შექმნა. ხოლო პირველი ავტომობილი, რომელიც ამ ძრავით იყო აღჭურვილი, დაასრულა 1885 წელს მანჰაიმში, გერმანია. ბენცმა განაგრძო საკუთარი ქმნილების დახვეწა და დაიწყო მისი მასობრივი წარმოება. 1888-1893 წლებში მან 25 ავტომობილი გაყიდა. ამავე პერიოდში, ემილი როჟემ საფრანგეთში დაიწყო ბენცის დიზაინით ძრავების წარმოება. საფრანგეთში ავტოწარმოებამ უფრომ მოიკიდა ფეხი და თავდაპირველად როჟე უფრო მეტ მანქანას ყიდდა, ვიდრე თავად ბენცი გერმანიაში. 1896 წელს ბენცმა დააპატენტა ახალი ტიპის, ე.წ. „ჰორიზონტალური“ შიგა წვის ძრავი, რომელსაც „ბოქსერმოტორ“ უწოდა. მეცხრამეტე საუკუნის მიწურულისთვის კარლ ბენცს ჰქონდა უდიდესი ავტომწარმოებელი კომპონია. მარტო 1899 წელს ბენცის კომპანიამ 572 მანქანა გამოუშვა.

1897 წელს დაარსდა პირველი ავტოქარხანა ცენტრალურ ევროპაში, კერძოდ ჩეხური (იმ დროს ავსტრია-უნგრეთის იმპერია) Nesselsdorfer Wagenbau (ამჟამად ცნობილი როგორც ტატრა (Tatra)).

ტრივია

  • ყველაზე გრძელი სერიული ავტომობილის ოდესმე წარმოებული მოდელი იყო 1938 წლის დუსენბერგ SJ ტაუნ-ქარი — 6, 25 მ, რაც ასევე უმძიმესი სტანდარტული მანქანა იყო 2903 კგ-ით.
  • გრძელი ლიმუზინები, რომლებიც ქუჩებში გვხვდება 10 მეტრს აღწევს და 14 მგზავრის გადაყვანა შეუძლია მეტნაკლები კომფორტით. ყველაზე გრძელი სამგზავრო ავტომობილი/ლიმუზინი 22 მ სიგრძის სპეციალური შეკვეთით არაბი შეიხისთვის კალიფორნიაში დამზადებული მანქანაა შუაში დამატებითი საყრდენით. 30,3 მეტრის ლიმუზინი 26 ბორბლით შოუ ბიზნესისთვის ააწყვეს ბუნბენკში.
  • მანქანა ყველაზე დიდი გარბენით არის 1966 წლის ვოლვო P-1800S, რომელსაც 1.764.000 მილი აქვს გავლილი დღემდე.[4]

ლიტერატურა

  • მიქელაძე პ., ოქროპირიძე ვ., ხანთაძე გ., ტრაქტორები და ავტომობილები, თბ., 1961

სქოლიო

  1. ↑ https://web.archive.org/web/20130310071024/http://www.curiousexpeditions.org/?p=52
  2. ↑ https://www.britannica.com/biography/Nicolas-Joseph-Cugnot
  3. ↑ https://web.archive.org/web/20051220092838/http://niepce.house.museum/pagus/pagus-other.html
  4. ↑ Urban Transportation Systems, Sigurd Grava, 2003. გვ. 165

Read other articles:

Opabinia

Opabinia Periode Kambrium Tengah, 505 jtyl PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓ Opabinia Spesimen fosil (lektotipe) dipajang di Smithsonian di Washington, D.C.TaksonomiKerajaanAnimaliaFilumArthropodaKelasDinocarididaGenusOpabinia Walcott, 1912 lbs Opabinia regalis adalah fosil arthropoda yang ditemukan di deposit-deposit fosil Lägerstatte Batuan Burgess dari Kambrium Tengah (505 juta tahun yang lalu) di British Columbia.[1]. Spesies tunggalnya, Opabinia regalis, dikenal dari fo...

 

 

Lisa Monaco

American attorney and national security official (born 1968) Lisa Monaco39th United States Deputy Attorney GeneralIncumbentAssumed office April 21, 2021PresidentJoe BidenPreceded byJeffrey A. Rosen6th United States Homeland Security AdvisorIn officeMarch 8, 2013 – January 20, 2017PresidentBarack ObamaPreceded byJohn O. BrennanSucceeded byTom BossertUnited States Assistant Attorney General for the National Security DivisionIn officeJuly 1, 2011 – March 8, 2013Presiden...

