Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 24/02/2022.
Ο Χρήστος Καψάλης καταγόταν από παλιά οικογένεια του Μεσολογγίου και ήταν πρόκριτος την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας. Διέθεσε όλη την περιουσία του για τον αγώνα. Όταν ο Λόρδος Βύρωνας πήγε στο Μεσολόγγι του παραχώρησε ένα από τα σπίτια του και σε όλη τη διάρκεια της πολιορκίας. Ακόμη συμμετείχε στην επισκευή των προμαχώνων αλλά και στην εμψύχωση των πολιορκημένων. Το σπίτι του μάλιστα ήταν αποθήκη πυρίτιδας και πυρομαχικών.[2]
Στις 8 Απριλίου 1826, όταν αποφασίστηκε η Έξοδος, ο δημογέροντας Καψάλης μην μπορώντας, λόγω ηλικίας, να συμμετέχει, προτίμησε να πεθάνει στα ερείπια της πατρίδας του.[3] Την παραμονή της εξόδου είχε περιέλθει την πόλη και είχε συγκεντρώσει ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού που δεν μπορούσε να ακολουθήσει την ηρωική φρουρά. Συγκέντρωσε πολλές γυναίκες, παιδιά, ασθενείς, τραυματίες, ηλικιωμένους, εξαντλημένους από την πείνα και τις αρρώστιες, και όσους ανάπηρους δεν μπορούσαν να πάρουν μέρος στην έξοδο, σχεδόν 400 άτομα. Λίγες ώρες νωρίτερα, το μεσημέρι, είχε κηδεύσει τη γυναίκα του, η οποία πέθανε από τις κακουχίες και την εξάντληση.[4][5]Κατέλαβε την μεγάλη πυριτιδαποθήκη κάτω από τον προμαχώνα του Μπότσαρη, η οποία ήταν γεμάτη εκρηκτικές ύλες. Όταν η πυριτιδαποθήκη γέμισε από τους πολιορκημένους, έκλεισε την πόρτα και έβαλε τις πιο νέες κοπέλες στα παράθυρα, για να τις δουν οι εχθροί και να μαζευτούν. [6]Οι έγκλειστοι καταλαβαίνουν πως έφθασε η ύστατη στιγμή και τραγουδούν θρηνητικά τραγούδια. Το πρωί, όταν οι Τούρκοι εισέβαλαν στην πόλη, ο Καψάλης ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη μαζί με όλους τους παρευρισκόμενους και πλήθος Τούρκων εχθρών.[2]
Για τη πράξη αυτή υμνήθηκε τόσο από τους Έλληνες όσο και από ξένους ποιητές. Προτομή του Καψάλη έχει στηθεί στο ηρώο του Μεσολογγίου από το 1926. Ο δήμος της πόλης, στον εορτασμό της εκατονταετηρίδας της εθνικής ανεξαρτησίας, έκοψε χρυσά, αργυρά και χαλκά αναμνηστικά μετάλλια τα οποία απεικόνιζαν στην μια όψη τους την ανατίναξη και στην άλλη είχαν χαραγμένη τη φράση «Το Μεσολόγγι προς το ολοκαύτωμα του Χρήστου Καψάλη 1826-1930».[7] Κάθε χρόνο το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων γίνονται επετειακές εορτές σε ανάμνηση της εξόδου των Πολιορκημένων με αναπαράσταση της εξόδου και της ανατινάξεως της οικίας του.
