גט מעושה

גט מעושה
(מקורות עיקריים)
משנה מסכת גיטין, פרק ט', משנה ח'
תלמוד בבלי מסכת גיטין, דף פ"ח, עמוד ב', מסכת בבא בתרא, דף מ"ח, עמוד א'
משנה תורה ספר נשים, הלכות גירושין, פרק ב', הלכה כ'
שולחן ערוך אבן העזר, סימן קל"ד, אבן העזר, סימן קנ"ד, סעיף כ"א
לעריכה בוויקינתונים שמשמש מקור לחלק מהמידע בתבנית

בהלכה היהודית, גט מעושה הוא גט שניתן על ידי הבעל שלא מרצונו החופשי לגרש את אשתו, אלא כדי להסיר מעליו אמצעי לחץ וענישה שונים שהופעלו עליו, כגון נידוי, חרם או שהכו אותו בשוט (ישנן סוגיות רחבות לגבי מאסר או הטלת קנסות כספיים).

רקע הלכתי

תוקפו ההלכתי של הגט להפקיע את האישות בין האיש לאשתו, מותנה בכך שניתן על ידי הבעל מרצונו החופשי.[1] לפיכך אין לגט שניתן בגלל כורח חיצוני כל משמעות הלכתית, והאישה היא אשת איש לכל דבר.[2][3][4]

גם עונשים כספיים שחייבו את הבעל כל עוד לא יגרש את אשתו, כמו דמי מזונות, נחשבים ככפייה ואונס במקרה בו על פי ההלכה אין עליו חובה לשלם כספים אלו, ולכן אם חייבו את הבעל כסף עד שיגרש את אשתו ורק בגלל זה הוא גירש, הגט לא תקף.[5]

קיימת תקנת חכמים הקובעת שגם אם התבצע גט מעושה שאינו תקף, ומאוחר יותר קרה שהבעל מת, האישה פסולה להתחתן עם כהן, כמו גרושה. הסיבה לתקנה זו היא החשש שיטעו ויחשבו שגרושה מותרת לכהן. כך גם הדין בגט שנכפה שלא על ידי בית דין, במקרה שמצד ההלכה יש לכפותו.[2][4]

מקרים בהם כפיית גט מותרת

כל זה אמור במקרה בו אכן לא היה הבעל חייב לגרש את אשתו מבחינה הלכתית, והוא מגרש אותה רק בגלל שכפו אותו. אולם במקרה בו על פי ההלכה הוא חייב לגרש אותה (כגון בעל מכה או שהוא עקר או כשאינו מוכן לקיים יחסי אישות) והוא אינו מסכים למלא את חובתו, מותר לבית דין הדן על פי חוקי התורה לכפות ולהכריח אותו לגרש, והגט תקף, על פי הכלל "כופין אותו עד שיאמר רוצה אני".[6] ההצדקה לכך שגט זה תקף, נובעת מכך שכאשר הכפייה נעשית מסיבות מוצדקות הלכתית הבעל משלים עם הסיבה, ובדיעבד הוא נותן את הגט מסיבות תכליתיות ולא חיצוניות.[7] הרמב"ם מוסיף שכל יהודי רוצה לקיים את מצוות התורה, ואם התנגד למלא את חובתו ולגרש את אשתו יש לראות זאת כהחלטה שהבעל מקבל באונס בגלל יצרו הרע. לכן כאשר כופים אותו לגרש אין מכריחים אותו לעשות נגד רצונו, אלא גורמים לו לממש את רצונו האמיתי.[3]

גט מעושה כשר במקרה כזה רק אם הכפייה לגרש נפסקה בידי בית דין הדן על פי ההלכה,[8] אולם אם הכפייה וההכרח לגרש נעשתה שלא בהוראת בית דין הדן לפי ההלכה, הגט בטל גם אם במקרה כזה בית דין רבני היה מחייב אותה לגרש אותה לו הובא מקרה זה לפניו. הסיבה לכך היא שכפייה על ידי ערכאות אסורה על פי ההלכה ובמילא זה נחשב לאונס.[2][3][4][9]

קיימת מחלוקת בין הפוסקים האם ניתן לקבוע סיבות נוספות לכפיית גט מעבר לאלו שמופיעות בגמרא.[10] הרמ"א פסק להלכה כי הדבר מותר, ועל-סמך פסק זה נקבע תיקון לחוק בתי הדין הרבניים המאפשר לבתי דין רבניים בישראל להפעיל עונשים על סרבני גט.[11]

