Toksiini

Toksiini tarkoittaa biologisen organismin kuten eläimen, kasvin tai mikro-organismin tuottamaa myrkyllistä ainetta, joka syntyy eliön aineenvaihdunnassa (sekundaarimetabolia). Esimerkiksi homesienten tuottamia myrkkyaineita kutsutaan mykotoksiineiksi. Toksiineja ja niiden vaikutuksia elimistöön tutkii toksikologia. Joskus puhutaan erikseen toksinologiasta. Myrkyllisiä alkuaineita tai epäorgaanisia tai orgaanisia myrkkyjä ei kutsuta toksiineiksi. Eliöiden ympäristöönsä erittämiä toksiineja kutsutaan eksotoksiineiksi, esimerkiksi bakteerien sisällä olevia ja bakteerin kuollessa vapautuvia toksiineja kutsutaan endotoksiineiksi.

Toksiinien tarkoitus

Monet toksiinit ovat eliöiden saalistusta, puolustautumista tai elintilan raivaamista varten. Eläinten toksiinit ulottuvat tappavista käärmeenmyrkyistä ihmiselle suhteellisen harmittomiin hyönteisten, esim. mehiläisten myrkkyihin. Kasvien myrkyt estävät usein eläimiä syömästä niitä. Nekin vaihtelevat hengenvaarallisista myrkkykatkon koniinista niittyleinikin karvasaineisiin. Jälkimmäiset aiheuttavat laitumilla niittyleinikkiä kasvavia syömättömiä tupsuja. Makrosienten myrkyt kuten valkokärpässienen amanitiinit ovat hengenvaarallisia, rouskujen karvasaineet lähinnä ärsyttävät mahaa. Mikrosienten toksiinit, mykotoksiinit ovat hyvin moninaisia Aspergillus flavuksen syöpää aiheuttavasta aflatoksiinista verisuonten supistuksen takia kuolioita aiheuttavaan torajyväsienen ergotamiiniin. Bakteeritoksiineja on äärimmäisen myrkyllisestä botulinumtoksiinista suolistossa elävän kolibakteerin endotoksiineihin.

Monista mikrobien toksiineista on kehitetty antibiootteja kuten penisilliinit ja tetrasykliinit, sekä erytromysiini ja streptomysiini sukulaisineen. Mikrobit erittävät niitä ympäristöönsä eksotoksiineina estääkseen kilpailevien mikrobien kasvua.

Katso myös

Lähteet

Eskola, Kaurinkoski, Turtia (toim.): Sivistyssanakirja. 9. painos, 2000. ISBN 952-90-1706-5
Koulu M, Mervaala E, Tuomisto J. Farmakologia ja toksikologia. Kustannus Oy Medicina, 8. painos, Kuopio 2012. ISBN 978-951-97316-4-3. Luettavissa myös verkossa http://www.medicina.fi
Watkins JB III, Toxic effects of plants and animals, kirjassa Klaassen CD, Casarett & Doul's Toxicology, 8. p., ss. 1131–1168, McGraw-Hill, 2013. ISBN 978-0-07-176923-5.

Tämä biologiaan liittyvä artikkeli on tynkä. Voit auttaa Wikipediaa laajentamalla artikkelia.

Read other articles:

العلاقات اليمنية الجامايكية

العلاقات اليمنية الجامايكية اليمن جامايكا اليمن جامايكا تعديل مصدري - تعديل العلاقات اليمنية الجامايكية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين اليمن وجامايكا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقارنة ا�...

Фортуна

У этого термина существуют и другие значения, см. Фортуна (значения). Основная статья: Судьба См. также: Фатум Фортуна Пол женский Дети Copia[d] В иных культурах Тюхе Медиафайлы на Викискладе Форту́на (лат. Fortuna) — древнеримская богиня удачи и непредсказуемости судь...

Luigi des Ambrois de Nevache

Questa voce o sezione sugli argomenti giuristi italiani e politici italiani non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti dei progetti di riferimento 1, 2. Luigi des Ambrois de Nevache Presidente del Senato del RegnoDurata mandato15 novembre 1874 –3 dicembre 1874 PredecessoreVincenzo Fardella di Torrearsa Successore...

