O Manifesto de Manzanares do 7 de xullo de 1854, redactado por Antonio Cánovas del Castillo^[1] a petición do xeneral Serrano^[2] e asinado por Leopoldo O'Donnell en Manzanares esixía unhas reformas políticas e unhas Cortes Constituíntes para facer posible unha auténtica «rexeneración liberal». Este manifesto deu paso ao chamado Bienio progresista, tempo durante o cal os liberais estiveron á cabeza do goberno español.

O 7 de xullo de 1854 o Xeneral en Xefe do Exército Constitucional Leopoldo O'Donnell, conde de Lucena, pronúnciase contra o Goberno nas proximidades de Madrid (Vicalvarada). A politización do levantamiento lógrase a través dun Manifesto, redactado desde Manzanares polo mozo Antonio Cánovas del Castillo, futuro artífice da restauración borbónica. Serviu para atraer o apoio popular^[3] ao pronunciamento liberal para cambiar o goberno.

O Manifesto foi unha chamada aos españois, no cal pídese a continuidade do Trono, pero sen camarillas que o deshonren, ao mesmo tempo que se fala de cousas moi desexadas polos progresistas: mellorar a lei electoral e a de imprenta, e rebaixar os impostos.

Españois: A entusiasta acollida que vai atopando nos pobos o Exército liberal; o esforzo dos soldados que o compoñen, tan heroicamente mostrado nos campos de Vicálvaro; o aplauso con que en todas partes foi recibida a noticia do noso patriótico alzamiento, aseguran desde agora o triunfo da liberdade e das leis que xuramos defender.

Dentro de poucos días, a maior parte das provincias terán sacudido o xugo dos tiranos; o Exército enteiro virá poñerse baixo as nosas bandeiras, que son as leais; a nación gozará os beneficios do réxime representativo, polo cal derramou ata agora tanto sangue inútil e soportou tan custosos sacrificios. Día é, pois, de dicir o que estamos resoltos a facer no da vitoria.

Nós queremos a conservación do trono, pero sen camarilla que o deshonre; queremos a práctica rigorosa das leis fundamentais, mellorándoas, sobre todo a electoral e a de imprenta; queremos a rebaixa dos impostos, fundada nunha estrita economía; queremos que se respecten nos empregos militares e civís a antigüidade e os merecimentos; queremos arrincar os pobos da centralización que os devora, dándolles a independencia local necesaria para que conserven e aumenten os seus intereses propios, e como garantía de todo isto queremos e suscitaremos, baixo sólidas bases, a Milicia Nacional. Tales son os nosos intentos, que expresamos francamente, sen impoñerllos por iso á nación.

As Xuntas de goberno que deben irse constituíndo nas provincias libres; as Cortes xerais que logo se reúnan; a mesma nación, en fin, fixará as bases definitivas da rexeneración liberal á que aspiramos. Nós temos consagradas á vontade nacional as nosas espadas, e non as envainaremos ata que ela estea cumprida.

Cuartel xeral de Manzanares, a 6 de xullo de 1854. O xeneral en xefe do Exército constitucional, Leopoldo O'Donnell, conde de Lucena.

A Galifontes posúe textos orixinais acerca de:  Manifesto de Manzanares

• Comellas, José Luis (1997). Cánovas Del Castillo. Col. Ariel Historia. Madrid: Ariel. ISBN 9788434465985. 
• Fernández de Alarcón, Belén (2016). Vida cotidiana de la mujer en la burguesía en tiempos de Isabel II y finales del XIX. Madrid: Universidad Rey Juan Carlos. ISBN 978-84-9085-694-9. 
• Pascual, Pedro (1999). El compromiso intelectual del político: ministros escritores en la Restauración canovista. Madrid: Ediciones de la Torre. ISBN 84-7960-247-3. 

• Vicalvarada