מבחינה הלכתית לא ניתן לקבוע באופן חד-משמעי אלו עונשים הופכים את הגט לגט מעושה. כך למשל בהלכה מוכרים שורה של עונשים המכונים "הרחקות דרבנו תם", שמותר להפעיל על בעל סרבן גט, ושאינם הופכים את הגט לגט מעושה. גישה נוספת בקרב הפוסקים קובעת כי רק עונשים גופניים או כספיים שממוטטים את הבעל לחלוטין הופכים את הגט לגט מעושה. לפי גישה זו עונש כלכלי מתון אינו פוסל את הגט.[12] באופן דומה, קבע הרב משה פיינשטיין שעונש כלכלי שנקבע בהסכם קדם נישואים אינו הופך את הגט למעושה.[13] דוגמה מפורסמת נוספת עניינה פיצויים נזיקיים על סרבנות גט, שלא הביאו את בתי הדין הרבניים לעשות את הגט. עם זאת, מדובר בפיצויים הניתנים במנעד מקרים יחסית מצומצם.

ראו גם

קישורים חיצוניים

הערות שוליים

  1. ^ תלמוד בבלי, מסכת יבמות, דף קי"ב, עמוד ב'
  2. ^ 1 2 3 תלמוד בבלי, מסכת גיטין, דף פ"ח, עמוד ב'
  3. ^ 1 2 3 משנה תורה לרמב"ם, ספר נשים, הלכות גירושין, פרק ב', הלכה כ'
  4. ^ 1 2 3 שולחן ערוך, אבן העזר, סימן קל"ד, סעיף ז'
  5. ^ שו"ת הרשב"א, חלק ד' סימן מ'; פירוש המאירי למסכת גיטין, דף פ"ח עמוד ב'
  6. ^ תלמוד בבלי, מסכת קידושין, דף נ', עמוד א'; תלמוד בבלי, מסכת בבא בתרא, דף מ"ח, עמוד א'
  7. ^ תוספות בבא בתרא דף מ"ח עמוד א', דיבור המתחיל "אילימא"
  8. ^ במקרה בו הפסק המחייב לגרש ניתן על ידי בית דין רבני, אין הבדל אם הכפייה בפועל מבוצעת על ידי בית הדין או על ידי גורמים אחרים הפועלים לאור פסיקת בית הדין.
  9. ^ תוספות בבא בתרא מח א, ד"ה דבר תורה.
  10. ^ שולחן ערוך, אבן העזר, סימן קנ"ד, סעיף א'.
  11. ^ חוק בתי דין רבניים (קיום פסקי דין של גירושין) תיקון - הפעלת צו הגבלה.
  12. ^ תורת גיטין, קלד, ד.
  13. ^ שו"ת אגרות משה, חלק אבן העזר ד', סימן ק"ו.


הבהרה: המידע בוויקיפדיה נועד להעשרה בלבד ואין לראות בו פסיקה הלכתית.

Read other articles:

Tamil Nadu

Tamil Nadu Tamil NaduProvinsiTranskripsi bahasa daerah • Tamilதமிழ்நாடு • Hindiतमिल नाडुDari atas ke bawah, kiri ke kanan: Kuil Pantai Mamallapuram, Kuil Brihadiswara, Patung Thiruvalluvar, Jembatan Pamban Pegunungan Nilgiri, dan Air Terjun Hogenakkal. LambangMotto: Vāymaiyē vellum (Hanya Kebenaran yang Berjaya)PetaNegara IndonesiaHari jadi1 November 1956 (umur 67)Ibu kotaChennaiKota besar lainnyaChennaiPemerinta...

 

Cadangan perbankan

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Mei 2009. Cadangan perbankan adalah sebuah sistem perbankan di mana bank mempertahankan rasio aktiva cadangan (reserve asset ratio) sebagai penjamin mereka memiliki likuiditas yang cukup untuk menghadapi permintaan uang tunai dari nasabah. Artikel bertopik keuangan,...

