A súa primeira aparición foi como estado vasalo de Rascia, onde gobernaban os herdeiros ao trono da dinastía serbia dos Nemanjić. O seu fundador, Estevo Nemanja, converteuse en Gran Zupan de Rascia, unificando todas as tribos serbias, e o feudo de Zeta pasou a depender da segunda liña de sucesión ao trono, como vasalo do Reino de Serbia.
Entre 1276 e 1309, Zeta foi gobernada pola raíña Helena de Anjou, viúva do rei de Serbia Uroš I, que restaurou ao redor de 50 mosteiros na rexión, especialmente na zona do río Bojana.
O nome de Crna Gora (Montenegro) foi formalmente mencionado por primeira vez en 1296, nunha carta do mosteiro de San Nicolao en Vranjina. Esta carta publicouna o rei serbio Uroš II, que era o fillo máis novo de Uros I e Helena. Crna Gora (Montenegro) debía entenderse como a rexión da serra baixo o monte Lovćen, dentro dos límites de Zeta.
Estevo Nemanja, Gran Príncipe de Serbia (1166–1196).Os Estados dos Balcáns centrais (incluíndo o Principado de Zeta da Casa dos Balšić) no século XIV.Zeta entre 1372 e 1378.A Alta e a Baixa Zeta no século XV.
A principios do século XIV, durante o reinado do rei Milutin de Serbia, o arcebispado de Bar era o señor feudal máis importante de Zeta.
A época máis próspera e poderosa da historia de Serbia chegou ao seu fin coa morte do tsar Dušan en 1355. Aproveitando a oportunidade, a dinastía líder en Zeta, os Balšićs (Balsa), reafirmou a autonomía da rexión en 1356.[2] O primeiro documento escrito en relación coa Casa dos Balšić está na Táboa dos Uros expedida á República de Dubrovnik en 1360.
En 1427, morreu o déspota serbio Estevo, e o trono herdouno o seu sobriño Djuradj Branković, que tivo que enfrontarse á grave ameaza que significaba o Imperio Otomán e non puido prestar especial atención a Zeta.
Dinastía Crnojević
A dinastía Crnojević comezou con dous irmáns, Djuradj e Aleksa Djurašević-Crnojević, da zona dos arredores do Monte Lovćen. Pero o papel máis importante no seu establecemento como gobernantes desta familia en Zeta foron Estevo I Crnojević (1451-1465) e o seu fillo Iván I Crnojević (1465-1490). O fillo de Iván, Djuradj IV Crnojević (1490-1496) foi o último gobernante desta dinastía.
Co comezo da casa Crnojević como gobernantes, Zeta comezou a ser mencionado comunmente como Crna Gora (Montenegro). A Djuradj IV correspondeulle o enfrontamento máis belicoso co Imperio Otomán e, neste contexto, acusado polos otománs de encabezar unha guerra santa contra o islam foi enviado preso a Istambul, onde se perdeu o rastro en 1503.[3][4]
Despois da desaparición de Djuradj Crnojević, Zeta foi gobernada polo seu irmán Estevo II Crnojević como vasalo do Imperio Otomán. A finais do século XV o goberno de Estevo marcou o final da Casa de Crnojević. Na nova división administrativa dos Balcáns, Zeta era unha parte do Sanjak de İşkodra (Escútari) desde 1499 até 1514.
O Principado de Zeta desapareceu oficialmente cando se converteu en Estado teocrático polos Bispos-Príncipes (Vladikas) de Cetinje (Montenegro), que se fixeron cargo do mesmo en 1516. A partir de entón Zeta foi coñecida como Montenegro.
Os otománs controlaban unha parte desde 1498, coñecida como Sanjak de Montenegro, a República de Venecia controlaba Kotor e a teocracia gobernaba o resto de Montenegro (a chamada Alta Zeta).
