Rinne an ceimiceoir Francach Louis Joseph Gay-Lussac taighde ar an ngaol idir toirteanna na n-imoibriúchán gásach agus toirteanna na ngás ba thoradh orthu faoi na coinnÃollacha céanna brú agus teochta. Thug toradh a chuid taighde ar Louis Joseph an 'Dlà um Thoirteanna Cuingreacha' a thionscnamh.
Dlà um Thoirteanna Cuingreacha
Deir an dlà seo, go mbÃonn toirteanna na ngás a imoibrÃonn agus toirteanna na ngás a ghintear i gcoibhneasa simplà slánuimhreacha le chéile (nuair a thomhaistear na toirteanna ag an mbrú agus ag an teocht chéanna).
Mar shampla, fuair Gay-Lussac amach go n-imoibreodh 2 thoirt hidrigine agus 1 toirt ocsaigine lena chéile agus go mbeadh 1 toirt gaile mar thoradh air.
Ag éirà as thorthaà Gay-Lussac, thug Amedeo Avogadro le fios mar hipitéis go mbeadh an uimhir chéanna se mhionbhair (adaimh nó móilÃnÃ) i gcomhthoirteanna de ghais éagsúla cibé acu dúile nó comhdhÃole iad, faoi na coinnÃollacha céanna teochta agus brú.
Chiallaigh sé sin gur féidir an toradh thuas luaite cheana féin
- 2 thoirt hidrigine agus 1 toirt ocsaigine = 1 toirt gaile
a bheith scrÃofa mar
- 2 mhóilÃnà Hidrigine + 1 móilÃn ocsaigine = 1 móilÃn uisce.
FoilsÃodh Dlà Gay-Lussac sa bhliain 1808. NÃor ghlacadh go forleathan ar dtús le Hipitéis Avogadro, áfach, go dtà go raibh an ceimiceoir Iodálach Stanislao Cannizzaro ábalta bailÃocht na hipitéise a chur ina luà ar dhomhan na heolaÃochta ag an Chéad Comhdháil Idirnáisiúnta Cheimiceach sa bhliain 1860.