 

Italo Balbo

Italo Balbo Deputato del Regno d'ItaliaDurata mandato31 ottobre 1922 –28 giugno 1940 LegislaturaXXVII, XXVIII, XXIX GruppoparlamentarePNF Sito istituzionale Consigliere nazionale del Regno d'ItaliaDurata mandato19 gennaio 1939 –28 giugno 1940 LegislaturaXXX GruppoparlamentareMembri del Gran Consiglio del Fascismo CircoscrizioneRoma CollegioRoma Governatore della LibiaDurata mandato1º gennaio 1934 –28 giugno 1940 MonarcaVittorio Emanuele III di ...

Halte Transjakarta Tanah Apit

2E10 Tanah Apit Halte TransjakartaLetakKotaKota BekasiDesa/kelurahanMedan Satria, Medan SatriaKodepos17132AlamatJalan Harapan Indah RayaKoordinat6°10′58″S 106°58′34″E / 6.1829082°S 106.9760383°E / -6.1829082; 106.9760383Koordinat: 6°10′58″S 106°58′34″E / 6.1829082°S 106.9760383°E / -6.1829082; 106.9760383Desain HalteStruktur BRT, median jalan bebas 1 tengah Pintu masukRamp di sudut Jalan Harapan Indah RayaGerbang ta...

 

PSISra Sragen

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: PSISra Sragen – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR PSISra SragenNama lengkapPersatuan Sepak Bola Indonesia SragenJulukanLaskar SukowatiSingo SragenBerdiri1980StadionStadion Taruna(Kapasita...

 

List of political parties in Curaçao

Politics of Curaçao Constitution Governor Lucille George-Wout Prime Minister Gilmar Pisas Cabinet Parliament Political parties Elections: 2010, 2012, 2016, 2017, 2021 Referendums: 1993, 2005, 2009 Other countries vte This article lists political parties in Curaçao. Curaçao has a multi-party system with a great number of political parties, in which usually a single party does not have a chance of gaining power alone, and thus parties must work with each other to form coalition governments....

Anterior tibial recurrent artery

Anterior tibial recurrent arteryPatellar network (anterior recurrent tibial visible at bottom left)Anterior tibial and dorsalis pedis arteries (anterior tibial recurrent visible at center left)DetailsSourceAnterior tibial arteryIdentifiersLatinarteria recurrens tibialis anteriorTA98A12.2.16.043TA24709FMA43902Anatomical terminology[edit on Wikidata] The anterior tibial recurrent artery is a small artery in the leg. It arises from the anterior tibial artery, as soon as that vessel has passe...

 

Olof Kajbjer Gustafsson

Olof Kajbjer Gustafssonolof, olofm, boostmeister, tec9meisterStatusAktifTanggal lahir31 Januari 1992 (umur 32)Tempat tinggalTyresöKebangsaan SwediaTim saat iniFaZe ClanPermainanCounter-Strike: Global OffensiveHadiah selama karier$857,502.34 [1]Riwayat karir2012H2k2013Absolute Legends2013–2014LGB eSports2014–2017Fnatic2017–presentFaZe Clan Pencapaian dan penghargaan Pemenang 2x CS:GO Major (Katowice 2015, Cologne 2015) Olof Kajbjer Gustafsson, (lahir 31 Januari 1992) d...

 

Tulang spongiosa

Tulang spongiosaIlustrasi tulang panjang yang menunjukkan lokasi tulang spongiosa ( di gambar disebut trabecular bone).RincianPengidentifikasiBahasa Latinsubstantia spongiosa ossiumMeSHD000071556TA98A02.0.00.004TA2380FMA24019Daftar istilah anatomi[sunting di Wikidata] Tulang spongiosa (atau juga disebut tulang spons) adalah salah satu dari dua jenis jaringan internal yang membentuk tulang. Jaringan yang lainnya disebut tulang kortikal. Tulang spongiosa memiliki rasio luas permukaan terhad...

Rural Municipality of Mount Pleasant No. 2

Rural municipality in Saskatchewan, Canada Rural municipality in Saskatchewan, CanadaMount Pleasant No. 2Rural municipalityRural Municipality of Mount Pleasant No. 2Abandoned farm house in the RM of Mount PleasantLocation of the RM of Mount Pleasant No. 2 in SaskatchewanCoordinates: 49°08′02″N 101°48′54″W / 49.134°N 101.815°W / 49.134; -101.815[1]CountryCanadaProvinceSaskatchewanCensus division1SARM division1Federal ridingSouris—Moose MountainProv...

