Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο. Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|4|01|2025}}

Συντεταγμένες: 38°31′4″N 26°0′0″E / 38.51778°N 26.00000°E / 38.51778; 26.00000

Φυτά
Φυτά Φυτά
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Βορείου Αιγαίου
Δήμος	Χίου
Γεωγραφία
Νομός	Χίου
Υψόμετρο	480
Πληθυσμός
Μόνιμος	7
Έτος απογραφής	2011
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας	82103
Τηλ. κωδικός	82103
δεδομένα

Τα Φυτά είναι μικρό χωριό της βόρειας Χίου (ένα από τα λεγόμενα «Βορειόχωρα»), σε οδική απόσταση 40 χιλιομέτρων από την πόλη της Χίου. Παλαιότερα ήταν έδρα ομώνυμης κοινότητας, ενώ σήμερα υπάγεται στο ομώνυμο δημοτικό διαμέρισμα του δήμου Χίου, το οποίο περιλαμβάνει και τον οικισμό Κηπουριές. Το μεσοσταθμικό υψόμετρο του χωριού είναι 480 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, καθιστώντας τα Φυτά το δεύτερο υψηλότερο χωριό της Χίου μετά τη Σπαρτούντα (530 μέτρα). Πραγματικά, αμφότερα τα χωριά αυτά συγκαταλέγονται ανάμεσα στα λεγόμενα «Χωριά του Πελινναίου», του υψηλότερου δηλαδή βουνού του νησιού. Τα Φυτά είναι κτισμένα στη δυτική πλαγιά του, με θέα προς την Αμανή και το ανοικτό Αιγαίο. Κοντινότερος οικισμός είναι το χωριό Κηπουριές, ενάμισυ περίπου χιλιόμετρο προς τα νότια και χαμηλότερα. Στη συνέχεια του ίδιου δρόμου προς τα βόρεια συναντάμε τη Σπαρτούντα.

Ιστορικά, τα Φυτά αναφέρονται ως «πολύ υπό των περιηγητών επαινούμενα» κατά τους περασμένους αιώνες (Ζολώτας) καθότι το δροσερότερο και πιο πολυάνθρωπο από τα χωριά του Πελινναίου, και προπαντός για την πολύυδρη «πηγή του χωριού». Αυτή η δροσερή πηγή είναι γνωστή σήμερα ως «Νερό του Αγγέλου» και αναβλύζει από τη ρίζα ενός θεόρατου πλατάνου. Γενικά οι πηγές των Φυτών κινούσαν οκτώ νερόμυλους κατά το παρελθόν. Πάνω από τα Φυτά, η πλαγιά του Πελινναίου καλύπτεται από πυκνό πευκοδάσος. Τα Φυτά είχαν και φρούριο (κτίσθηκε το 1516), παρόμοιο με αυτό των Αυγωνύμων, «έφερον δε άριστον οίνον μέλανα αλλά και ξανθόν, κατά τους πατριδογράφους» (Ζολώτας).

Οι κάτοικοι των Φυτών ασχολούνται με την καλλιέργεια ελαιοδένδρων, οσπρίων, λαχανικών και δημητριακών, καθώς επίσης και με τη μελισσοκομία και την κτηνοτροφία. Η εξέλιξη του πληθυσμού των Φυτών στις επίσημες απογραφές, τυπικό δείγμα μαρασμού της ελληνικής επαρχίας, φαίνεται στον πίνακα.

Ο ενοριακός ναός των Φυτών τιμάται στο όνομα της Αγίας Παρασκευής, αλλά το χωριό πανηγυρίζει και της Αγίας Μαρίνας (17 Ιουλίου). Παλαιοί (από την εποχή της Τουρκοκρατίας) ναοί των Φυτών είναι επίσης η Αγία Μαρίνα, η Αγία Κυριακή, ο `Αγιος Γεώργιος, η Παναγία Εισοδίων, ο `Αγιος Νικόλαος και ο Σταυρός. Το χωριό υπάγεται εκκλησιαστικώς στην αρχιερατική επιτροπεία Βολισσού της Ιεράς Μητροπόλεως Χίου, Ψαρών και Οινουσσών.

Ο ταχυδρομικός κωδικός των Φυτών είναι 82103.

• Τοπωνύμιο «τα Φυτά» στη Χίο υπάρχει και στο χωριό Έξω Διδύμα (αναφερόμενο σε παλαιό κώδικα), καθώς και μεταξύ Καρδαμύλων και Πιτυούς. Στα Νένητα και στη Βολισσό υπάρχει επίπεδη τοποθεσία αποκαλούμενη «η Φυτού», ενώ στην Ποταμιά «τα Φυτούδια».

• Σύντομη περιγραφή με εικόνες Αρχειοθετήθηκε 2008-12-05 στο Wayback Machine.

• Γεωργίου Ι. Ζολώτα: Ιστορία της Χίου, τόμος Α («Ιστορική Τοπογραφία και Γενεαλογία»), τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου, Αθήναι 1921, σσ. 639-640
• Κώστα Χωρεάνθη: Τουριστικός οδηγός της Χίου, εκδ. «Χίος-ημερολόγιο», Χίος 1970