Papamoscas de colar

Collared flycatcher

Macho adulto
Canción dun macho gravada en Eslovaquia
Estado de conservación
Pouco preocupante (LC)
Pouco preocupante[1]
Clasificación científica
Dominio: Eukaryota
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Aves
Orde: Passeriformes
Familia: Muscicapidae
Xénero: Ficedula
Especie: Ficedula albicollis
(Temminck, 1815)
Área de distribución de F. albicollis     Reprodutores      De paso      Non reprodutores
Área de distribución de F. albicollis     Reprodutores      De paso      Non reprodutores

Área de distribución de F. albicollis     Reprodutores      De paso      Non reprodutores

O papamoscas de colar[2] (Ficedula albicollis) é unha pequena ave paseriforme da familia dos muscicápidos, unha das catro especies de papamoscas negros e brancos do Paleártico occidental. Reprodúcese no sueste de Europa (poboacións illadas están presentes nas illas de Gotland e Öland no mar Báltico, Suecia) e leste de Francia ata a Península Balcánica e Ucraína e é un paxaro migratorio, que pasa o inverno na África subsahariana.[3] É unha ave vagante rara en Europa occidental, pero está incluída na lista das aves ibéricas.

Ten unha lonxitude de 12–13,5 cm. O macho reprodutor é principalmente negro pola parte dorsal e branco pola ventral, cun colar branco, unha mancha branca grande nas ás, cola negra (aínda que algúns machos teñen as partes laterais da cola brancas) e unha gran mancha branca na fronte. Ten un sobrecú claro. O bico é negro e ten a forma ancha pero bicuda típica dos insectívoros aéreos. Ademais de capturar insectos en voo, esta especie caza eirugas entre a follaxe dos carballos e come bagas.

Ovos desta especie na colección do Museo de Wiesbaden

Os machos non reprodutores, as femias e os individuos novos teñen cor marrón clara no sitio do negro, e pode ser difícil de distinguir doutros papamoscas Ficedula, especialmente do papamoscas negro (F. hypoleuca) e do papamoscas de medio colar[4] (F. semitorquata), especies coas cales pode hibridar de forma limitada.[5] F. albicollis vis-a-vis F. hypoleuca están especiándose un do outro polo efecto Wallace (reforzo ou reinforcement), como se evidencia polas diferenzas entre a coloración en simpatría fronte á alopatría.[6]

Son paxaros de bosques caducos, parques e xardíns, con preferencia polas árbores vellas con ocos nos cales poden facer o niño. Constrúen un niño aberto nun oco dunha árbore ou en caixas de nidación feitas polo home. Normalmente poñen de 5 a 7 ovos. A canción son asubíos lentos inconexos, bastante distintos do papamoscas negro. Os papamoscas negros poden imitar a canción do papamoscas de colar en poboacións simpátricas.[7]

O nome do xénero vén do latín e fai referencia a unha pequena ave comedora de figos (ficus, 'figo') que se supoñía que se transformaba na papuxa das amoras en inverno. O epíteto específico albicollis vén do latín albus, 'branco', e collum, "colo".[8]

O papamoscas de colar utilízase como especie modelo en ecoloxía e xenética e foi un dos primeiros paxaros aos que se lle secuenciou o xenoma completo.[9] Os datos espectrométricos repetidos tomados de machos de papamoscas de colar revelaron que a reflectancia da plumaxe debería medirse durante o cortexo, o período principal de sinalización sexual, xa que os trazos espectrais diminúen ao longo da estación reprodutora.[10]

Nas poboacións naturais de F. albicollis parece que a endogamia é rara, pero cando esa ocorre ten consecuencias negativas para características que inflúen na fitness como a taxa de éxito na incubación.[11]

Notas

  1. BirdLife International (2019). "Ficedula albicollis" 2019: e.T22709315A155539425. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-1.RLTS.T22709315A155539425.en. 
  2. "Denominación das aves". Real Academia Galega. Consultado o 2024-12-05. 
  3. Briedis, M.; Hahn, S.; Gustafsson, L.; Henshaw, I.; Träff, J.; Král, M.; Adamík, P. (2016). "Breeding latitude leads to different temporal but not spatial organization of the annual cycle in a long-distance migrant". Journal of Avian Biology 47 (6): 743–748. doi:10.1111/jav.01002. 
  4. "Denominación das aves". Real Academia Galega. Consultado o 2024-12-05. 
  5. Veen, Thor; Borge, Thomas; Griffith, Simon C.; Saetre, Glenn-Peter; Bures, Stanislav; Gustafsson, Lars; Sheldon, Ben C. (maio de 2001). "Hybridization and adaptive mate choice in flycatchers". Nature 411 (6833): 45–50. Bibcode:2001Natur.411...45V. PMID 11333971. doi:10.1038/35075000. 
  6. Noor, Mohamed A F (1999). "Reinforcement and other consequences of sympatry". Heredity (The Genetics Society (Nature)) 83 (5): 503–508. ISSN 0018-067X. PMID 10620021. doi:10.1038/sj.hdy.6886320. 
  7. Haavie, J.; Borge, T.; Bures, S.; Garamszegi, L. Z.; Lampe, H. M.; Moreno, J.; Qvarnström, A.; Török, J.; Saetre, G.-P. (2004-01-29). "Flycatcher song in allopatry and sympatry - convergence, divergence and reinforcement". Journal of Evolutionary Biology 17 (2): 227–237. PMID 15009256. doi:10.1111/j.1420-9101.2003.00682.x. hdl:10067/1032470151162165141. 
  8. Jobling, James A. (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names. Londres, Reino Unido: Christopher Helm. pp. 38, 167. ISBN 978-1-4081-2501-4. .
  9. Ellegren, Hans; Smeds, Linnéa; Burri, Reto; Olason, Pall I.; Backström, Niclas; Kawakami, Takeshi; Künstner, Axel; Mäkinen, Hannu; Nadachowska-Brzyska, Krystyna (24 de outubro de 2012). "The genomic landscape of species divergence in Ficedula flycatchers". Nature (en inglés) 491 (7426): 756–760. Bibcode:2012Natur.491..756E. ISSN 0028-0836. PMID 23103876. doi:10.1038/nature11584. 
  10. Hegyi, G.; Laczi, M.; Boross, N.; Jablonsky, M.; Kötél, D.; Krenhardt, K.; Markó, M.; Nagy, G.; Rosivall, B.; Szász , E.; Garamszegi, L.Z.; Török, J. (2019). "When to measure plumage reflectance: a lesson from Collared Flycatchers Ficedula albicollis". Ibis 161 (1): 27–34. doi:10.1111/ibi.12648. 
  11. Kruuk, Loeske E. B.; Sheldon, Ben C.; Merilä, Juha (2002-08-07). "Severe inbreeding depression in collared flycatchers (Ficedula albicollis)". Proceedings. Biological Sciences 269 (1500): 1581–1589. PMC 1691074. PMID 12184828. doi:10.1098/rspb.2002.2049. 

Véxase tamén

Ligazóns externas