 

 

Provinsi di Rwanda

Peta provinsi di Rwanda, setelah tanggal 1 Januari 2006 Provinsi adalah wilayah administratif tingkat satu di Rwanda. Daftar provinsi Sejak tanggal 1 Januari 2006, Rwanda terbagi atas lima provinsi yakni: Provinsi Nama dalambahasa Kinyarwanda Ibu kota Kigali Umujyi wa Kigali Kota Kigali Selatan Amajyepfo Nyanza Barat Iburengerazuba Kibuye Utara Amajyaruguru Byumba Timur Iburasirazuba Rwamagana Lihat pula ISO 3166-2:RW Templat:Provinsi di Rwanda Artikel bertopik Rwanda ini adalah sebuah rintis...

Polsat

PolsatDiluncurkan5 Desember 1992PemilikCyfrowy PolsatPangsa pemirsa12.24% (2013, Nielsen[1])SloganWłącz emocje (Turn on the emotions)Situs webwww.polsat.pl Polsat adalah saluran TV terbesar kedua di Polandia, yang didirikan pada tanggal 5 Desember 1992 dan dimiliki oleh Zygmunt Solorz-Żak. Polsat dimiliki oleh Polsat Group (WSE: CPS), yang juga memiliki saluran lain: Polsat HD Polsat 2 HD TV4 TV4 HD TV6 TV6 HD Nowa TV Nowa TV HD Polsat 2 Polsat Polsat Sport Fight Polsat Sport Fight...

 

 

Edgar Chadwick

English footballer and manager For the Nelson FC player of the 1920s, see Edgar Chadwick (footballer, born 1891). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Edgar Chadwick – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2013) (Learn how and when to remove this template message) Edgar Chadwick Pe...

 

 

1896 New Hampshire gubernatorial election

Election For related races, see 1896 United States gubernatorial elections. 1896 New Hampshire gubernatorial election ← 1894 November 3, 1896 1898 →   Nominee George A. Ramsdell Henry O. Kent Party Republican Democratic Popular vote 48,387 28,333 Percentage 61.41% 35.96% Governor before election Charles A. Busiel Republican Elected Governor George A. Ramsdell Republican Elections in New Hampshire Federal government Presidential elections 1788–89 1792 1796 180...

Bullying

Use of force or coercion to abuse or intimidate others Bully redirects here. For other uses, see Bully (disambiguation). Part of a series onDiscrimination Forms Institutional Structural Attributes Age Caste Class Dialect Disability Genetic Hair texture Height Language Looks Mental disorder Race / Ethnicity Skin color Scientific racism Rank Sex Sexual orientation Species Size Viewpoint Social Arophobia Acephobia Adultism Anti-albinism Anti-autism Anti-homelessness Anti-drug addicts An...

 

 

IHeartRadio MMVAs

Canadian tv music award show (1990–2018) AwardiHeartRadio Much Music Video AwardsAwarded forBest in music videosLocationMuch Headquarters,Toronto, Ontario, CanadaCountryCanadaPresented byMuchFormerly called Canadian Music Video Awards (1990–1995) MuchMusic Video Awards (1996–2015) iHeartRadio MuchMusic Video Awards (2016–2017) First awardedJune 25, 1990; 33 years ago (1990-06-25)Last awardedAugust 26, 2018; 5 years ago (2018-08-26)Websitemmva.muchmu...

 

 

Proteste in Arabia Saudita del 2011-2014

Questa voce sugli argomenti Arabia Saudita e storia contemporanea è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Questa voce o sezione deve essere rivista e aggiornata appena possibile. Sembra infatti che questa voce contenga informazioni superate e/o obsolete. Se puoi, contribuisci ad aggiornarla. Abd Allah, re saudita Le proteste in Arabia Saudita del 2011 si inseriscono nel contesto delle coeve pro...

Jonathan Copete

Questa voce sull'argomento calciatori colombiani è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Jonathan Copete Nazionalità  Colombia Altezza 187 cm Peso 78 kg Calcio Ruolo Attaccante Squadra  CRB Carriera Giovanili 2005 Almagro Squadre di club1 2005-2007 Trujillanos6 (0)2007-2009Atletico Trujillo12 (16)2009-2010 Trujillanos32 (10)2010-2011 Zamora FC32 (14)2011-2012 ...