 

2020年夏季奧林匹克運動會波蘭代表團

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl（英文）（波兰文）2020年夏季奥林匹克运动会（東京）2021年7月23日至8月8日（受2019冠状病毒病疫情影响推迟，但仍保留原定名称）運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式：帕维尔·科热尼奥夫斯基（游泳）和马娅·沃什乔夫斯卡（自行车）[1]闭幕式：卡罗利娜·纳亚（皮划艇）&#...

 

ヨハネス12世 (ローマ教皇)

ヨハネス12世 第130代 ローマ教皇 教皇就任 955年12月16日教皇離任 964年5月14日先代 アガペトゥス2世次代 レオ8世個人情報出生 937年スポレート公国（中部イタリア）スポレート死去 964年5月14日 教皇領、ローマ原国籍 スポレート公国親 父アルベリーコ2世（スポレート公）、母アルダその他のヨハネステンプレートを表示 ヨハネス12世（Ioannes XII、937年 - 964年5月14日）は、ロ...

Right-wing authoritarianism

Submissive personality type This article is about the personality type. For the form of government, see Right-wing dictatorship. Part of a series onPsychology Outline History Subfields Basic psychology Abnormal Affective neuroscience Affective science Behavioral genetics Behavioral neuroscience Behaviorism Cognitive/Cognitivism Cognitive neuroscience Social Comparative Cross-cultural Cultural Developmental Differential Ecological Evolutionary Experimental Gestalt Intelligence Mathematical Mor...

 

High Point Market

This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: High Point Market – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2009) (Learn how and when to remove this message) High Point MarketStatusActiveGenreFurnitureLocation(s)High Point, North CarolinaCountryUSAInaugurated1909 (as Southern Furniture Market)Organized byHigh Point Market AuthorityWebsitewww....

 

Varhadi dialect

Dialect of Marathi This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Varhadi dialect – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2015) (Learn how and when to remove this message) VarhadiVarhadi–Nagpuriवऱ्हाडी, 𑘪𑘬𑘿𑘮𑘰𑘚𑘲, vaṟhāḍīVarhadi written in Devanagari &...

Vladimir Voevodsky

Russian mathematician (1966–2017) Vladimir VoevodskyVoevodsky in 2011BornVladimir Alexandrovich Voevodsky(1966-06-04)4 June 1966Moscow, Soviet UnionDied30 September 2017(2017-09-30) (aged 51)Princeton, New Jersey, United StatesNationalityRussian, AmericanAlma materMoscow State UniversityHarvard UniversityAwardsFields Medal (2002)Scientific careerFieldsMathematicsInstitutionsInstitute for Advanced StudyDoctoral advisorDavid Kazhdan Vladimir Alexandrovich Voevodsky (/vɔɪɛˈvɒdsk...

 

René García (politician)

American politician This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: René García politician – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2023) (Learn how and when to remove this...

 

Pioneer 11

Space probe launched by NASA in 1973 Pioneer 11An artist's impression of a Pioneer spacecraft on its way to interstellar space.Mission typePlanetary and heliosphere explorationOperatorNASA / ARCCOSPAR ID1973-019A SATCAT no.6421WebsitePioneer Project website (archived) NASA Archive pageMission duration22 years, 7 months and 19 days Spacecraft propertiesManufacturerTRWLaunch mass258.5 kg[1]Power155 watts (at launch) Start of missionLaunch dateApril 6, 1973, 02:11:00&...

بطولة ملك الجبل تي إن إيه

بطولة ملك الجبل تي إن إيهتفاصيلالمنظمةتوتال نونستوب أكشن ريسلينغ (تي إن إيه)التأسيس23 أكتوبر 2008انتهاء البطولة12 أغسطس 2016اسم(اء) سابقة بطولة الأساطير تي إن إيه البطولة الدولية تي إن إيه بطولة التلفزيون تي إن إيه احصائياتأول بطلبوكر تيآخر بطللاشليأكثر من فاز بهاإريك يونغ (3 م�...

 

باستروب

باستروب     الإحداثيات 30°06′43″N 97°19′01″W / 30.111944444444°N 97.316944444444°W / 30.111944444444; -97.316944444444   [1] تقسيم إداري  البلد الولايات المتحدة[2][3]  التقسيم الأعلى مقاطعة باستروب  عاصمة لـ مقاطعة باستروب  خصائص جغرافية  المساحة 23.627115 كيلومتر مربع23.6...