Budapeŝta Medicina Esperanto-Fakgrupo fondiĝis la 2-an de marto1969. Fine de la jaro 1968 aperis la alvoko de D-ro Imre Ferenczy en la hungara Kuracista Semajnrevuo pri la fondiĝa kunveno de la Medicina Sekcio de Hungara Esperanto-Asocio, kaj en marto de 1969 oni fondis la memstaran Budapeŝtan Medicinan Esperanto-Fakgrupon. S-ro Profesoro Kálmán Kalocsay iĝis la honora prezidanto, D-rino Istvánné Gajzágó la prezidanto, D-ro Lajos (Ludoviko) Molnár la sekretario.
Estraro - sidejo - web-paĝoj
Sidejo de la Budapeŝta Medicina Esperanto Fakgrupo de Hungaria Esperanto-Asocio (HEA): en la aktuala sidejo de HEA, kiu estas trovebla sur la retejo de Hungaria Esperanto-Asocio.
La ĉefa celo de fakgrupo estis ĉiam la scienca, medicina aplikado de la Internacia Lingvo, ĉar la scienco nepre bezonas justan, neŭtralan, komunan lingvon certigantan veran, lingvan egalrajtecon por ĉiuj sciencistoj.
La agado de la Fakgrupo dividiĝas en 3 epokojn: komence la lingvolernado, sekvata de la popularscienca kaj scienca periodoj. Dum la nunaj jaroj de la tutmonda, socia-ekonomia krizo la agado de la Fakgrupo servas – helpe de la internacia pontolingvo Esperanto – la sanon en ĝia pli vasta senco, kiel korpan, animan kaj socian harmonion.[1]
Dum iliaj sistemaj, monataj kunvenoj, diskutrondoj, spiritaj metiejoj regule okazas prelegoj pri san-protektado: muziko-terapio, naturkuracado, ĉiutaga, diverstipa gimnastiko, lingvaj ekskursoj, novaj, infektaj malsanoj, Yumeiho-terapio, mensa trejnado, instruado de Esperanto por plenkreskuloj.
Kontribuoj
Prelegoj
Depost 1969 la organizaĵo kunvenis kaj ankaŭ nuntempe kunvenas - escepte en aŭgusto - ĉiun unuan, labortagan merkredon de ĉiu monato.
La fakgrupo organizis la unuan Esperanto-lingvokurson por kuracistoj - 1971.
En novembro ili aranĝis sian unuan sciencan vesperon kun esperantlingvaj prelegoj - 1973.
Ekaperis sia scienca artikolo Varicelo de infanoj kuracitaj per kortikosteroidoj kaj imunsubpremantaj medikamentoj - Medicina Internacia Revuo, 1976[2]
Kajeroj / tradukaĵoj
La kajero Laborant-protektado antaŭ la ekrano tradukita de S-ro János Sárközi - 1995.
La kajero Kaj ankoraŭ kial utilas por mi Esperanto? - helpe de S-ro Oszkár Princz hungarlingve - 2002.
Hungarlingva kolektado: Por nia gepatra lingvo helpe de la pontolingvo Esperanto estas pli facile.
Redaktado de la periodaĵo Eŭropa Unio kaj la Lingva Demando.
Tradukado en Esperanten la unuajn du ĉapitrojn de la Traktato pri estigo de Eŭropa Konstitucio. - 2003-2004.
Tradukado Esperanten la malkovraĵon de d-ro Gyula Kulcsár: La Pasiva Antitumora Defenda Sistemo. - 2005
Paralela, hungara-esperanta versio de Fundamenta Leg'o de Hungario - 2012.
Kongresoj / konferencoj
1a Internacia Medicinista Esperanto-Konferenco (IMEK) - Krakovo1977.
Internacia Medicinista Esperanto-Kunveno - Varna 1978. Kadre de la 63a Universala Kongreso de Esperanto (UK) .
La fakgrupo fondis la Memormedalon Zamenhof de la Budapeŝta Medicina Esperanto-Fakgrupo. - 1980.[7]
Referencoj
↑La unuajn jarojn de lia agado, la asocio dediĉis al la lingvolernado. Oni traripetis la tutan lernolibron de Julio Baghy. Iom post iom la membraro akiris la deziratan lingvan nivelon. Jam en la jaro 1969 aperis la unuaj artikoloj en la cirkuleroMedicinistaj Novaĵoj, redaktitaj de D-ro Jozefo Hradil, en la tiama Ĉeĥoslovakio. En la jaro 1971 oni organizis la unuan fojon Esperanto-lingvokurson por kuracistoj kaj flegistoj. Dum regula, oktobra kunveno 1972 fondiĝis la Hungara Sekcio de la Universala Medicina Esperanto-Asocio. D-ro Imre Ferenczy fariĝis afergvida prezidanto de la sekcio, kaj oni elektis D-ron István Hegyi, kiel lingvan konsilanton de la gvidantaro.
Ekde 1973 siaj popularsciencaj kaj sciencaj agadoj evoluis paralele. En novembro de tiu jaro oni aranĝis unuan „Sciencan vesperon” kun esperantlingvaj, sciencaj prelegoj. Dum la ceteraj kunvenoj D-rino Julianna Farkas – inter aliaj programeroj – laŭtlegadis detalojn el la „Lernolibro pri oftalmologio” de la japana Profesoro D-ro Seiiĉi Kato. La tekston oni tradukis hungaren kaj klarigis por la aŭskultantaro. Depost tiu tempo oni komune laŭtlegadis kaj tradukis hungaren dum ĉiu kunveno, sisteme la ĉapitrojn de la bonega, popularscienca verko de Alberto Fernández: „Senĝenaj Dialogoj”. Partoprenante la programojn la ĉeestantoj povis akiri interesajn konojn, kaj samtempe ni ĉiuj povis alproprigi abundan, sciencan vortotrezoron. Depost 1974 oni jam regule organizis solenajn, sciencajn prelegseriojn la unuan merkredon de ĉiuj monatoj por memorigi la membraron pri la datreveno de fondiĝo de la Fakgrupo.
