Uztailaren 30
Uztailaren 30 a gregoriotar egutegiaren urteko berrehun eta hamaikagarren eguna da, 212.a bisurteetan . 154 egun falta dira urtea amaitzeko.
Gertaerak
Volkswagen kakarraldoa
Egutegia
Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia
Seaska egutegia:
Mikeldi eta Atxarte/Atxart.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
1522 – Kasedako bost nafar tortura zigorrera kondenatu zituzten gaztelarrek. Nafarroako Erresuma berreskuratzeko ahaleginaren porrotarekin, errepresio bortitza aplikatu zuten lurraldean. Nafarroako errege-erreginak heretikotzat zituztenez, euren defentsan altxatako oro ere heretikoa zela ebatzi zuten.
1975 – Poliziak Josu Mujika Aiestaran ETAko kidea hil zuen Madrilen .
2006 – Istiluak Algortako jaietan, bi koadrillen arteko liskarrean, kalte material handiak izan ziren Algortako metro geltokian.
2009 – 2 goardia zibil hil ziren ETAk Calviàn patruila auto bati lapa-bonba jartzean .
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
1726 – Joseph Ignacio del Campo , bizkaitar enpresaburua (h. 1782 ).
1748 – Santiago Alargunsoro , nafar zezenketaria.
1826 – Achille Zo , lapurtar margolaria (h. 1901 ).
1873 – Ignacio Belaustegi , gipuzkoar idazlea (h. 1952 ).
1897 – Karmelo Balda , gipuzkoar palaria , Euskal Pilotaren Nazioarteko Federakuntzaren sortzaile eta lehendakaria (h. 1969 ).
1906 – Ramon Murua , gipuzkoar idazlea (h. 1983 ).
1911 – Faustino Pérez García , nafar klaretar fraidea (h. 1936 ).
1922 – Micaela Portilla , XX. mendeko Euskal Herriko antropologo eta historialarien artean garrantzitsuenetakoa (h. 2005 ).
1935 – Iñaki Irigoien , bizkaitar dantzari, irakasle, ikertzaile eta dantza bultzatzailea.
1947 – Iñaki Aierra , nafar antzerki- eta zinema-antzezlea.
1949 – Juan María Alonso-Allende , bizkaitar kirolari ohia, belaren Star klasean aditua.
1953 – Iñaki Aurrekoetxea Aurre , bizkaitar arkitektoa.
1955 – Elena Irureta , euskal aktorea.
1956 – Iñaki Murua , gipuzkoar bertsolari eta gai-jartzailea.
1960 – Carlos Pouso , bizkaitar futbolari ohi eta entrenatzailea.
1964 – Inaxio Errandonea , nafar pilotari ohia.
1965 – Richard Tardits , amerikar futboleko eta errugbiko lapurtar jokalari ohia, NFLan aritu zen lehendabiziko euskal herritarra.
1969 – Iñaki Aiarzaguena , bizkaitar txirrindulari ohia.
1971 – Kristina Rodriguez Mendikute , gipuzkoar politikaria.
1975 – Unai Agirre , gipuzkoar bertsolaria.
1980 –
1984 – Simon Marchand , lapurtar surflaria.
1990 – Itsaso Larramendi , bizkaitar arkitektoa.
1994 – Esty Quesada , bizkaitar youtuber eta aktorea.
1996 –
Mundua
1511 – Giorgio Vasari , italiar margolari eta arkitektoa (h. 1574 ).
1549 – Fernando I.a Medici , Toskanako Duke Handia (h. 1609 ).
1569 – Karlos I.a Liechtensteingoa , Liechtensteingo printzea (h. 1627 ).
1601 – Ana Eleonor Hesse-Darmstadtekoa , Luis V.a Hesse-Darmstadtekoa eta Magdalena Brandenburgokoaren alaba (h. 1659 ).
1641 – Regnier de Graaf , holandar sendagilea (h. 1673 ).
1751 – Maria Anna Mozart , austriar musikaria (h. 1829 ).
1818 –
1857 – Thorstein Veblen , estatubatuar ekonomialaria eta soziologoa (h. 1929 ).
1862 – Nikolai Iudenitx , Errusiar Inperioko Armadako jenerala (h. 1933 ).
