Inégalité de Bienaymé-Tchebychev

En théorie des probabilités, l'inégalité de Bienaymé-Tchebychev, est une inégalité de concentration permettant de montrer qu'une variable aléatoire prendra avec une faible probabilité une valeur relativement lointaine de son espérance. Ce résultat s'applique dans des cas très divers, nécessitant la connaissance de peu de propriétés (seules l'espérance et la variance doivent être connues), et permet de démontrer la loi faible des grands nombres.

Ce théorème doit son nom aux mathématiciens Irénée-Jules Bienaymé, qui fut le premier à le formuler, et Pafnouti Tchebychev qui le démontra[1].

Énoncé

Formulation probabiliste

Soit une variable aléatoire d'espérance et de variance avec l'écart type de (l'hypothèse de variance finie garantit l'existence de l'espérance).

L'inégalité de Bienaymé-Tchebychev s'énonce de la façon suivante :

Inégalité de Bienaymé-Tchebychev — Pour tout nombre réel strictement positif ,

Autrement dit, la probabilité que X s'éloigne de plus de de son espérance est plus petite que . La démonstration consiste à appliquer l'inégalité de Markov à la variable et au nombre réel strictement positif compte tenu du fait que .

L'inégalité de Bienaymé-Tchebychev peut également être déduite directement d'une simple comparaison des aires, en partant de la représentation d'une espérance comme différence de deux intégrales de Riemann impropres (dernière formule dans la définition générale de l'espérance pour des variables aléatoires réelles)[2].

Formulation généralisée

L'inégalité de Bienaymé-Tchebychev est en fait une propriété plus forte de théorie de la mesure. Soit un espace mesuré, et une fonction mesurable. Soit encore une fonction borélienne, positive, et croissante. Alors, on a la majoration suivante :

Borne de Tchebychev — Pour tout tel que , on a

Cette majoration se prouve facilement en remarquant que puisque est croissante, on a l'inégalité , d'où :

Remarquons également que si est une mesure de probabilité, on retrouve la version probabiliste de l'inégalité de Bienaymé-Tchébychev en prenant et . Mais on peut aussi obtenir d'autres inégalités intéressantes avec d'autres choix de sous de bonnes conditions. Par exemple, quand la variable aléatoire est bornée, avec et on obtient l'inégalité de Tchébychev exponentielle : est la fonction génératrice des cumulants de .

Notes et références

  1. Journal de mathématiques pures et appliquées, 2e série, XII, 1867, 177-184.
  2. Roland Uhl, « Charakterisierung des Erwartungswertes am Graphen der Verteilungsfunktion » [« Caractérisation de l'espérance au graphe de la fonction de répartition »], Technische Hochschule Brandenburg,‎ (DOI 10.25933/opus4-2986 Accès libre, lire en ligne Accès libre [PDF]), p. 5.

Voir aussi

Articles connexes

Liens externes

Read other articles:

Artikel ini tentang tahun 1992. 1992MileniumMilenium ke-2AbadAbad ke-19Abad ke-20 Abad ke-21Dasawarsa 1970-an1980-an1990-an2000-an2010-anTahun1989199019911992199319941995 1992 (MCMXCII) merupakan tahun kabisat yang diawali hari Rabu dalam kalender Gregorian, tahun ke-1992 dalam sebutan Masehi (CE) dan Anno Domini (AD), tahun ke-992 pada Milenium ke-2, tahun ke-92 pada Abad ke-20, dan tahun ke- 3 pada dekade 1990-an. Denominasi 1992 untuk tahun ini telah digunakan sejak periode Abad Perte...

 

 

DorohoiKota Lambang kebesaranNegara RumaniaProvinsiBotoşaniStatusMunisipalitasPemerintahan • Wali kotaDorin AlexandrescuLuas • Total60,39 km2 (2,332 sq mi)Populasi (2002) • Total31.073Zona waktuUTC+2 (EET) • Musim panas (DST)UTC+3 (EEST)Situs webhttp://www.primariadorohoi.ro Dorohoi adalah kota yang terletak di provinsi Botoşani, Rumania. Pada tahun 2002, Dorohoi memiliki jumlah penduduk sebanyak 31.073 jiwa. Dorohoi m...

 

 

Kepulauan TiwiNama lokal: Ratuati Irara (dua kepulauan)Tiwi Islands (Inggris)Citra satelit Kepulauan Tiwi, Melville (kanan atas) dan Bathurst (kiri) dengan daratan Australia (kanan bawah)Kepulauan TiwiTampilkan peta Northern TerritoryKepulauan TiwiTampilkan peta AustraliaGeografiLokasiLaut TimorKoordinat11°36′S 130°49′E / 11.600°S 130.817°E / -11.600; 130.817Koordinat: 11°36′S 130°49′E / 11.600°S 130.817°E / -11.600; 130.817Jumla...

