Ο Φρανς Σαμούτ "Frans Sammut" (19 Νοεμβρίου 1945 – 4 Μαΐου 2011[1]) ήταν Μαλτέζος μυθιστοριογράφος και δοκιμιογράφος.[2]
Malta's Modern National Author, Frans Sammut, and the Maltese Flag - late 1960s/early 1970s
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Φρανς Σαμούτ στα μέσα της δεκαετίας 2010
Ο Σαμούτ γεννήθηκε στο Zebbug της Μάλτας.[1] Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο του Zebbug, εν συνεχεία στο St Aloysius' College, στην Παιδαγωγική ακαδημία St. Michael, στο Πανεπιστήμιο της Μάλτας (πτυχίο και μεταπτυχιακό στη Θεολογία) και στο Πανεπιστήμιο της Περούτζια (δίπλωμα για τη διδασκαλία της ιταλικής γλώσσας στο εξωτερικό).
Ο Σαμούτ απέσπασε για πρώτη φορά την αναγνώριση στις αρχές της δεκαετίας του '60 όταν, έφηβος ακόμα, με το διήγημά του L-Istqarrija (Η Διακήρυξη) κέρδισε την πρώτη θέση σε διαγωνισμό που διοργάνωσε η Għaqda Kittieba Żgħażagħ (Σύλλογος Νέων Συγγραφέων), όπως επίσης και με δύο άλλα διηγήματα τα οποία κέρδισαν τη δεύτερη και την τέταρτη θέση στον ίδιο διαγωνισμό. Στα τέλη της δεκαετίας του '60, υπήρξε ένας από τους ιδρυτές του Moviment Qawmien Letterarju(Λογοτεχνικό Κίνημα Αναγέννησης). Αργότερα, υπηρέτησε ως γραμματέας στην Akkademja tal-Malti (Ακαδημία Μαλτέζικης Γλώσσας).
Το 2010, διατέλεσε συνεργάτης στη Διεθνή Ναπολεόντειο Εταιρία (International Napoleonic Society).[3]
Ο Σαμούτ έκλεισε τη σταδιοδρομία του στην εκπαίδευση ως Διευθυντής Σχολείου, και κατά την χρονική περίοδο 1996 - 1998 διετέλεσε σύμβουλος του Πρωθυπουργού της Μάλτας σε θέματα πολιτισμού. Νυμφεύθηκε την Αικατερίνη Κάκια με την οποία απέκτησε δύο γιους, τον Μαρκ και τον Ζαν-Πιερρε.
Το έργο του
Δημόσιευσε πολλά έργα, μεταξύ των οποίων το μπεστ σέλερ Il-Gaġġa (Το Κλουβί), που αποτέλεσε τη βάση για την κινηματογραφική ταινία Gaġġa (το 1971) την οποία σκηνοθέτησε ο Mario Philip Azzopardi,[4]Samuraj, που κέρδισε το βραβείο Rothmans,[1]Paceville, που κέρδισε το Λογοτεχνικό βραβείο της Κυβέρνησης[1] και Il-Ħolma Maltija (το Μαλτέζικο όνειρο), για το οποίο ο κριτικός της λογοτεχνίας Norbert Ellul-Vincenti έγραψε, «δεν υπάρχει τίποτε πιο μεγαλειώδες στη μαλτέζικη λογοτεχνία. »[5] Ο πρώην πρωθυπουργός και θεατρικός συγγραφέας Alfred Sant το θεωρούσε ως «το αριστούργημα του Sammut»,[6] και η βρετανή ποιήτρια και συγγραφέας Marjorie Boulton το αποκάλεσε «κολοσσιαίο έργο».[7]
Ο Σαμούτ δημόσιευσε επίσης συλλογές διηγημάτων: Labirint (Λαβύρινθος), Newbiet (Εποχές), και Ħrejjef Żminijietna (Ιστορίες των καιρών μας).
Οι μελέτες και τα δοκίμιά του περιλαμβάνουν: Ir-Rivoluzzjoni Franċiża: Il-Ġrajja u t-Tifsira (η Γαλλική Επανάσταση: Ιστορία και σημασία), Bonaparti f'Malta (Ο Βοναπάρτης στη Μάλτα), του οποίου η γαλλική μετάφραση κυκλοφόρησε το 2008, και το On The Da Vinci Code (2006), δίγλωσσο σχόλιο (στα αγγλικά και τα μαλτέζικα) για το διεθνές μπεστ σέλερ. Εξέδωσε επίσης το Λεξικό Μικιελ Αντον Vασσαλλι του. Ο Vασσαλλι (απεβίωσε το 1829) θεωρείται ο πατέρας της μαλτέζικης γλώσσας. Το 2006, κυκλοφόρησε το έργο του Vασσαλλι Motti, Aforismi e Proverbii Maltesi σε μετάφραση του Σαμούτ με τίτλο Għajdun il-Għaqal, Kliem il-Għerf u Qwiel Maltin. Το 2007, το έργο του Il-Ħolma Maltija, σε μετάφραση (ως La Malta Revo), αντιπροσώπευσε τη Μάλτα στη συλλογή των κλασικών λογοτεχνικών έργων στη γλώσσα εσπεράντο τα οποία δημοσιεύθηκαν από την Mondial Books της Νέας Υόρκης. Το 2008, κυκλοφόρησε η πέμπτη έκδοση του μυθιστορήματος Il-Gaġġa. Το 2009, ο Σαμούτ παρουσίασε μια επαναστατική νέα ερμηνεία του ποιήματος Xidew il-qada (επίσης γνωστού ως «Il Cantilena») του Pietru Caxaro, του παλαιότερου γραπτού τεκμηρίου της μαλτέζικης γλώσσας.[8]