La Prensa (Panama City)

La PrensaTypeDaily newspaperFounder(s)I. Roberto Eisenmann Jr.Staff writersGustavo Gorriti (1996–2003)Founded1980Political alignmentConservative, pro-democracyHeadquartersPanama City, PanamaWebsiteLa Prensa La Prensa is a conservative[1] Panamanian newspaper founded in 1980. Established by I. Roberto Eisenmann Jr. during a period of military dictatorship, La Prensa built an international reputation as an independent nationalist voice, and has been described by some admirers as Panam...

Jean-Baptiste Teste

Pour les articles homonymes, voir Teste. Jean-Baptiste Teste Fonctions Député du Gard 7 mai 1815 – 13 juillet 1815(2 mois et 6 jours) Député du Gard 7 juillet 1831 – 12 juin 1842(10 ans, 11 mois et 5 jours) Ministre des Travaux Publics 29 octobre 1840 – 16 décembre 1843(3 ans, 1 mois et 17 jours) Monarque Louis-Philippe Ier Gouvernement Soult (3) Biographie Date de naissance 20 octobre 1780 Lieu de naissance Bagnols-sur-Cèze (Gard) Date de ...

Argyroúpoli (métro d'Athènes)

Pour les articles homonymes, voir Argyroúpoli. Argyroúpoli Une entrée de la station. Localisation Pays Grèce Ville Ellinikó-Argyroúpoli (Athènes-Sud) Chef-lieu Argyroúpoli Coordonnéesgéographiques 37° 54′ 11″ nord, 23° 44′ 45″ est Géolocalisation sur la carte : Grèce Caractéristiques Position parrapport au sol souterrain Quais 2 latéraux Historique Mise en service 26 juillet 2013 Gestion et exploitation Propriétaire Attiko Metro SA ...

Chuck Noll

American football player and coach (1932–2014) American football player Chuck NollNoll with the Cleveland Browns in 1954No. 65Position:GuardLinebackerPersonal informationBorn:(1932-01-05)January 5, 1932Cleveland, Ohio, U.S.Died:June 13, 2014(2014-06-13) (aged 82)Sewickley, Pennsylvania, U.S.Height:6 ft 1 in (1.85 m)Weight:220 lb (100 kg)Career informationHigh school:Benedictine (Cleveland, Ohio)College:DaytonNFL draft:1953 / Round: 20 / Pick:...

Emily Westwood (footballer)

English footballer For the badminton player, see Emily Westwood (badminton). Emily Westwood Westwood in 2017Personal informationFull name Emily Elizabeth Westwood[1]Date of birth (1984-04-05) 5 April 1984 (age 40)Place of birth Dudley, EnglandPosition(s) MidfielderTeam informationCurrent team Birmingham CityNumber 19Youth career Wolves WomenSenior career*Years Team Apps (Gls)2000–2005 Wolves Women 2005–2010 Everton Ladies 2010–2018 Birmingham City 58 (3)International career...

Latin Patriarchate of Constantinople

Roman Catholic office (1204–1964) Antonio Anastasio Rossi, last Latin Patriarch of Constantinople (d. 1948) The Latin Patriarchate of Constantinople was an office established as a result of the Fourth Crusade and its conquest of Constantinople in 1204. It was a Roman Catholic replacement for the Eastern Orthodox Ecumenical Patriarchate of Constantinople and remained in the city until the reconquest of Constantinople by the Byzantines in 1261, whereupon it became a titular see. The office wa...

Henri Pélissier

Henri Pélissier Henri Pélissier (1919) Nazionalità Francia Ciclismo Specialità Strada Termine carriera 1928 CarrieraSquadre di club 1911Individuale1912 Thomann Alcyon-Dunlop1913 Alcyon-Dunlop1914 Peugeot1915-1918Individuale1919 J.B. LouvetLa Sportive1920-1921 J.B. LouvetLa Sportive Bianchi1922-1923 J.B. Louvet Automoto1924-1925 Automoto1926-1928 Dilecta Modifica dati su Wikidata · Manuale Jean Henri Auguste Péliss...

مارثا واشنطن

مارثا واشنطن (بالإنجليزية: Martha Washington)‏ معلومات شخصية اسم الولادة (بالإنجليزية: Martha Dandridge)‏ الميلاد 2 يونيو 1731(1731-06-02)فيرجينيا الوفاة 22 مايو 1802 (70 سنة)ماونت فيرنون مكان الدفن ماونت فيرنون[1][2][3] الجنسية الولايات المتحدة الأمريكية الديانة أنجليكانية الزو...