1972 American comedy horror splatter film directed by Herschell Gordon Lewis This article's lead section may be too short to adequately summarize the key points. Please consider expanding the lead to provide an accessible overview of all important aspects of the article. (October 2023) The Gore Gore GirlsDirected byHerschell Gordon LewisWritten byAlan J. DachmanProduced byHerschell Gordon LewisStarring Frank Kress Amy Farrell Hedda Lubin Henny Youngman CinematographyAlex AmeriE...

 

 

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مارس 2023) محكمة مقاطعة بوترمعلومات عامةنوع المبنى مبنى تاريخيالمكان مقاطعة بوتر، بنسلفانياالمنطقة الإدارية بنسيلفانيا البلد  الولايات المتحدة[1] التصميم والإ�...

 

 

Untuk kegunaan lain, lihat Gambir (disambiguasi). Gambir Uncaria rhynchophylla Klasifikasi ilmiah Domain: Eukaryota Kerajaan: Plantae (tanpa takson): Trachaeophyta (tanpa takson): Angiospermae (tanpa takson): Eudikotil (tanpa takson): Superasterids (tanpa takson): Asterids Ordo: Gentianales Famili: Rubiaceae Subfamili: Cinchonoideae Tribus: Naucleeae Genus: UncariaSchreber Spesies tipe Uncaria guianensis(Aublet) J.F. Gmelin Spesies Lihat teks Gambir (genus Uncaria) adalah genus tumbuhan yang ...

Power pada sekitar tahun 2007 Letjen Brian Ashley Ash Power AO, CSC (lahir 20 Januari 1957) adalah seorang purnawirawan senior Angkatan Darat Australia. Power menjabat sebagai Chief of Joint Operations dari 2011 sampai purnatugas pada Mei 2014. Pranala luar Wikimedia Commons memiliki media mengenai Ash Power. Copyright photo of Major General Ash Power AM CSC, Commander 1st Division, 26 April 2007. Source:Kapyong Parade for 3rd Battalion General John Abizaid (US Army), right, presents Majo...

 

 

American judge (1857–1937) His HonorSilas Wright PorterJustice Porter, circa 1922Justice, Kansas Supreme CourtAssuming officeJuly 1, 1905SucceedingWilliam Redwood Smith Personal detailsBornJanuary 1, 1857Warren County, IllinoisDiedMay 17, 1937KansasAlma materMonmouth CollegeProfessionAttorney, Professor of Law Silas Wright Porter (January 1, 1857 – May 17, 1937) was a justice of the Kansas Supreme Court from July 1, 1905, to January 8, 1923.[1] Life and education He was born Janua...

 

 

Daftar bendera Indonesia adalah daftar bendera yang ada pada saat ini dan masih digunakan maupun yang tidak digunakan lagi, termasuk bendera-bendera gerakan separatis yang tidak diakui oleh pemerintah Indonesia. Bendera negara (menurut kode FIAV) Artikel utama: Bendera Indonesia Bendera sipil Bendera negara Bendera perang Di darat Di laut Bendera yang dipakai untuk menggantikan bendera nasional saat latihan upacara bendera. Bendera kementerian dan lembaga pemerintah Presiden dan kementerian B...

Artikel ini bukan mengenai asam β-hidroksibutirat. asam β-hidroksi β-metilbutirat Atas: Asam β-hidroksi β-metilbutiratBawah: β-hidroksi β-metilbutirat Nama sistematis (IUPAC) asam 3-hidroksi-3-metilbutanoat Data klinis Kat. kehamilan ? Status hukum ? (US) Rute Oral[1] atau nasogastris[2] Data farmakokinetik Waktu paruh HMB-FA: 3 jam[1]HMB-Ca: 2.5 jam[1] Ekskresi Ginjal (10–40% diekskresikan)[1][3] Pengenal Nomor CAS 625-08-1&#...

 

 

Bell 412Helikopter Bell 412 Angkatan Udara ChiliTipeHelikopter serbagunaTerbang perdana1979Diperkenalkan1981Pengguna utamaAmerika SerikatPengguna lainKanadaBritania RayaIndonesiaAcuan dasarBell 212VarianCH-146 Griffon Bell 412 adalah sebuah helikopter serbaguna yang diproduksi oleh Bell Helicopter Textron. Helikopter ini adalah pengembangan dari model Bell 212, perbedaan utamanya terletak pada 4 bilah rotor utama komposit. Bell 412 yang diproduksi oleh PT Dirgantara Indonesia dinamakan NBell ...

