Ghardaia aŭ Ghardaïa (arabeغرداية, Mzab-Berbere: taƔerdayt, Taɣerdayt do Taghardaïat) estas la ĉefurbo de la Provinco Ghardaia, Alĝerio. La komunumo Ghardaïa havas 93,423 loĝantojn laŭ la censo de 2008,[1] el 87,599 en 1998,[2] kun jara kreskindico de 0.7%.[1] Ĝi situas ĉe nord-centra Alĝerio en la Sahara Dezerto kaj kuŝas laŭlonge de la maldekstra bordo de la ŭadi Mzab. La Mzaba valo en la Provinco Ghardaia (vilaja) estis enskribita kiel Monda Heredaĵo en 1982, kiel kultura propraĵo taksita laŭ la kriterioj II (pro ties setlejoj kaj urba planado eĉ ĝis la nuna jarcento), III (pro kulturaj valoroj de Ibadioj), kaj V (setleja kulturo kiu pluis ĝis la nuna jarcento).[3][4]
Ghardaïa estas parto de urba kvinopo, surmonteta urbo inter kvar aliaj, konstruita preskaŭ antaŭ milo da jaroj en la M’Zab valo. Ĝi estis fondita de Mozabitoj, nome islama Ibadia sekto de ne-arabaj islamanoj, kiaj Berberoj.[5][6] Ĝi estas ĉefa centro de produktado de daktiloj kaj de fabrikado de tapiŝoj kaj vestaĵoj.[7] Dividita en tri enmurigitaj sektoroj, ĝi estas fortifikita urbo. Je la centro de la historia Mʾzabita areo, kun piramid-stila moskeo kaj arkara placo.[8] Distingaj blankaj, rozkolotaj, kaj ruĝaj domoj, faritaj el sablo, argilo kaj gipso,[9] ĝi staras en terasoj kaj arkaroj.[8] En sia libro de 1963 nome La force des choses la francaekzistadisma filozofoSimone de Beauvoir priskribis Ghardaïa kiel "kubisma pentraĵo bele konstruita".[9]
