Nablus

Nablus
نابلس
שְׁכֶם
hiria
Antzinako hiria Gerizim mendia atzealdean duena Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea Palestina
GobernazioaNablus
AlkateaAdly Yaish
Izen ofizialaنابلس
Jatorrizko izenaنابلس
שְׁכֶם
Geografia
Koordenatuak32°12′58″N 35°15′58″E / 32.2161°N 35.2661°E / 32.2161; 35.2661
Map
Azalera28,6 km²
Demografia
Biztanleria156.906 (2017)
10.413 (2014)
Dentsitatea5.411 bizt/km²
Informazio gehigarria
Ordu eremuaUTC+02:00 eta UTC+03:00
Hiri senidetuakPoznań, Dundee, Lille, Napoli, Stavanger, Florentzia, Khasaviurt, Como, Toscana, Rabat eta Fez
Hizkuntza ofizialaarabiera
http://www.nablus.org/ www.nablus.org

Nablus[1] (arabieraz: نابلس Nāblus; hebreeraz: שכם) Zisjordaniako hiria da. Bertan 120.000 biztanletik gora aurki daitezke. 1993ko Osloko Hitzarmenaz geroztik Palestinaren menpe dagoen hiria da.

Geografia

Nablus antzinako bi merkataritza bideen arteko bidegurutzean dago. Batak Xarongo lautada eta Jordan harana lotzen zituen, eta besteak Nablus eta Galilea iparraldean eta Bibliako Judea hegoaldean[2].

Klima

    Datu klimatikoak (Nablus)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 13.1 14.4 17.2 22.2 25.7 27.9 29.1 29.4 28.4 25.8 20.2 14.6 22.3
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 6.2 6.7 8.8 12.1 14.9 17.4 19.3 19.5 18.5 16.2 12.1 7.8 13.3
Pilatutako prezipitazioa (mm) 155 135 90 34 5 0 0 0 2 17 60 158 656
Hezetasuna (%) 74 75 66 55 47 50 65 62 73 62 54 69 62.7
Iturria: Arab Meteorology Book[3]

Demografia

1596an, 806 etxegune musulman, 20 etxegune samariar, 18 etxegune kristau eta 15 etxegune judu zegoen Nablusen[4]. 1849an, otomandar agintariek 20.000 biztanle inguru erregistratu zituzten[5]. 1867an, estatubatuar bisitarien arabera, 4.000 biztanle zegoen hirian, gehienetan musulmanak, baina hainbat judu eta kristau eta 150 samariar inguru ere bai[6]. 1922ko zentsuaren arabera, 15.947 biztanle zeuden guztira: 15.238 musulman, 16 judu, 544 kristau, 147 samariar eta beste batzuk[7]. Biztanleria hazten jarraitu zuen eta 1931ko Palestinako zentsuan 17.181 izatera iritsi zen[8].

Al-Hanbali meskitako otoitz aretoa

1997ko zentsuan, Nablusek 100.034 biztanle zituen, 23.397 iheslari barne (biztanleen % 24 inguru)[9]. Palestinako Estatistika Bulego Zentralaren arabera, 126.132 biztanle zituen 2007an[10].

1997an, hiriko biztanleen % 28,4 10 urtetik beherakoa zen, % 20,8 10 eta 19 urte bitartekoa, % 17,7 20 eta 29 urte bitartekoa, % 18 30 eta 44 urte bitartekoa, % 11,1 45 eta 64 urte bitartekoa eta % 3,7 64 urtetik gorakoa. % 50,92 gizonezkoak ziren eta % 49,07 emakumezkoak[11].

Erlijioa

Gaur egungo biztanle gehienak musulmanak dira, baina kristau eta samariar komunitate txikiak ere badaude. Biztalle asko musulman bihurtu ziren samariarren ondorengoak direla uste da. Nablusen ohikoak diren hainbat abizen samaritar arbasoekin lotuta daude, Muslimani, Yaish eta Shakshir besteak beste[12]. 1967an, 3.500 kristau inguru zeuden Nablusen, baina kopuru hau 650 ingurura jaitsi zen 2008an[13].

