Danza contemporánea

A danza contemporánea xorde coma unha reacción ás formas clásicas e probablemente coma unha necesidade de expresarse máis libremente co propio corpo. É unha clase de danza na que se pretende expresar unha idea, un sentimento, unha emoción, mais mesturando movementos corporais propios do século XX e XXI.

Compañía de danza contemporánea Danzart.

A súa orixe remóntase ata finais do século XIX. Nos inicios buscábase unha alternativa á estrita técnica do ballet clásico, comezaron a aparecer bailaríns danzando descalzos e realizando movementos menos ríxidos que os tradicionais no escenario. Co tempo, foron aparecendo variacións nas que a técnica clásica brillaba pola súa ausencia e ata se introducían movementos doutras técnicas corporais, coma o flamenco, movementos de danzas tribais, acrobacias, contacto físico e até do ioga. Ata o final da segunda guerra mundial, este renovado estilo de danza chamouse danza moderna, mais a súa evolución dende finais dos anos 1940 en adiante levou a que se preferise a partir de entón empregar a expresión "danza contemporánea". Hoxe en día, as técnicas modernas deixan paso a unha chea de mesturas de estilos, chegándose incluso a non deixar claro a que estilo se asemella ou que patróns se segue. Segundo Nieves Rosales, "Hoxe parece que calquera é bailarín de contemporáneo, mais non todo vale".[1]

Pódense distinguir nos inicios dúas escolas, a americana e a europea.

Unha característica distintiva é o uso de multimedia para acompañar as coreografías, como a proxección de imaxes e vídeo.

A danza clásica ten unha dramaturxia con principio, clímax e desenlace. A danza contemporánea pode seguir esta estrutura ou ben contar historias dunha forma non lineal.

A danza contemporánea pode falar dun concepto, propoñer un ambiente ou presentar movementos co propósito de conseguir unha estética determinada, non sempre ten que contar unha historia. Por outro lado, a danza clásica constrúese a través de pasos xa existentes e sempre codificados mentres que a danza contemporánea busca a innovación e a creación de novas formas de movemento de acordo coas necesidades do coreógrafo ou o intérprete. A danza clásica busca o preciosismo, o estruturado e perfecto, a conexión co etéreo, co celestial; máis ben está ligada ao concepto do apolíneo. A danza contemporánea busca a conexión co terreal, co humano e as súas paixóns, a non estrutura, a transgresión; está ligada ao concepto do dionisíaco.

O coreógrafo adoita tomar as decisións creativas. El ou ela escolle se a peza terá un carácter abstracto ou narrativo. Os bailaríns son seleccionados en función da súa habilidade e adestramento. A coreografía é determinada baseándose na súa relación coa música ou os sons cos que se baila. O papel da música en danza contemporánea é diferente ao doutros xéneros porque pode servir de fondo para a peza. O coreógrafo supervisa a elección do vestiario e o seu valor estético para a composición xeral da actuación e tamén para ver como inflúe nos movementos dos bailaríns.

A danza como as outras artes tivo grandes cambios estéticos durante toda a súa historia. Entre finais do século XX e principios do XXI a investigación e a procura continua das novas formas de expresión conduciu a danza por diferentes camiños cara á perfección técnica e artística. Influída polos cambios da vida social e política e tamén doutras artes, a danza cambiou a súa forma de ser, a súa estética e a súa percepción.[2]

Escola americana

Primeira xeración: os pioneiros americanos

Anna Duncan practicando danza contemporánea na praia.

Segunda xeración: os fundadores da "Modern Dance" nos Estados Unidos

Xeración histórica: precedentes da Denishawn

Os outros creadores de técnicas

Terceira Xeración

Escola Europea

Primeira xeración: pioneiros europeos

Filósofose pensadores

Músico francés e profesor de danza François Delsarte (1811-1871)
François Delsarte (francés, 1811-1871)

Foi o inspirador da ximnasia moderna, coñecida primeiramente co nome de «ximnasia expresiva» (Bode) ou, posteriormente, «ximnasia rítmica». Afirma que os estados espirituais se deben representar a través de actitudes e movementos do corpo como unidade, e non unicamente do rostro. A preocupación pola técnica é moito maior que no anterior. Divide o corpo en tres zonas variables:

  • Os membros inferiores, expresan forza
  • O torso e brazos, expresan o espiritual e emocional
  • E a cabeza-colo, o xesto, reflicten o estado mental

As súas ideas foron levadas a Estados Unidos de América por un dos seus discípulos, Steele Mackaye, que xunto con Genevieve Sebbins difundiron e introduciron estas ideas nas mellores escolas de Nova York.

En Europa é Hedwig Kallmeyer, alumna de Sebbins, quen difunde as súas ideas. En 1930, funda en Alemaña o Instituto de Cultura Expresiva e Corporal, onde ensina como forma de EF para a muller, o sistema de Delsarte, e con iso logra a súa inclusión na escola; ademais publica Beleza e saúde, que supón unha reacción contra os movementos ximnásticos tradicionais.

Delsarte desenvolve as «leis do movemento harmonioso», que son:

  1. Lei da postura harmónica: posición equilibrada e natural como a posición de repouso perfecta das estatuas gregas.
  2. Lei do movemento oposto: todo movemento esixe por principios de equilibrio un movemento oposto dos outros segmentos.
  3. Lei da función muscular harmónica: a forza muscular debe estar en relación directa co tamaño dos músculos.

Notas

  1. "«Hoy parece que cualquiera es bailarín de contemporáneo, pero no todo vale»". 19 de marzo de 2017. Consultado o 22 de decembro de 2020. 
  2. Chircovski, Boris. Danza contemporánea: Técnica y creatividad (en castelán). Universidad de Alicante. 

Véxase tamén

Ligazóns externas