No libro recóllense poemas dispersos, publicados en revistas e mesmo inéditos; en todo caso non reunidos antes en libro. O material foi agrupado en tres partes, con títulos algo arbitrarios, mais algo apuntan ao contido preponderante. O autor procurou que o número de poemas deste tomo coincidise co de Pretérito imperfeito (1927-1961) e eliminou o material excedente [2].
Segundo Henrique Dacosta: prima, sobre todo, o existencialismo vital, cunha temática que irá pasando do vivencial anecdótico até o máis social. Non obstante, o tema do feminino como símbolo da beleza inalcanzábel, será igaulmente tocado.[3]
Está dividido en partes máis ben temáticas, polo que se refire ao seu asunto, máis ou menos homoxéneo, aínda que os títulos son máis ben simbólicos e un tanto arbitrarios. Hai algunha parte, por exemplo, Venusber na que hai unha unidade temática máis clara, máis evidente; esta temática de inspiración feminina máis que amorosa, é unha constante, desde logo, na miña obra. Como a poesía de temática máis ou menos filosófica, mesmo podíamos dicer nalgunhas ocasións máis ou menos relixiosa, no sentido de que, efectivamente, hai unha tendencia meditativa na miña poesía. Escalibur representa unha orientación deste tipo. Ultimamente, se cadra, atinxín unha capacidade de obxectivación que se manifesta na parte do libro titulada Avalón, que contén poemas en certo modo narrativos ou inspirados en situacións históricas ou míticas, é un esforzo de comprensión que está máis alá do proprio poeta. Se cadra, eu na miña mocidade tendía a unha poesía mui subxectiva. Agora nestes tempos, interésame proxectarme sobre seres humanos que estén fóra de min e facer que na miña poesía se oigan dalgún modo as súas voces... [4].
Contido
1ª parte: Excalibur
Segundo Henrique Rabbuñal: Predomina a reflexión sobre a vida de quen aspira a exercer de home nun país de deuses, unha vida que é desexo e esperanza... Hai unha evocación da experiencia da guerra.[5]
¡Meu pasado imperfeito, meu futuro
¡Meu pasado imperfeito, meu futuro condicional! Mais o presente ¿ulo? O presente perfeito, feliz ou desditado, mais completo en si mesmo, mais colmado na sua indiferente estimativa [6]
Non me pidas que acade aquela harpa
Un fungueiro na man dereita
Estou aqui
Eu protesto
Non sei
O meu corazón
Pola fiteira do meu castelo sitiado
¿Por que serei un débil home só
Retiro-me, vou-me
Vós tendes, certamente, tesouros
Cidade dos homes. Ao serán
Fechei as portas
Abritar de asas nas árbores
Sabemos desatar os nós cativos
Sempre a arelar a terra prometida
Invisíble paxaro que voa
Trabucamo-nos, trabucamo-nos
E se viñeras ti, se me colleras
Cando te vaias
Mañá, dis
Todo o apontas, todo o anotas
Solidez compacta do presente
O mistério sentado no seu trono
O peso da soledade
Amigo, o teu camiño ja está andado
Alguén dorme contigo. Indiferente
Como o que era verdade, o que luz era
Guia no laberinto, ti, cabelo
Toda a verdade é demasiado feia
Baixa os ollos, misérrima criatura
¿Quen non te procurou, ou dunha forma ou doutra?
Os monifates ignoran
A morta
Esta casa que ninguén visita
As caveiras dos dous han se juntar
A morte fai formosa a vida
Deus é unha península. A chegada
¿Este acedume foi o celme aquel?
¿Onde está o verso? ¿Onde está a prosa?
Un formoso siléncio peneiraba
Perfurando penedos de siléncio
A flor riza-se en nimbos de prata esterrecida
Paisage
2ª parte: Venusberg
Para Henrique Rabuñal: visita a temática da muller, o amor e a súa dialéctica con infinitas solucións e coas súas mentiras, soños e ambigüidades.[5]
O poeta pergunta-se
O poeta pergunta-se diante do poema novamente encontrado -é un poema de amor- ¿Para quen o escrebin?
¿A quen se dirigia? - Eses ollos que brillan, - esas mans que benzoan- ¿de quen eran, de quen?
A flor do dobre talo a esbarar sobre as suas douradas raíces
A mulleriña teixa que bailaba
Sei que está no sarego, alén da porta
¿Que es, di, silvestre abruño
Ese abalante mar de rizos negros
Deixa-me que te soñe. Nas pontiñas
Neste trono ou tálamo
A nena branca vai sobre o cabalo azul
Folerpa cribada polo sol
Vénus de contido variábel
3ª parte: Avalón
Henrique Rabuñal comenta: contén a poesía mítica con referencias á mitoloxía e cultura gregas, ao universo artúrico ou á cultura exipcia, pero tamén ao nazismo... Hai unha evocación do Ferrol da súa infancia, a dialéctica do rural e do urbano, e unha homenaxe a Cunqueiro.[5]
Belkis
Tántalo
Anquises
Nausícaa
Cabeza de deusa. Este poema foi publicado en Aos amores serodios (1979, Grial) atribuído a Erik (pseudónimo do autor).
O teu cabelo curto de rapaz. As nenas dos teus ollos, duas negriñas que se erguen, entre escumas, do seu baño, a sorrir, maliciosas, docemente. ... [8]
Viageiro
O canto de Tristán
Petit-Cru
Elegia veneciana
Auletés
Quatre-vingt-trieze
Ferrol, 1916
Sétima frota
No búnker
Babilonia
Salle-à-manger
E non te coñeceron
Nun voo
A guerra dos seis dias
Joán XXIII
O grande executivo
Revolución en Oriente
Cidades
Manequin negra
Unha negra pequena
Este home que se despide da vida
Profecía de Isaias Ferreiro
O propio autor dixo sobre este poema:
Eu creio que ese poema, como posibelmente outros, está fundamentado na sensación que o poeta ten arraigada na súa conciencia de que vivemos nun mundo no que van por distintos camiños as declaracións de intencións e as realizacións prácticas. Paréceme que houbo momentos en que a sociedade era máis pura no sentido de que era máis auténtica. Ese poema satiriza a inautenticidade da vida actual. Que un mozo que vive opulentamente, que se atopa como peixe na auga dentro dunha sociedade capitalista, dentro dunha familia que derrocha o diñeiro, se disfrace de guerrilleiro, pretenda ser revolucionario é algo inauténtico e me parece condenábel[9]
Beleza mascadora de chíclet
Carballo Calero confesoulle a Carmen Blanco sobre o poema:
Neste caso está centrado na inautenticidade da muller nova, a inautenticidade que por outra parte se explica con máis facilidade que a inautenticidade da muller madura ou do home maduro, e do home en xeral, xa que aínda hoxe a situación da muller é máis difícil que a do home dentro da sociedade[10]
Cando se apaga a luz en Nova York
Un mendigo correctamente vestido
Arcádia
Consello de administración
Soños de amor
AS mentiras, a verdade
Retrato
A Álvaro Cunqueiro, 1980
... A princípios de século nacémos, a fins de século morrémos. Ti e mais eu fomos, verdadeiramente, fillos do noso século. ... Se Merlín neste tempo ven viver a Miranda outra será a sua mágia ... [8]