1863 – Henry Ford , estatubatuar industrialaria, Ford Motor Companyren fundatzailea (h. 1947 ).
1881 – Smedley Butler , AEBko armadako militarra 33 urtez eta ondoren ekintzaile bakezalea (h. 1940 ).
1898 –
1899 – Gerald Moore , britainiar piano-jotzailea (h. 1987 ).
1904 – Salvador Novo , mexikar idazlea (h. 1974 ).
1906 – Mario Quintana , brasildar poeta (h. 1994 ).
1909 – C. Northcote Parkinson , britainiar itsas historialaria, erakunde burokratikoetatik duen satiragatik ezaguna (h. 1993 ).
1914 – Michael Morris (Killaningo 3. baroia) , irlandar kazetari, egile eta kirol buruzagia, Nazioarteko Olinpiar Batzordeko 6. lehendakaria (h. 1999 ).
1920 – Marie Tharp , estatubatuar geologoa eta itsas kartografoa, itsas ondoaren lehen mapa zientifikoaren sortzailea (h. 2006 ).
1924 – William H. Gass , estatubatuar idazle, kritikari eta filosofia irakaslea (h. 2017 ).
1926 –
1931 – Dominique Lapierre , frantziar idazlea (h. 2022 ).
1933 – Paul de Senneville , frantziar ekoizle eta musikagilea (h. 2023 ).
1934 – Gonzalo Suárez , espainiar zinema-zuzendaria eta idazlea.
1936 – Pilare Borboikoa , Espainiako infanta (h. 2020 ).
1938 – Viatxeslav Ivanov , errusiar arraunlaria (h. 2024 ).
1939 –
1940 – Clive Sinclair , britainiar elektronika-ingeniari, asmatzaile eta enpresaburua, ZX Spectrum ordenagailuaren sortzailea (h. 2021 ).
1941 –
1943 – Giovanni Goria , Italiako lehen ministroa (h. 1994 ).
1945 – Patrick Modiano , frantziar idazlea, 2014ko Literaturako Nobel Saria .
1947 –
1948 – Jean Reno , frantziar zinema, telebista eta antzerkiko aktorea.
1950 – Gabrielle Salvatores , italiar zinema zuzendaria.
1957 – Nery Pumpido , argentinar futbol atezaina.
1958 –
1959 –
1961 – Laurence Fishburne , estatubatuar aktorea.
1962 – Alton Brown , estatubatuar chef-a.
1963 –
1964 –
1968 – Terry Crews , estatubatuar aktore eta NFLko jokalari ohia.
1969 – Simon Baker , australiar aktorea.
1970 –
1971 –
1974 –
1975 – Cherie Priest , estatubatuar idazlea.
1977 –
1980 –
1981 –
1982 –
1984 – María León , espainiar aktorea.
1985 – Mia Isabella , estatubatuar emakumezko aktore pornografiko transexual ohia.
1989 – Aleix Espargaró , kataluniar motoziklismoko pilotua.
1991 – Carolina Yuste , espainiar aktorea.
1992 – Fabiano Caruana , italo-estatubatuar xakelaria.
1993 – Yoko Tanaka , japoniar futbolaria.
1995 – Evelyn Labanda , ekuadortar kazetaria.
1999 –
Heriotzak
Euskal Herria
1523 – Joanes Antxieta , gipuzkoar konpositorea (j. 1462 ).
1876 – Maurice Delay , euskal kirurgialari eta politikaria, Baionako alkatea (j. 1876 ).
1883 – Cayo Vea-Murguía , espainiar politikari progresista, Bizkaiko gobernadore zibila, Donostian (j. 1827 ).
1923 – Victor Txabarri Anduiza , bizkaitar enpresaburu eta politikaria (j. 1888 ).
1931 – Christophe-Louis Légasse , lapurtar apaiza, Périgueuxen (j. 1859 ).
1936 – Jose Horn , filipinetan jaiotako euskal herritar politikari jeltzale eta abokatua eta Bilboko alkatea (j. 1880 ).
1936an , Izkon , bortxatu eta ondoren fusilatuak:
1950 – Juan Zabaleta , euskal idazlea eta bertsolaria (j. 1894 ).
