An tArtach

Cineál	Part of the world (en) agus fásach
Cuid de	Poalstreek
90° N, 0° E / 90°N,0°E / 90; 0
Teorainneacha le	middle latitudes (en)
Tréithe
Achar	27,000,000 km²

Réigiún sa leathsféar thuaidh is ea an tArtach.^[1] Níl aon sainmhíniú ann a bhfuil glacadh leis go hiomlán, ach de ghnáth 'sé sin an réigiún ó thuaidh ón gcrannteorainn, nó an réigiún ó ón gCiorcal Artach.

Tá an réigiún Artach scaipthe trí thíortha éagsúla san Áise, san Eoraip, agus i Meiriceá Thuaidh. Seo iad na tíortha ina bhfuil cuid den chiorcal suite iontu: Ceanada, Na Stáit Aontaithe (Alasca), An Rúis, An tSualainn, An Iorua, An Fhionlainn, An Íoslainn, agus an Ghraonlainn.

Le linn cuid den geimhreadh, ní fheictear ach dorchadas sa Chiorcal Artach ar feadh an lae, agus sa samhradh, ní fheictear ach solas na gréine.

Is réigiún an-fhuar agus an-sneachtúil é an Ciorcal Artach ar ndóigh, inarbh fhéidir a bheith níos lú ná -60°C sa gheimhreadh.^[2]

Tá an tArtach faoi bhrú faoi láthair mar gheall ar an t-athrú aeráide; tá gnáthóga na hainmhithe a bhfuil cónaí orthu sa Chiorcal á chailleadh acu.

• An Ciorcal Artach, Antartaice

Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir.

Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh.