Os holocéfalos (Holocephali, do grego ὅλος hólos, 'todo' e κεφαλή kephalé, 'cabeza', isto é, "nos que todo é cabeza")[1] son unha subclase de peixes cartilaxinosos (Chondrichthyes).
Só unha orde, a dos quimeriformes (Chimaeriformes), con tres familias que reúnen 47 especies, chamadas quimeras ou tiburóns fantasmas, sobreviven na actualidade,[2] pero o grupo foi moi diverso en épocas pasadas.
A morfoloxía destes animais coñécese desde o Devoniano, porén, a relación das formas fósiles coas actuais é aínda incerta.[3] A maioría dos expertos sospeitan que este taxon é en realidade un grupo parafilético.[4]
Características
O seu estraño aspecto, no que destaca unha gran cabeza protuberante, cunha boca que se asemella á dun coello, e cunha longa cola recorda á dunha rata, valeulles o nome de quimeras, que toman do monstro da mitoloxía grega formado por partes de diversos animais. Alcanzan tamaños de até 2 m, dos cales a maior parte corresponden á súa desmesurada cola. Unha espiña velenosa situada diante da aleta dorsal permítelles inxectar veleno a calquera animal que os ataque.
A diferenza dos tiburóns e as raias, as súas catro branquias están cubertas exteriormente por unha membrana de pel, análoga ao opérculo dos peixes óseos.[5] Os adultos carecen de espiráculo circular (que estaría derivado da primeira abertura branquial), presente unicamente de forma temporal no desenvolvemento embrionario.[6] Así mesmo, a mandíbula superior está fusionada co resto do cranio e presentan orificio anal e uroxenital separados.
Taxonomía
Os holocéfalos contan cun importante rexistro fósil a partir do Devoniano, con numerosas ordes extintas.[7]
↑Kardong, Kenneth V. (2007):
"Historia de los vertebrados" en Vertebrados. Anatomía comparada, función y evolución. Madrid: McGraw-Hill-Interamericana de España, S. A. U. ISBN 978-84-481-5021-1.
↑Ommanney, F. D. (1970): Los Peces. Time Life. Colección de la naturaleza de Time-Life.
Compagno, Leonard J. V. e Hamlett, William C., eds. (1999): Checklist of Living Elasmobranchs. Sharks, Skates, and Rays: The Biology of Elasmobranch Fishes. Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-6048-2.
Nelson, Joseph S. (2006): Fishes of the World. Nova York: John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-25031-7.