1967 – Valentín Uriona , euskal txirrindularia, lasterketan izandako eroriko baten ondorioz (j. 1940 ).
1982 – Patxi Ganborena , euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (j. 1901 ).
1987 – Manuel Lekuona , gipuzkoar idazlea, apaiza eta euskaltzaina (j. 1894 ).
1989 – Amadeo Labarta , euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (j. 1905 ).
2003 – Silbestre Elezkano , Txilibrin , bizkaitar dantzari, koplari, panderetari eta alboka-egilea, XX. mendeko albokari garrantzitsuenetariko bat (j. 1912 ).
2005 – Patxi Ondarra , Aita Ondarra , nafar fraide kaputxinoa eta euskaltzaina (j. 1925 ).
2013 – Felipa Domínguez Taguada , Gurutze Gorriko erizain eta miliziano komunista gipuzkoarra.
2024 – Jose Antonio Aduriz , gipuzkoar fraide eta hizkuntzalaria (j. 1949 ).
Mundua
579 – Benedikto I.a , Aita santua .
1528 – Palma Zaharra , italiar margolaria (j. 1480 ).
1683 – Maria Teresa Austriakoa , Espainiako infanta eta Frantziako erregina ezkontidea (j. 1638 ).
1771 – Thomas Gray , ingeles olerkaria (j. 1716 ).
1811 – Miguel Hidalgo , mexikar iraultzaile eta apaiza, Mexikoko independentziako gerrari hasiera eman ziona (j. 1753 ).
1888 – María Josefa Mujía , boliviar poeta, eleberrigile eta itzultzailea (j. 1812 ).
1894 – Walter Pater , ingeles idazlea (j. 1839 ).
1898 – Otto von Bismarck , Alemaniaren bateratzea lortu zuen alemaniar politikaria (j. 1815 ).
1900 – Alfredo Saxonia-Coburg eta Gothakoa , Saxonia-Coburg eta Gothako dukea (j. 1844 ).
1912 – Meiji Enperadorea , japoniar enperadorea (j. 1852 ).
1913 – Pedro Planas Basagañas , Balergo destakamenduko espainiar soldadua (j. 1859 ).
1930 – Joan Gamper , suitzar kirolaria eta Futbol Club Barcelona taldearen sortzailea (j. 1877 ).
1947 – Joseph Cook , Australiako 6. lehen ministroa (j. 1860 ).
1962 – Luigi Carnera , italiar astronomoa (j. 1875 ).
1965 – Jun'ichirō Tanizaki , japoniar idazlea (j. 1886 ).
1970 – George Szell , hungariar-estatubatuar orkestra-zuzendari eta musikagilea (j. 1897 ).
1975 – Jimmy Hoffa , estatubatuar sindikalista (desagertua) (j. 1913 ).
1976 – Rudolf Bultmann , alemaniar teologo protestantea (j. 1884 ).
1978 – Umberto Nobile , italiar esploratzaile, hegazkin-gidari eta militarra (j. 1885 ).
1991 – María Antinea , jaendar aktore, vedette, dantzari, kupletista eta tonadilla-kantaria (j. 1915 ).
1992 – Joe Shuster , kanadar komikigilea, Superman en sortzaileetako bat (j. 1914 ).
1996 –
1997 – Bảo Đại , Vietnamgo azken enperadorea (j. 1913 ).
2005 –
2006 – Murray Bookchin , estatubatuar historialaria, irakaslea, ikertzailea, ideologoa eta ekintzailea, ekoanarkismoaren fundatzailea eta mugimendu ekologistaren aitzindaria (j. 1921 ).
2007 –
2010 – Qian Weichang , txinatar zientzialaria (j. 1912 ).
2011 – Pêr Denez , bretainiar hizkuntzalari, irakasle eta idazlea (j. 1921 ).
2012 – Maeve Binchy , irlandar eleberrigile, antzerkigile, ipuin idazle, zutabegile eta hizlaria (j. 1939 ).
2013 –
2020 –
2023 – Paul Reubens , estatubatuar aktore eta umorista (j. 1952 ).
2024 – Bogumiła Wander , poloniar kazetaria (j. 1943 ).
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Uztailaren 29 | Urteko egutegi | Uztailaren 31