中華民國國軍中的中共間諜列表

本表是動態列表，或許永遠不會完結。歡迎您參考可靠來源來查漏補缺。潛伏於中華民國國軍中的中共間諜列表收錄根據公開資料來源，曾潛伏於中華民國國軍、被中國共產黨聲稱或承認，或者遭中華民國政府調查審判，為中華人民共和國和中國人民解放軍進行間諜行為的人物。以下列表以現今可查知時間為準，正確的間諜活動或洩漏機密時間可能早於或晚於以下所歸�...

Tincture (heraldry)

Not to be confused with the herbal liquid also known as Tincture. Metal, colour, or fur used in heraldic design Part of a series onHeraldic achievement External devices in addition to the central coat of arms Escutcheon Field Supporter Crest Torse Mantling Helmet Crown Compartment Charge Motto (or slogan) Coat of arms Heraldry portalvte A diagram of various tinctures in heraldry:—First row: Metals; Second row: Colours; Third row: Stains; Fourth row: Nontraditional tinctures Tincture is ...

Catshark

Family of fishes For additional species called dogfish, see Dogfish (disambiguation). CatsharksTemporal range: Upper Jurassic –Present[1] PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Whitesaddled catshark, Scyliorhinus hesperius Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Chondrichthyes Subclass: Elasmobranchii Subdivision: Selachimorpha Order: Carcharhiniformes Family: ScyliorhinidaeT. N. Gill, 1862 Catsharks are ground sharks of the family Scyliorhinid...

2008 California Proposition 4

Failed ballot proposition on abortion For the state amendment that granted women's suffrage, see 1911 California Proposition 4. Proposition 4Parent Notif. Before Terminating Minor’s PregnancyResults Choice Votes % Yes 6,220,473 48.04% No 6,728,478 51.96% Valid votes 12,948,951 100.00% Invalid or blank votes 0 0.00% Total votes 12,948,951 100.00% Registered voters/turnout 17,304,428 74.83% Results by county No 50–60% 60–70% 70–80% Yes 50–60...

2023–24 Middle Tennessee Blue Raiders women's basketball team

American college basketball season 2023–24 Middle Tennessee Blue Raiders women's basketballConference USA regular season & tournament championsNCAA tournament, Second RoundConferenceConference USARecord30–5 (16–0 C-USA)Head coachRick Insell (19th season)Associate head coachMatt InsellAssistant coaches Kim Brewton Nina Davis Tom Hodges Shaun McKinney Home arenaMurphy CenterSeasons← 2022–232024–25 → 2023–24 Conference USA women's basketball s...

Boeing XP-15

Boeing XP-15 adalah prototipe pesawat udara tempur bersayap sepasang dari Amerika Serikat, yang kedua yang akan ditunjuk jenis mengejar, setelah Boeing XP-9. Desain dan pengembangan Pesawat ini pada dasarnya merupakan versi monoplane dari Boeing P-12, berbeda dalam memiliki sayap yang lebih rendah dihilangkan dan memiliki konstruksi semua logam serta aileron diubah. XP-15 memiliki undercarriage split-poros dan roda ekor. Referensi Angelucci, Enzo. The American Fighter from 1917 to the presen...

علم النبات

علم النباتصنف فرعي من علم الأحياء يمتهنه عالم نبات — botanical collector (en) فروع القائمة ... علم تشكل النبات — تكاثر النبات — فيزيولوجيا النبات — plant genetics (en) — علم الأحياء النمائي التطوري النباتي — علم بيئة النبات — علم تشريح النبات — علم النبات النباتي — علم توزيع النبات — كي�...

Mišo Krstičević

Croatian footballer and manager Mišo Krstičević Krstičević as manager of Shahin Bushehr in 2019Personal informationFull name Mišo KrstičevićDate of birth (1958-02-19) 19 February 1958 (age 66)Place of birth Metković, FPR YugoslaviaPosition(s) DefenderTeam informationCurrent team Jadran LP (manager)Youth career1972–1975 Jadran Ploče1975–1978 Neretva MetkovićSenior career*Years Team Apps (Gls)1978–1983 Hajduk Split 115 (21)1983–1984 Rijeka 15 (0)1984–1986 Velež Mostar...

The Acacia Strain

American metalcore band This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: The Acacia Strain – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2019) (Learn how and when to remove this message) The Acacia StrainThe Acacia Strain in 2014Background informationOriginChicopee, Massachusetts, U.S.GenresMetalcor...