Ο Σαμούτ μετέφρασε τα θεατρικά έργα Φαίδρα του Ρακίνα (1978) και Στον βυθό του Μαξίμ Γκόργκι, τα οποία ανέβηκαν στο θέατρο Manoel, σε σκηνοθεσία του ποιητή Mario Azzopardi.[9]
Φαίδρα - Fedra, 1978.Ο Φρανς Σαμούτ στα τέλη της δεκαετίας του 1970
Ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου της Μάλτας, Peter Serracino Inglott (1933-2012), καθηγητής φιλοσοφίας και γνωστός διανοούμενος, δήλωσε για τον Σαμούτ:
Η μεγαλοφυία του Σαμούτ έγκειται στην Βολταιριανή ικανότητά του να μετατρέπει έναν ιστορικό χαρακτήρα σε πρόσωπο που φοράει αποκριάτικη μάσκα, ειρωνικά μεταμορφωμένο σε καρικατούρα. Ο αναγνώστης, ως συνένοχος, κοιτάζει στα μάτια τα πρόσωπα αυτά, τα οποία συνήθως αντιμετωπίζονται με απεριόριστο σεβασμό, και διασκεδάζει με τις αμφιβολίες, τις γκάφες και τις παλινωδίες τους. Η υφολογική μετάβαση από την ιστοριογραφική αφήγηση στη μυθοπλασία είναι ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει ένας μεταφραστής.[10]
Τελευταία λόγια
Τα τελευταία λόγια του Φρανς Σαμούτ ήταν: «Η σύζυγός μου και εγώ πρέπει να πάμε στα Ιεροσόλυμα, αλλά φαίνεται ότι τα σχέδια έχουν αλλάξει: τώρα βαδίζω εγώ για την Άνω Ιερουσαλήμ.»[11]
Η αντίδραση του Serracino Inglott σε αυτή τη φράση ήταν: «Τώρα συνειδητοποιώ ότι μερικές φορές δάκρυα και γέλιο εναλλάσσονται.»[10]
Government of Malta Literary Prize given to Frans Sammut in 1991 for the novel Paceville Government of Malta Literary Prize given to Frans Sammut in 1995 for Il-Ħolma Maltija
Έργα
Labirint u Stejjer Oħra (Λαβύρινθος και άλλες ιστορίες), (διηγήματα) 1968
Il-Gaġġa (μυθιστόρημα), 1971
Logħba Bejn Erbgħa (Ένα παιχνίδι ανάμεσα σε τέσσερις άνθρωπους), (πολύ σύντομη ιστορία) 1972
Samuraj (Σαμουράι) (μυθιστόρημα), 1975
Kristu fil-Poeżija Maltija 1913-1973 (Ο Χριστός στη μαλτέζικη Ποίηση 1913-1973) (αδημοσίευτη διατριβή), 1977
Fedra (Φαίδρα), 1978
Il-Qtil fi Sqaq il-Ħorr (πολύ σύντομη ιστορία), 1979
Il-Proċess Vassalli (Το ίχνος του Βασσαλλι) (τραγωδία), 1980
Il-Mara tat-Tifel (Νύφη) (τραγωδία) 1980
Il-Mixja tal-Ħaddiem lejn il-Ħelsien (πολιτική ανάλυση), 1982
Ir-Rivoluzzjoni Franċiża: il-Ġrajja u t-Tifsira (η Γαλλική Επανάσταση: Ιστορία και σημασία), (ιστορική ανάλυση) 1989
Paceville (μυθιστόρημα) 1991
Letteratura (λογοτεχνική κριτική), 1992
Il-Ħakma ta' Monroj (Η κυριαρχία του Μονρού) (λιμπρέτο λαϊκής όπερας), 1993
Il-Ħolma Maltija (Το όνειρο της Μάλτας) (μυθιστόρημα) 1994[12]
Mannarinu! (όπερα λαϊκή, λιμπρέτο) 1994
L-Atti tal-Appostli (Οι Πράξεις των Αποστόλων) (όπερα λαϊκή, λιμπρέτο) 1995
Bonaparti f’Malta (Ο Βοναπάρτης στη Μάλτα) (ιστορική ανάλυση) 1997
Newbiet (Εποχές) (διηγήματα), 1998
Ħrejjef Żminijietna (Ιστορίες των καιρών μας), (διηγήματα) 2000
Dun Ġorġ: Il-Bniedem tal-Poplu (Ιερέας Γεώργιος: Ο άνθρωπος του λαού), (ιστορικά και θρησκευτικά θέματα) 2001
Ġrajjet Ħaż-Żebbuġ (Μια ιστορία της Ηαζ-ζεββθγ) (ιστορία) 2001
Lexicon (λεξικό), 2002
Għala Le għall-UE (Γιατί Όχι στην Ε.Ε) (πολιτική ανάλυση) 2003
Ħarsa mill-qrib lejn ħajjet San Filep u l-Kult tiegħu (Μια προσεκτικότερη ματιά στον Άγιο Φίλιππο) (ιστορικά και θρησκευτικά θέματα) 2004
On The Da Vinci Code/Dwar The Da Vinci Code (για τον Κώδικα Ντα Βίντσι), (λογοτεχνική κριτική) 2006
Għajdun il-Għaqal, Kliem il-Għerf u Qwiel Maltin (Αξιώματα, Αφορισμοί και Παροιμίες της Μάλτας), 2006
Alfred Sant: Il-Viżjoni għall-Bidla (Αλφρεδ Σαντ: Ένα όραμα για την Αλλαγή)[13] (πολιτική ανάλυση) 2008
.jpg)
_cropped.jpg)