La grupo partoprenis en la redaktado de la esperantlingva parto de plurlingva, „Sanitar-Ekonomia Vortaro” de la Organiza, Projekta kaj Informa Centro de la tiama, hungara Ministerio pri Sanafero. Dum ties redaktado oni ankoraŭ povis kunlabori kun Profesoro D-ro Kálmán Kalocsay.
Ekde 1975 oni regule kunlaboris kun Profesoro D-ro Ottó Haszpra en redaktado de la Sciencaj Komunikaĵoj, la bonega, scienca aldono de la revuo Budapeŝta Informilo. Samtempe oni aperigis plurajn, hungarlingvajn artikolojn en revuoj kaj gazetoj pri la valoro kaj estonto de Esperanto.
Je iniciato de S-ro Miklós Láng, teknika redaktoro de la hungara revuo Gyógyszerészet (tio estas Farmacio) en 1978 oni komencis sisteme esperantigi la resumojn de la sciencaj artikoloj tie aperantaj. Helpe de S-ino Istvánné Jenővári la tiama redaktorino de la semajnrevuo Orvosegyetem (tio estas Medicina Universitato) en la sama jaro ni komencis prezenti Esperanton por la studentoj de la Budapeŝta Medicina Universitato Semmelweis.
Somere de 1979 okazis en Hódmezővásárhely la 2-a Internacia Medicina Esperanto-Konferenco. S-ino Katalin Faragó brile organizis la Konferencon, kiun partoprenis 150 kuracistoj, apotekistoj, flegistinoj kaj veterinaroj el 8 landoj de Eŭropo. La partoprenantoj povis aŭskulti 35 esperantlingvajn, sciencajn, popularsciencajn prelegojn. La Budapeŝta Medicina Esperanto-Fakgrupo kunordigis la prelegserion. Fine de la grandsukcesa Konferenco la partoprenantoj decidis, ke en ĉiu dua jaro oni devas organizi IMEK-ojn, ĉiam en alia lando.
En la jaro 1980 oni fondis la Memormedalon Zamenhof de la Budapeŝta Medicina Esperanto-Fakgrupo. Ĝis nun 26 eminentaj, poresperantaj agantoj – grandparte membroj de la Fakgrupo – ricevis tiun ĉi memormedalon. Inter la jaroj 1983 kaj 1985 kelkaj membroj de la Fakgrupo – inter ili D-ro Miklós Fehér kaj D-ro Balázs Szemők, kolektis la anatomiajn, farmaciajn, medicinajn, veterinariajn, stomatologiajn kaj dentoteknikajn fakesprimojn por la pretiĝanta, Hungara-Esperanta Meza Vortaro.
La reĝimŝanĝo (en la jaroj 1989-1990) ne tro favoris la Esperanto-movadojn de post-socialismaj landoj. Ekde la jaro 1995 la regulaj, monataj kunvenoj de la Fakgrupo okazas „en familia rondo”, tio estas en hejmoj. Por fidela, por-esperanta agado la Fakgrupo en 2001, dum la zagreba Universala Kongreso de Esperanto kolektive ricevis la memormedalon de la UMEA-Shinoda-Premio.
En 2002 oni verkis kaj eldonis hungarlingvan kajereton por tiuj plurmil gejunuloj, kiuj metis ŝtate rekonitajn lingvoekzamenojn pri Esperanto: - „Kaj ankoraŭ kial utilas por mi Esperanto?” Okaze de la aliĝo de Hungario al la Eŭropa Unio kune kun 17 kunlaborantoj en la jaroj 2003-2004 oni tradukis Esperanten la unuajn du ĉapitrojn de la Traktato pri estigo de Eŭropa Konstitucio. D-ro Seán Ó Riain, la prezidanto de la Eŭropa Esperanto-Unio jam disdonis preskaŭ 1000 ekzemplerojn de la angla-esperanta versio por la politikistoj de la Eŭropa Unio.
Konvinkiĝinte, ke nuntempe la junaj studentoj de medicino kaj la kuracistoj en Hungario ne interesiĝas pri Esperanto, por antaŭenigi la lernejan instruadon de la Internacia Lingvo en majo de 2006 oni fondis la Internacian Laborgrupon „Lingvolanĉilo”, kies laboron apogas du retejoj kaj aparta, interreta diskutlisto kun proksimume 200 partoprenantoj el 37 landoj.
↑La artikolo gajnis la belegan, arĝentan memormedalon de la UMEA Shinoda-Premio. Estas videbla en la informkesto sur la oranĝo-kolora tuko.
↑Partoprenis 150 kuracistoj, apotekistoj, flegistinoj kaj veterinaroj el 8 landoj de Eŭropo. La partoprenantoj povis aŭskulti 35 esperantlingvajn, sciencajn, popularsciencajn prelegojn.
↑kadre de la 86-a Universala Kongreso de Esperanto
↑kadre de la 86-a Universala Kongreso de Esperanto
↑Ĝis nun 28 eminentaj, poresperantaj agantoj - grandparte membroj de sia fakgrupo - ricevis tiun ĉi memormedalon kreitan de S-ro Sándor Jószai, belartisto laboranta en Hódmezővásárhely. La medalo estas videbla en la informkesto sur la verda kovrilo.