Kunpremita tergaso aŭ Kunpremita natura gaso aŭ Kunpremita fosilia gaso (ofte mallongigata CNG laŭ la angla nomigo Compressed natural gas) estas fuelgaso plejparte kunmetita de metano (CH4), kunpremita al malpli ol 1% de la volumeno kiun ĝi okupas ĉe norma atmosfera premo. Ĝi estas stokita kaj distribuita en malmolaj ujoj ĉe premo de 20-25 megapaskaloj (2 900-3 600 psio), kutime en cilindraj aŭ sferaj formoj.
Kunpremita tergaso estas uzita en tradiciaj benzinaj/interbruligaj motorveturiloj kiuj estis modifitaj, aŭ en veturiloj specife produktitaj por uzo de kunpremita tergaso: aŭ sole (diligenta), kun apartigita likva fuelsistemo por etendi intervalon (duobla fuelo), aŭ lige kun alia fuelo (du-fuelaj motoroj). Ĝi povas esti uzata anstataŭ benzino, dizeloleo kaj likvigita nafta gaso (LPG). Kompare kun aliaj fueloj, tergaso prezentas malpli da minaco en la okazaĵo de disverŝiĝo, ĉar ĝi estas pli malpeza ol aero kaj disiĝas rapide kiam ellasita.
En respondo al altaj fuelprezoj kaj mediaj zorgoj, kunpremita tergaso ĝis nun uzatas en aŭtorikiŝoj, ŝarĝaŭtoj, publiktransportaj kaj lernejaj busoj, kaj trajnoj.
La kosto kaj allokigo de fuelaj stokadujoj estas la plej grava baro al pli larĝa/pli rapida adopto de kunpremita tergaso kiel fuelo. Estas ankaŭ kial municipa registaro, publiktransportaj veturiloj estis la plej videblaj fruaj adoptantoj de ĝi, ĉar ili povas pli rapide amortizi la monon investitan en la nova (kaj kutime pli malmultekosta) fuelo. Malgraŭ ĉi tiuj cirkonstancoj, la nombro da veturiloj en la mondo uzantaj kunpremitan tergason ĝis la jaro 2022 konstante kreskis (30 procentoj jare). Nun, kiel rezulto de la konstanta kresko de la industrio, la kosto de tiaj fuelaj stokaj cilindroj estis malaltigita al multe pli akceptebla nivelo. Precipe, por la cilindroj de kunpremitaj tergasoj tipo 1 kaj tipo 2, multaj landoj kapablas fari fidindajn kaj koste efikajn cilindrojn por konvertiĝo bezono.
El kemia vidpunkto, tergaso kaj rafinita biogaso (gaso el malaeroba digestado aŭ rubodeponejoj) estas pli-malpli sama kemiaĵo. Tamen, biogaso estas karbone neŭtrala, dum ke tergaso estas fosilia. Kunpremita metaneca gaso estas populara brulaĵo por urbaj busoj. Ofte oni celas utiligi biogason, sed se disponeblas nur nesufiĉa kvanto de tiu, oni "aŭtomate" plenigas per fosilia gaso.
La avantaĝo de tergaso kompare al aliaj fosiliaj brulaĵoj estas minimuma, kaj tio ĝuste validas ankaŭ por kunpremita fosilia gaso. Por haltigi la tutmondan varmiĝon, ĉesigo de uzo de tergaso estas neevitebla.[1]
Referencoj
Vidu ankaŭ