 

 

TRPV4

Protein-coding gene in humans TRPV4Available structuresPDBOrtholog search: PDBe RCSB List of PDB id codes4DX1, 4DX2IdentifiersAliasesTRPV4, BCYM3, CMT2C, HMSN2C, OTRPC4, SMAL, SPSMA, SSQTL1, TRP12, VRL2, VROAC, transient receptor potential cation channel subfamily V member 4External IDsOMIM: 605427 MGI: 1926945 HomoloGene: 11003 GeneCards: TRPV4 Gene location (Human)Chr.Chromosome 12 (human)[1]Band12q24.11Start109,783,087 bp[1]End109,833,406 bp[1]Gene location (Mouse)C...

 

 

Waterloo, Belgium

Municipality in French speaking Community, Belgium This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Waterloo, Belgium – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2015) (Learn how and when to remove this message) Municipality in French Community, BelgiumWaterloo Waterlô (Walloon)MunicipalityMais...

2021 Houston Cougars football team

American college football season 2021 Houston Cougars footballBirmingham Bowl championAAC Championship Game, L 20–35 vs. CincinnatiBirmingham Bowl, W 17–13 vs. AuburnConferenceAmerican Athletic ConferenceRankingCoachesNo. 17APNo. 17Record12–2 (8–0 American)Head coachDana Holgorsen (3rd season)Offensive coordinatorShannon Dawson (2nd, 3rd overall season)Co-offensive coordinatorBrandon Jones (3rd season)Offensive schemeSpreadDefensive coordinatorDoug B...

 

 

Promethocene

Promethocene Names Other names Promethium cyclopentadienide Identifiers CAS Number 112341-23-8 Y 3D model (JSmol) Interactive image SMILES c1ccc[cH-]1.c2ccc[cH-]2.c3ccc[cH-]3.[Pm+3] Properties Chemical formula Pm(C5H5)3 Molar mass 340.285 Appearance yellow-orange solid[1] Boiling point 145~260 °C(10-3~10-4mmHg, sublimates) Related compounds Related compounds cyclopentadiene Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard stat...

 

 

Державний комітет телебачення і радіомовлення України

Державний комітет телебачення і радіомовлення України (Держкомтелерадіо) Приміщення комітетуЗагальна інформаціяКраїна  УкраїнаДата створення 2003Керівне відомство Кабінет Міністрів УкраїниРічний бюджет 1 964 898 500 ₴[1]Голова Олег НаливайкоПідвідомчі ор...

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

 

 

NGC 4393

NGC 4393   الكوكبة الهلبة[1]  رمز الفهرس NGC 4393 (الفهرس العام الجديد)IRAS F12233+2750 (IRAS)UGC 7521 (فهرس أوبسالا العام)PGC 40600 (فهرس المجرات الرئيسية)MCG+05-29-083 (فهرس المجرات الموروفولوجي)SDSS J122551.32+273338.8 (مسح سلون الرقمي للسماء)Z 158-104 (فهرس المجرات وعناقيد المجرات)UZC J122551.4+273344 (فهرس زفيكي المح�...

 

 

Метод свободных ассоциаций

У этого термина существуют и другие значения, см. Свободная ассоциация. Метод свободных ассоциаций — психоаналитическая процедура изучения бессознательного, в процессе которого индивидуум свободно говорит обо всём, что приходит в голову, невзирая на то, насколько аб...

Battling Bunyan

1924 film Battling BunyanLobby card with Malone and BarryDirected byPaul HurstWritten byJefferson Moffitt Ford BeebeStarringWesley Barry Frank Campeau Molly MaloneCinematographyFrank CotnerEdited byFred BurnworthProductioncompanyEncore PicturesDistributed byPathé ExchangeRelease date December 28, 1924 (1924-12-28) Running time53 minutesCountryUnited StatesLanguageSilent (English intertitles) Battling Bunyan is a 1924 American silent sports comedy film directed by Paul Hurst an...

 

 

List of African-American United States representatives

This article is part of a series on thePolitics of the United States Federal government Constitution of the United States Law Taxation Policy Legislature United States Congress House of Representatives Speaker Mike Johnson (R) Majority Leader Steve Scalise (R) Minority Leader Hakeem Jeffries (D) Congressional districts (list) Non-voting members Senate President Kamala Harris (D) President Pro Tempore Patty Murray (D) Majority Leader Chuck Schumer (D) Minority Leader Mitch McConnell (R) Execu...