Alkateak

  • Muhammad Tuffaha Al-Husseini (1869-1972)
  • Hassan Abdel Hadi (1873-1874)
  • Ahmed Helmy (1874-1876)
  • Abdel Fattah Agha Al-Nimr (1876-1878)
  • Hassan Abdel Hadi (1879-1885)
  • Sherif Touqan (1886-1887)
  • Abdul Latif Abdul Hadi (1887-1894)
  • Bashir Touqan (1894-1896)
  • Badawi Ashour (1896-1897)
  • Abdul Latif Abdul Hadi (1897-1900)
  • Bashir Touqan (1901-1902)
  • Tawfiq Hammad (1902-1906)
  • Mohamed Abdu (1907-1908)
  • Abdul Latif Abdul Hadi (1908-1910)
  • Haider Touqan (1911-1912)
  • Kamal al-Din Arafat (1912-1913)
  • Youssef Al-Tamimi (1913)
  • Hassan Hammad (1913-1915)
  • Bashir Al-Sharabi (1915)
  • Kamal al-Din Arafat (1915-1916)
  • Ahmed Mukhtar (1916-1917)
  • Youssef Al-Tamimi (1917)
  • Haider Touqan (1917)
  • Omar Zuaiter (1917-1918)
  • Nimr Hammad (1918)
  • Suleiman Al-Samadi (1918)
  • Haider Touqan (1918)
  • Omar Zuaiter (1918-1924)
  • Omar El Gohary (1924-1925)
  • Suleiman Touqan (1925-1951)
  • Ahmed Al-Shakaa (1951)
  • Naeem Abdul Hadi (1951-1955)
  • Mazouz Al-Masry (1955-1957)
  • Bahjat Tabbara (1957-1959)
  • Ahmed Sorori (1959-1963)
  • Hamdi Kanaan (1963-1969)
  • Mazouz Al-Masry (1969-1976)
  • Bassam Shakaa (1976-1982)
  • Dhafer Al-Masry (1985-1986)
  • Hafez Touqan (1986-1988)
  • Ghassan Shakaa (1994-2004)
  • Adly Yaish (2005-2012)
  • Ghassan Shakaa (2012-2015)
  • Samih Tbila (2015-2017)
  • Adly Yaish (2017-2019)[14]
  • Samih Tbila (2019-2021)[15]
  • Sami Hijjawi (2022 - gaur egun)

Hiri eta herri senidetuak

Hiritar ezagunak

Erreferentziak

  1. ↑ Euskaltzaindia. Ekialde Hurbileko eta Ipar Afrikako toponimia. .
  2. ↑ (Ingelesez) «Nablus» AsiaRooms jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2008-01-13) (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  3. ↑ (Ingelesez) Arab Meteorology Book. jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2016-03-04) (Noiz kontsultatua: 2023-11-02).
  4. ↑ (Ingelesez) Hütteroth, Wolf-Dieter; Abdulfattah, Kamal. (1977). Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. 5 Erlangen: Erlanger Geographische Arbeiten, 5 or. ISBN 3-920405-41-2. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  5. ↑ (Ingelesez) Doumani, Beshara B. (1994). «The Political Economy of Population Counts in Ottoman Palestine: Nablus, circa 1850» International Journal of Middle East Studies (Cambridge University Press) 26 (1): 1-17. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  6. ↑ (Ingelesez) Miller, Ellen Clare. (1871). «Nablous» Eastern Sketches – notes of scenery, schools and tent life in Syria and Palestine. Edinburgh: William Oliphant and Company, 171 or..
  7. ↑ (Ingelesez) Barron, J.B., ed. «Table IX, Sub-district of Nablus» Palestine: Report and General Abstracts of the Census of 1922. Government of Palestine (argitaratze data: 1923), 24 or. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  8. ↑ (Ingelesez) Mills, E., ed. Census of Palestine 1931. Population of Villages, Towns and Administrative Areas. Jerusalem: Government of Palestine (argitaratze data: 1932), 63 or. (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  9. ↑ (Ingelesez) «Palestinian Population by Locality and Refugee Status» Palestinian Central Bureau of Statistics jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2011-11-04) (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  10. ↑ (Ingelesez) «2007 Locality Population Statistics» Palestinian Central Bureau of Statistics 2008 (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  11. ↑ (Ingelesez) «Palestinian Population by Locality, Sex and Age Groups in Years» Palestinian Central Bureau of Statistics jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2008-06-14) (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  12. ↑ (Ingelesez) «The Political History of the Samaritans» An-Najah National University - Zajel 2005-01-24 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2012-01-19) (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  13. ↑ (Ingelesez) Carillet, Joel. «“We Need Justice,” Says Father Yousef Sa’adah, a Melkite Priest in Nablus» Washington Report on Middle East Affairs 2009-08-06 (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  14. ↑ (Arabieraz) «رؤساء بلدية نابلس السابقون» Nablus Municipality jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2019-06-02) (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).
  15. ↑ (Arabieraz) «الفلسطينية، وكالة الصحافة. "سميح طبيلة يتسلم رئاسة بلدية نابلس» Safa 2019-08-22 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2019-08-26) (Noiz kontsultatua: 2023-11-03).

Ikus, gainera

Kanpo estekak