 

 

American filmmaker and writer (1933–2003) Stan BrakhagePhoto of Brakhage by Friedl Kubelka, c. 1976BornRobert Sanders(1933-01-14)January 14, 1933[1]Kansas City, Missouri, U.S.DiedMarch 9, 2003(2003-03-09) (aged 70)Victoria, British Columbia, CanadaOccupationFilm directorYears active1954–2003Known forExperimental film, art film, collage filmNotable workDog Star Man, Mothlight, Window Water Baby Moving James Stanley Brakhage (/ˈbrækɪdʒ/ BRAK-ij;[2] Ja...

1979 minicomputer operating system This article is about the 1979 Research Unix Operating System. For the Single Unix Specification trademark, see UNIX V7. Operating system Version 7 UnixVersion 7 Unix for the PDP-11, running in the SIMH PDP-11 simulatorDeveloperAT&T Bell LaboratoriesWritten inC, assemblyOS familyUnixWorking stateHistoricSource modelOriginally proprietary software, now open sourceInitial release1979; 45 years ago (1979)Marketing targetMinicomputersAvaila...

 

 

نيكولاي أبراموف (بالروسية: Никола́й Ива́нович Абра́мов)‏  معلومات شخصية الميلاد 5 يناير 1950(1950-01-05)كوتلنيكي  الوفاة 6 أغسطس 2005 (55 سنة)   موسكو  سبب الوفاة نوبة قلبية  مركز اللعب مدافع الجنسية الاتحاد السوفيتي  مسيرة الشباب سنوات فريق 1968 سبارتاك موسكو المسيرة ال...

 

 

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Anopliomorpha rinconium Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Arthropoda Kelas: Insecta Ordo: Coleoptera Famili: Cerambycidae Genus: Anopliomorpha Spesies: Anopliomorpha rinconium Anopliomorpha rinconium adalah spesies kumbang tanduk panjang ya...

Fede Cartabia Informasi pribadiNama lengkap Federico Nicolás CartabiaTanggal lahir 20 Januari 1993 (umur 31)Tempat lahir Rosario, ArgentinaTinggi 1,70 m (5 ft 7 in)Posisi bermain Pemain sayapInformasi klubKlub saat ini Córdoba (pinjaman dari Valencia)Nomor 10Karier junior Sports Bombal Santa Fe2006–2012 ValenciaKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2012–2013 Valencia B 30 (7)2013– Valencia 25 (0)2014– → Córdoba (pinjaman) 24 (4)Tim nasional2013 Argentina U-20 3...

 

 

Bourse d'AmsterdamPrésentationType Bâtiment de salle de concert, théâtre, lieu pour des événements (d)Fondation 1903, 1884Style Botten (en)Architecte Hendrik Petrus BerlageMatériau briqueConstruction 1898-1903Ouverture 27 mai 1903Propriétaire AmsterdamPatrimonialité Rijksmonument (1970)Site web www.beursvanberlage.nlLocalisationAdresse 1 place de la Bourse 1012JW Amsterdam Pays-BasCoordonnées 52° 22′ 30″ N, 4° 53′ 47″ Emodifier - mod...

 

 

Soviet cross-country skier Galina KulakovaKulakova at the 1968 Winter OlympicsCountry Soviet UnionFull nameGalina Alexeyevna KulakovaBorn (1942-04-29) 29 April 1942 (age 82)Logachi, Udmurtia, Russian SFSR, Soviet UnionSki clubTrud ProkofyevskTrud IzhevskWorld Cup careerSeasons1 – (1982)Starts3Podiums0Overall titles0 – (22nd in 1982) Medal record Women's cross-country skiing Representing the  Soviet Union Olympic Games 1972 Sapporo 5 km 1972 Sap...

本文或本章節是關於未來的公共运输建設或計划。未有可靠来源的臆測內容可能會被移除,現時內容可能與竣工情況有所出入。 此条目讲述中国大陆處於施工或详细规划阶段的工程。设计阶段的資訊,或許与竣工后情況有所出入。无可靠来源供查证的猜测会被移除。 设想中的三条路线方案[1]。 臺灣海峽隧道或臺湾海峡橋隧(英語:Taiwan Strait Tunnel Project)是一项工程�...

 

 

† Большая гавайская древесница Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:За...